Wojtek Wojtek
328
BLOG

uchwała sejmu a uchwała sądu...

Wojtek Wojtek Prawo Obserwuj temat Obserwuj notkę 14

Wiele mówi się o władzy i jej trójpodziale. Instytucja trójpodziału władzy wiąże się z wadami władzy monarchistycznej, gdzie monarcha nie tylko stanowił prawo, to również je wykonywał. A w przypadku sporu - rozstrzygał...

Jednoosobowe władztwo miało wiele wad, stąd pojawiła się koncepcja władzy całego społeczeństwa. Taki rodzaj władzy określamy demokracją - czyli wyborem tego rozwiązania, za którym opowiada się większość społeczeństwa. W tym przypadku mamy kilka propozycji - albo jest to władza bezpośrednia, w pracy której biorą udział wszyscy obywatele państwa. Może to również być władza pośrednia - czyli społeczeństwo wyłania spośród siebie przedstawicieli władzy, a oni wykonują tę władzę w imieniu swoich wyborców.

Co ciekawe - społeczeństwo wybiera tylko posłów do parlamentu. Sam parlament może być  jednoizbowy, czyli jest to tylko skład "jednoizbowy". Można też powołać parlament dwuizbowy, czyli w tworzeniu prawa uczestniczą dwie grupy - posłów w sejmie oraz senatorów w senacie.

Wzajemne relacje między tymi dwiema izbami ustala Konstytucja, czyli akt szczególnego znaczenia. Konstytucję przyjęto również uważać za Ustawę o najwyższej randze i ponad tę ustawę zasadniczą nie można ustanawiać aktu o wyższej randze.


Najwyższym organem władzy w państwie jest sejm (może to być sejm jednoizbowy lub dwuizbowy). Wykonanie postanowień tego najwyższego rangą organu władzy w państwie powierza się Najwyższemu Organowi Administracji Państwowej - czyli rządowi.

Rząd jest już organem administracji zarządzającej państwem. Rząd podejmuje decyzje niezbędne do funkcjonowania państwa zgodnie z postanowieniami Sejmu.

Oba te najwyższe organy władzy - stanowiącej (sejm) oraz wykonawczej (rząd) są organami kolegialnymi, organami wieloosobowymi. Na czele rządu stoi najważniejszy z ministrów, pierwszy minister, któremu również przysługuje tytuł premiera. To premier kieruje pracą zespołu Rady ministrów.

Wybór premiera wiąże się już z uchwałą sejmu w sprawie powierzenia misji utworzenia sejmu każdemu nowemu składowi parlamentu, który jest organem wybieralnym w wyborach powszechnych. Organizację wyborów powszechnych prowadzi państwowa komisja wyborcza zgodnie z zasadami Ordynacji Wyborczej - czyli ustawy określającej zasady wyboru nowego składu parlamentu.

Jednym z rozwiązań stosowanych w tworzeniu administracji państwowej i zarządzania państwem jest powołanie prezydenta państwa, który pełni jednocześnie dwie funkcje: na pewno prezydent jest jednoosobowym przedstawicielem PAŃSTWA na forum międzynarodowym i wszędzie tam, gdzie kolegialne ciało Sejmu jest zbyt liczne, aby zachować powagę instytucji.

Drugim zadaniem prezydenta państwa jest pełnienie urzędu wykonawczego Sejmu. Prezydent pełni więc funkcję "dyrektora biura sejmu". Do jego obowiązków należy podpisywanie aktów przyjętych przez Parlament jako wytyczne do wykonania w randze ustaw.

Tu używam skrótowo terminu "ustawa" dla wszystkich aktów tworzonych przez parlament - mogą to być nie tylko ustawy, ale też rozporządzenia wykonawcze, umowy międzynarodowe oraz szczególne uchwały Sejmu nie posiadające cech ustawy.


W polskim prawie zarówno sejm wraz z senatem jak i prezydent państwa są ciałami wybieralnymi przez społeczeństwo w wyborach powszechnych - do parlamentu - co cztery lata i prezydenta - co pięć lat.

O ile nie ma szczególnych ograniczeń w sprawowaniu mandatu posła czy senatora, to urząd prezydenta jest ograniczony maksymalnie do dwóch kadencji, jedna po drugiej. Jest to system zabezpieczający przed "dyktaturą" władzy.

