Zanim na mnie nakrzyczycie co do dysortografii posłuchajcie tej historii. Towarzyszowi Jerzowi na chrzcie dali Jerzy. A później różne się z Jerzym działy rzeczy, jak to z Polską w XX wieku bywało. Tak też Jerzy został Jerzem, przez er zet.
Jerz, zanim został towarzyszem Jerzem był przed wojną pomywaczem w śremskiej knajpce, która jeszcze za mojego dzieciństwa funkcjonowała jako KOSMOS. Ale towarzysz Jerz nie był z lumpenproletariatu. Towarzysz Jerz był z socjalistycznych purytanów. Piszę to bez złośliwości.
W czasie okupacji było różnie, Jerz trafił na roboty. Jak mu tam było wiedzieli nieliczni. Wrócił dzięki – jak sam powiadał – „radzieckim ludziom”. Nigdy się nie ożenił. Ludzie pamiętali, że miał narzeczoną, którą w dość dziwnych, obyczajowych okolicznościach zabił pewien okoliczny mieszczanin. Po wojnie Jerz pracował jako mechanik w POM-ie. Dzieciom robił klekoty (przynajmniej moje pokolenie tak pamięta te turbiny, którymi jeździliśmy jako smarkacze po asfalcie*), no i pracował dla partii. Wierzył w to, co mówił. Mówił o piecach Magnitogorska, o dobrodziejstwach radzieckiego socjalizmu i jego wyższości nad kapitalizmem, o rozkułaczniu i elektryfikacji wsi.
Ludzie to znosili, bo był dobrym fachowcem. I też dlatego, że wielu pamiętało jerzową tragedię. Jeśli powiem, że w niedzielę towarzysz Jerz zbierał na tacę, to nikt mi nie uwierzy, ale tak właśnie było. Poza tym towarzysz Jerz był na pierwszym odcinku frontu i nosił pod księdzem baldachim razem z innym przedstawicielstwem katolickiego opium, ale z miną wybitnie szyderczą.
I byłby towarzysz Jerz został PRL-owskim świętym, gdyby pewnego dnia nie wyskoczył nagusieńki przez cudze okno. Co mu zresztą należy poczytywać za pewną sztuką, bo jako partyjny agitator przekonał do swych racji kułacką młódką. Afera była niezła.
Co dalej? Pewnie nikt mi nie uwierzy, ale zanim młodzież przestała wierzyć w słonia, na wsi nie wierzyła już w Jerze. Ale tym różnił się PRL od ZSRR że chłop, co cisnął w namiętnego agitatora stołkiem (wiem, to brzmi banalnie) doczekał wspólnej wizyty księdza i I Sekretarza POP, którzy go jakoś udobruchali. I pan Jerz jakoś przeżył. I doczekał nawet tego ułaskawienia, że ksiądz proboszcz na zamkniętym zebraniu machnął ręką: „Towarzysz Jerz musi też”. Ale tow. Jerz przestał być agitatorem.
Na stare lata pan Jerzy ponoć został zakrystianiniem. Tak twierdzi mój najbliższy krewny, ale ja mu nie wierzę, jako zwykłemu ateuszowi. W tym musi być jakiś kruczek, ale wciąż nie wiem jaki, bom przecież prawowierny FFrondysta.
* ech, ten cudny hałas..
* Nie było tak źle, graliśmy też w hokeja i w lotki, mieliśmi dwa boiska prlowskie do gry w piłkę i wspinaliśmy się po brzozach. Stąd też mój ulubiony wiersz Frosta:
"Birches".
Krzysztof Wołodźko
Utwórz swoją wizytówkę
Krzysztof Wołodźko, na ogół publicysta. Miłośnik Nowej Huty.
Wyją syreny, wyją co rano,
grożą pięściami rude kominy,
w cegłach czerwonych dzień nasz jest raną,
noc jest przelaną kroplą jodyny,
niechaj ta kropla dzień nasz upalny
czarnym - po brzegi - gniewem napełni -
staną warsztaty, staną przędzalnie,
śmierć się wysnuje z motków bawełny...
Troska iskrą w sercu się tli,
wiele w sercu ognia i krwi -
dymem czarnym musi się snuć
pieśń, nim iskrą padnie na Łódź.
Z ognia i ze krwi robi się złoto,
w kasach pękatych skaczą papiery,
warczą warsztaty prędką robotą,
tuczą się Łodzią tłuste Scheiblery,
im - tylko radość z naszej niedoli,
nam - na ulicach końskie kopyta -
chmura gradowa ciągnie powoli,
stanie w piorunach Rzeczpospolita.
Ciąży sercu wola i moc,
rozpal iskrę, ciśnij ją w noc,
powiew gniewny wciągnij do płuc -
jutro inna zbudzi się Łódź.
Iskra przyniesie wieść ze stolicy,
staną warsztaty manufaktury,
ptaki czerwone fruną do góry!
Silnym i śmiałym, któż nam zagrodzi
drogę, co dzisiaj taka już bliska?
Raduj się, serce, pieśnią dla Łodzi,
gniewną, wydartą z gardła konfiskat.
Władysław Broniewski, "Łódź"
Nowości od blogera
Inne tematy w dziale Rozmaitości
