Neon24 a Cywilizacja Polska

Na portalu Neon24.pl zaproponowałem dyskusję o Polsce i polskości w sensie cywilizacyjnym. To dlatego, że zmiany jakie nas czekają będą mieć charakter systemowy. Nie jest to "ogarniane" przez większość piszących. Zapewne też i tutaj temat nie znajdzie zbytniego uznania - zwłaszcza w "redakcji". Ale może ktoś się nad problemem zastanowi...

Dyskusja na temat zmian systemowych w Polsce (cywilizacyjnych) trochę zboczyła z toru. Tu - sugestia ku uporządkowaniu.

Rozważając przyszłość i zasady na jakich można zbudowań nieantagonistyczne społeczeństwo (przynajmniej mało antagonistyczne), konieczne jest odwołanie się do zasad cywilizacyjnych.

Zaznaczyć należy, że nie wszystko da się jednoznacznie skodyfikować - znaczna część zasad współżycia musi pozostać obyczajem "wyssanym z mlekiem matki", czyli wpojona współżyciem społecznym i występującymi przypadkami, które traktujemy jako odniesienie.

Jak przedstawiałem to w cyklu Akademia Cywilizacyjna, cywilizacja charakteryzuje się trzema zasadniczymi cechami:

- można wyodrębnić CEL CYWILIZACYJNY, czyli prawdę jako zamierzenie Stwórcy (twórcy) w powoływanym do istnienia bycie. Ten cel wynika z zasad na jakich budowana jest dana wspólnota.

- droga realizacji, czyli dopuszczalne metody jakie można stosować dla realizacji celu.

- zasadami wg jakich implementuje się dwie powyższe do okoliczności jakie się pojawiają, czyli dostosowanie do warunków życia.

I jeśli spojrzeć na to z boku, to okazuje się, że słowa Chrystusa -"jestem Drogą, Prawdą, Życiem" są najkrótszą definicją cywilizacji. Oczywiście - teraz należy tę definicję "wypełnić". Tu mamy , że Chrystus nauczał przez trzy lata i chyba nie do końca przekonał swoich apostołów. Żydzi z kolei zawarli swoje zasady cywilizacyjne w Biblii, a i to mają grube księgi wyjaśniające i dalej gremia żydowskie dostosowują swoje zasady do okoliczności.

Dlatego pisząc o Cywilizacji Polskiej , i to w tak olbrzymim skrócie, można tylko przedstawić podstawy pozostawiając pole do własnych interpretacji. Ważne, by one nie wychodziły poza ZASADY CYWILIZACYJNE.

Aby "wypełnić" Zasady cywilizacyjne konieczne jest określenie stosunku do cech cywilizacyjnych i roli jaką mają odgrywać w społeczeństwie. Tu wyodrębniłem 6 cech ( zastanawiające, że w zaratusztrianizmie występuje 6 Amesza Spenta):

- wolność , tu trzeba ją określić i zdefiniować. A są cywilizacje, gdzie wolność jest uważana za element negatywny).

- honor , też nie zawsze jest jednakowo rozumiany.

- godność , cywilizacje hierarchiczne z zasady pozbawiają godności jednostki i warto mieć to na uwadze.

- stosunek do prawa, czyli jaką rolę pełni prawo w społeczeństwie, kto je ustanawia i jak może być zmieniane.

- własność; tu musi być określone kto może być właścicielem i jaki zakres własności może występować. Tu należałoby określić jednoznacznie, czy ziemia, woda, powietrze i dostęp do słońca może być jakoś reglamentowana, a jeśli tak, to na jakich dopuszczalnych zasadach.

- pieniądz; jaką rolę ma odgrywać w relacjach społecznych. Czyli trzeba określić funkcje pieniądza - to, kto ma prawo go kreować jest podstawowe.

Być może są jeszcze inne istotne cechy stosunek do których jest charakterystyczny w danej cywilizacji. O tym można dyskutować. Wydaje się, że te, wskazane cechy, są najważniejsze.

W dyskusji pod poprzednią notką niektóre z tu zaprezentowanych cech były omawiane, ale nie w sposób spójny z całością. Do tego poruszane były już dalsze rozwiązania organizacyjne dotyczące podziału pracy, dostępu do dóbr itd. Niektóre rozwiązania mogą obowiązywać lokalnie, bądź przejściowo. Cywilizacja (a już zwłaszcza egalitarna jaką jest Cywilizacja Polska) nie przyjmuje "sztywnych" zasad rozwiązania danej kwestii dopuszczając pewien zakres modyfikacji - byle nie podważane były zasady.

To krótka notka, ale chyba każdy myślący zdaje sobie sprawę z ogromu przemyśleń i sugestii jakie należy wykonać, aby zdać sobie sprawę z polskiej odrębności cywilizacyjnej.

Zatem - zapraszam do wspólnej pracy nad tym dziełem.

Krzysztof J. Wojtas poniedziałek, 1 maja 2023,