Warto dodać, że w wyborach powszechnych duże znaczenie ma popularność kandydatów w społeczeństwie. Takie "nagłaśnianie" popularności kandydata często wiąże się z jego udziałem w pracy społecznej realizowanej przez działalność w partiach politycznych. Stąd partie duże, o zasięgu całego państwa  mają zdecydowanie większą szansę na wprowadzenie większej liczby kandydatów do parlamentu.

W przeciwieństwie do systemu partii politycznych o charakterze wodzowskim, znajduje się propozycja wyłaniania kandydatów w okręgach wyborczych. Niestety, w Polsce ten system nie potrafi przebić się przez niechęć osób zarządzających partiami politycznymi. Sądzę, że źródłem tej niechęci jest stosunkowa łatwość pozbawienia mandatu posła lub senatora w przypadku, gdy taka osoba po prostu zawiedzie wyborców. A to oznacza polityczny niebyt takiego polityka w przyszłości...


Mimo tak długiego wstępu, nie wspomniałem jeszcze o trzecim elemencie władzy demokratycznej - o władzy sądowniczej.

Sądy i sądownictwo jest wyspecjalizowanym organem władzy w państwie, którego zadaniem jest dokonanie oceny, czy zgłoszony czyn jest zgodny z obowiązującym prawem, czy też z tym prawem nie jest zgodny. Pomijam tutaj skutki  popełnienia czynu niezgodnego z prawem - który również podlega ocenie sądów.

Sądy są instytucją szczególną a sędziowie - w trosce o ich wiarygodność - nie mogą uczestniczyć czynnie w życiu politycznym. Ich zadanie jest proste - muszą znać prawo i śledzić jego zmiany. A ta wiedza jest im potrzebna do dokonania oceny, czy podsądny postępował zgodnie z obowiązującym prawem, czy też nie stosował się do norm ustalonych przez system prawa.

Mimo, że samo sądownictwo jest powołane do oceny sporów i rozstrzygania, kto w danej sytuacji ma rację, sędziom nie przysługuje prawo do tworzenia norm prawnych. W Polsce jedynym organem uprawnionym do tworzenia obowiązujących prawnie norm prawa jest tylko sejm. Owszem, w procesie legislacyjnym biorą udział komisje sejmowe, swoje stanowisko wyraża również Izba Wyższa (senat) a warunkiem obowiązywania normy prawnej jest jej podpisanie przez prezydenta oraz ogłoszenie w organach promulgacyjnych. Jednym z takich organów jest Dziennik Ustaw. Dopiero po ogłoszeniu normy podpisanej przez prezydenta w Dzienniku Ustaw przyjęty akt prawny (ustawa, rozporządzenie) staje się normą powszechnie obowiązującą.

Każdy akt prawny musi zawierać informację, od którego dnia obowiązuje nowa norma prawna a także - jakie należy przyjmować rozwiązania w okresie przejściowym - czyli od chwili ogłoszenia aktu prawnego do dnia jego obowiązywania. Często nowy akt prawny wymaga uzupełnienia, jakie normy prawa przestają obowiązywać i od kiedy.


Pozostaje jeszcze rozważenie - na czym polega różnica między uchwałą sejmu a uchwałą sądu.

Cóż, sprawa jest prosta. Uchwała Sejmu dotyczy wszystkich obywateli - jako osoby fizyczne oraz osoby prawne - jest to prawo nadrzędne obowiązujące wszystkich w sposób powszechny. Uchwała sądu dotyczy przyjęcia sposobu rozstrzygnięcia sporu i obowiązuje wyłącznie strony uczestniczące w postępowaniu...

Jak z tego wynika - uchwała sądu nie może mieć charakteru prawa obowiązującego powszechnie.

Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, aby ten indywidualny wyrok w sprawie stał się przedmiotem rozważań Sejmu - w trybie wniosku złożonego do Laski marszałkowskiej. Ale wtedy jest to już projekt nowego aktu prawnego zgłoszonego do rozpoznania przez Sejm. A Sejm może ten wniosek oddalić bez dalszego rozpoznania, sejm może ten wniosek skierować do podkomisji sejmowych i przychylić się do wniosków takiej komisji...

Sędziowie nie są umocowani do tworzenia prawa, ich uchwały nie mogą mieć mocy prawnej, jeżeli wykraczają poza kompetencje sądów.


Wojtek
O mnie Wojtek

O mnie świadczą moje słowa...  .

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Polityka