To było niemal równe 13 lat temu. W ostatni dzień swej pierwszej - od dramatycznej ewakuacji przez Amerykanów w listopadzie 1981 roku - wizyty w Polsce pułkownik Ryszard Kukliński jadł śniadanie w rządowym hotelu przy ulicy Parkowej w Warszawie. Jako jego reprezentant prasowy towarzyszyłem mu w tym posiłku, ustalając szczegóły konferencji prasowej na lotnisku Okęcie, która miała nastąpić za kilka godzin.
Hotel usytuowany jest na przeciw Ambasady Federacji Rosyjskiej (dawniej Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich), więc powiedziałem, odwołując się do tego faktu, że oto historia jegożycia zatoczyła pełne koło.
- Dlaczego? - zapytał zdziwiony Kukliński.
- No bo przecież właśnie tuż po przyjęciu z okazji rocznicy rewolucji październikowej (a raczej bolszewickiego zamachu stanu) w sowieckiej ambasadzie zostałeś ewakuowany w listopadzie 1981 roku.
- Kto Ci to powiedział?
- Taka jest powszechna wiedza w tej sprawie w Polsce. Wyszedłeś z uroczystego bankietu i wsiadłeś do swojego służbowego samochodu, ale to był już podstawiony przez Amerykanów identyczny wóz, oczywiście z ich kierowcą.
- Poważnie? - roześmiał się pułkownik. - A co było potem?
Nieco speszony kontynuowałem:
-Przewieźli Cię w kartonowych pudłach, umieszczonych w bagażu dyplomatycznym przez granicę polsko-czechosłowacką, a potem czechosłowacko-austriacką i tak bezpiecznie trafiłeś do Wiednia. A co, nie było tak?
Kukliński spoważniał.
- Wiesz co, niech taka wersja zostanie - powiedział.
- A nie jest prawdziwa? - drążyłem temat.
- Trochę prawdy w niej jest. Ale ewakuowali mnie Amerykanie i tylko oni są władni ujawnić całą prawdę w tej sprawie, czego dotychczas nie zrobili. Ja byłem zaś tylko przedmiotem ich operacji, więc - jako zawodowy oficer - nie będę się na temat jej szczegółów wypowiadał. A nuż trzeba będzie jeszcze kiedyś użyć tego kanału przerzutowego? Po co go nieodwołalnie palić?
Ta rozmowa przypomniała mi się, kiedy wdowa po zmarłym pułkowniku, pani Joanna Kuklińska, powiedziała w 2008 roku, trakcie uroczystości nadania przez prezesa Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Czesława Cywińskiego (zginął w katastrofie smoleńskiej) medalu Polskiego Państwa Podziemnego i AK jej oraz Lucille i Tomowi Ryanom:
- Zajęło nam trzy dni, by zwieść agentów. Państwo Ryanowie przyjechali z Berlina, by nam pomóc, wcześniej się nie kontaktowaliśmy.
Zapytana o konkrety, użyła niemal tych samych słów, które usłyszałem od jej śp. męża: "Być może w przyszłości to się jeszcze komuś przyda". Przyznała jedynie, że w drodze na Zachód "wygodnie nie było", a późniejżyli w poczuciu ciągłego zagrożenia, kilkakrotnie zmieniając miejsca zamieszkania na terenie USA.
To ostatnie zdanie wywołało kolejne wspomnienie. Nie pamiętam już, czy w Krakowie, czy w Zakopanem, pułkownik powiedział mi w 1998 roku ze smutkiem w głosie:
- Właśnie dowiedziałem się od żony, że lokalna gazeta, wychodząca w moim miasteczku, wydrukowała ogromny artykuł o mnie, dając na pierwszej stronie zdjęcie z komentarzem,że nikt w nim nie wiedział do tej pory, kogo ma za współmieszkańca.
- Toświetnie, czyliże traktują Cię tam jako bohatera - ucieszyłem się.
- Nic nie rozumiesz. To znaczy,że będę się musiał znowu przeprowadzać. A już zasadziłem w ogrodzie moje ukochane drzewa.
Te częste przeprowadzki nie uchroniły jednak dwóch synów państwa Kuklińskich od tragicznejśmierci. Pani Joanna (pułkownik nazywał ją zawsze Hanią) wyraziła podczas wspomnianej uroczystości wątpliwość, czy okoliczności ich śmierci zostaną kiedykolwiek wyjaśnione.
Ówczesny ambasador USA w Warszawie Victor Ashe podkreślił natomiast,że pani Kuklińska zawsze wspierała męża i że ją również uważa za bohaterkę. Podziękował też amerykańskim funkcjonariuszom tajnych służb za znakomite wykonanie trudnej operacji ewakuacji całej rodziny pułkownika.
- To był duży sukces, udało im się wyprowadzić w pole komunistycznych agentów, którzy deptali im po piętach. Dziś to może brzmieć jak anegdota, ale wtedy były ponure czasy - powiedział Ashe.
Wówczas, trzy lata temu, miałem nadzieję to sympatyczne spotkanie, na którym przedstawiciel władz USA po raz kolejny podkreślił ogromne zasługi Kuklińskiego w walce z sowieckim imperium zła, przybliży dzień uhonorowania "pierwszego polskiego oficera w NATO" Orderem Orła Białego i awansem generalskim, o co od dawna zabiega wiele środowisk patriotycznych i organizacji kombatanckich.
Niestety, do tej pory wciąż cierpliwie czekam, ale nadziei nie tracę.
filozof-fenomenolog, autor "Zarysu filozofii spotkania" i "Filozofów o godnym życiu", harcerz, publicysta prasy krajowej i polonijnej, przewodniczący Komitetu Opieki nad Kopcem Józefa Piłsudskiego, rzecznik Porozumienia Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych w Krakowie, były reprezentant prasowy pułkownika/generała Ryszarda Kuklińskiego w Polsce
Nowości od blogera
Inne tematy w dziale Kultura
