Saszetka wyborcza. Nikotyna, polityka i debata o legalności

Nikotyna na wizji, polityczna burza w tle

Podczas piątkowej debaty prezydenckiej kandydat Karol Nawrocki sięgnął po produkt, który – jak sam stwierdził – jest „gumą nikotynową”. Scena wywołała natychmiastową reakcję Minister Zdrowia Izabeli Leszczyny, która oskarżyła Nawrockiego o promowanie zakazanego produktu.

„(...) Takim produktem jest snus, który nie ma nic wspólnego z gumą nikotynową! (Czyżby Pan Nawrocki oszukiwał swój własny sztab?). Pewne jest, że kandydat PiS na Prezydenta RP promuje bardzo szkodliwy, mocno uzależniający i nielegalny produkt przed milionami widzów, także niepełnoletnich.” — napisała Leszczyna na platformie X.

Dziennikarz: „Już nie krecha, teraz saszetka”

Na ripostę długo nie trzeba było czekać. Dziennikarz WP Patryk Słowik skomentował zamieszanie z wyraźną ironią:

„Przestała być krecha do nosa, teraz jest wersja, że saszetki nikotynowe są w Polsce nielegalne.

Oczywiście można je kupić w wielu sklepach, w tym bodaj w każdej Żabce (...)

Naprawdę coraz śmieszniej wygląda to szukanie haków, tak jakby kandydat sam nie dał wystarczająco wielu prawdziwych powodów do krytyki.”

W obronie Nawrockiego stanął też poseł Konfederacji Przemysław Wipler. Odpowiedział przy okazji w Annie Marii Żukowskiej z Lewicy:

„Szefowa klubu parlamentarnego Lewicy nic nie ogarnia. W tym tygodniu przez sejm przeszła ustawa, delegalizująca saszetki nikotynowe. Dla niepełnoletnich.

Mi oczywiście nie przeszkadza, że szefowa klubu Lewicy kompletnie nie ma pojęcia co się dzieje w sejmie.”

Faktycznie – sprzedaż snusu, czyli wilgotnego tytoniu w porcjach do stosowania pod wargę, jest w Polsce zakazana. Ale saszetki nikotynowe, które nie zawierają tytoniu, a jedynie nikotynę syntetyczną lub roślinną, są w pełni legalne. Można je kupić w kioskach, sklepach internetowych i na stacjach benzynowych. Ich użycie nie łamie prawa – pod warunkiem, że sięga po nie osoba pełnoletnia.

Czym różni się snus od saszetek?

W zamieszaniu wokół saszetki nikotynowej użytej przez Karola Nawrockiego warto jasno rozróżnić dwa produkty, które w debacie publicznej często się myli. Snus to tradycyjny produkt zawierający tytoń – wilgotny, porcjowany, umieszczany pod górną wargą. Jego sprzedaż w Polsce (i w większości krajów UE) jest zakazana, z wyjątkiem Szwecji. Saszetki nikotynowe natomiast nie zawierają tytoniu – jedynie nikotynę (zwykle syntetyczną lub ekstrahowaną z roślin). Mają identyczny sposób użycia, ale zupełnie inny status prawny. W Polsce są legalne i dostępne w sprzedaży – choć właśnie trwają prace nad ich regulacją, szczególnie w kontekście sprzedaży niepełnoletnim.

Nikotynowy hit wśród mundurowych

Choć produkty te budzą kontrowersje, w wielu środowiskach są coraz popularniejsze. Sięgają po nie ci, którzy nie mogą pozwolić sobie na przerwę na papierosa – żołnierze, policjanci, kierowcy zawodowi, a nawet lekarze.

https://www.salon24.pl/newsroom/1444911,meczennik-wyniesiony-na-oltarze-beatyfikacja-ks-stanislawa-streicha

Saszetki nie dymią, nie śmierdzą, nie rzucają się w oczy. Dla wielu – to alternatywa dla klasycznego palenia. Ale właśnie ta łatwość użycia budzi obawy polskiego Ministerstwa Zdrowia.

Szwedzki model

Podczas gdy Polska zaostrza narrację, Szwecja wytycza zupełnie inny kierunek. Eksperci przekonują, że to właśnie dzięki snusowi i saszetkom kraj ten zszedł z odsetkiem palaczy do poziomu poniżej 5% – najniższym w Unii Europejskiej.

– Przyjmując alternatywne produkty nikotynowe, Szwecja skutecznie zredukowała liczbę palaczy i chroni zdrowie publiczne – podkreśla Delon Human z inicjatywy Smoke Free Sweden.

Zakazy zamiast strategii?

Dane są bezlitosne: aż 29% Polaków pali papierosy codziennie, to jeden z najwyższych wyników w Europie. A polityczna burza wokół saszetki nikotynowej tylko odwraca uwagę od pytania najważniejszego: co realnie robimy, by pomóc ludziom wyjść z uzależnienia?

red.