Jak wiemy prezydenci kilku polskich wielkich miast zarządzili przymusowe lekcje o mowie nienawiści. Jak te lekcje będą wyglądały? Jakie treści będą na nich przekazywane. Nie mam pojęcia. Nikt chyba nie ma pojęcia. Po prostu nauczyciele mają obowiązek je przeprowadzić i cześć. Ich sprawa jak to zrobią.
Jak więc zrobią? Pewnie pójdą po najmniejszej linii oporu, czyli włączą przeglądarkę, wpiszą: mowa nienawiści lekcja, mowa nienawiści scenariusz lekcji; albo jakąś podobną frazę i co znajdą to przekażą uczniom. Co znajdą? Może na przykład stronę https://edukacjamedialna.edu.pl/lekcje/hejt-i-mowa-nienawisci/ gdzie znajduje się scenariusz takiej lekcji. Strona ta ma patronat Ministerstwa Edukacji Narodowej, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Ministerstwa Cyfryzacji. Nauczyciel byłby więc kryty przez trzy ministerstwa, mała szansa, że ktokolwiek przyczepi się do niego.
Trzy rzeczy wzbudziły moją uwagę w tej lekcji.
Pierwsza to materiał pomocniczy do niej, komiks fundacji Nomada. Na zdjęciach jeden z rozdziałów tego komiksu. Dlaczego zainteresował mnie ten komiks? (Całość komiksu pod tym linkiem http://www.mowanienawisci.info/wp-content/uploads/2016/11/komiks-3Z.pdf) Mianowicie dlatego, że spełnia on wszystkie kryteria tego co przynajmniej w radiu tok.fm i Gazecie Wyborczej nazywa się rasizmem: wszystkie dobre, rozsądne i odważne postacie mają jeden kolor skóry (czarny), a wszystkie złe postacie też jeden kolor skóry - biały. Wszystkie złe postacie przedstawiane są wg jednej sztancy: biały, umięśniony mężczyzna, krótko ostrzyżony lub łysy. Zawsze gdy pojawi się kibic piłkarski jest on zły,. a gdy dobry czarny obserwuje mecz to nie jest on nazywany kibicem. Jeśli pojawia się jakaś biała dobra ofiara - to zawsze odróżnia się od złych "karków" - szczupła sylwetka długie włosy. Moim zdaniem ten komiks raczej wzywa do nienawiści niż ją temperuje. Widać jednak minister Zalewska i Minister Gliński mają inne zdanie.
Druga kwestia to zachęcanie, poprzez różne materiały graficzne, do zamalowywania albo przemalowywania nienawistnych graffiti na murach. Cóż, dotąd sądziłem, że malowanie po cudzych murach stanowi przestępstwo lub wykroczenie, karane jest mandatem. I teraz szkoła miałaby na lekcjach zachęcać uczniów do popełniania przestępstw? Pewnie jednak mylę się, stosowne przepisy zniesiono i malowanie po cudzych murach jest już w PL dozwolone.
Trzecia kwestia, powiem szczerze, zastanowiła mnie najbardziej. Chodzi o to jak reagować na zło. We wszystkich materiałach podkreślona jest jedna reakcja: najpierw zapewnij sobie bezpieczeństwo, potem zawiadomić policję lub inne władze. Oto przykład najbardziej uderzający:
"Gdy atakowany jest ktoś inny, jeśli się nie boisz, możesz zakryć go swoim ciałem, ale musisz pamiętać, że sam/a możesz wówczas narazić się na taki atak. Staraj się zawsze najpierw zadbać o siebie i swoje bezpieczeństwo."
Czyli co ma zrobić chłopak w wieku 16-19 lat (szkoła ponadgimnazjalna) gdy widzi coś złego? Najpierw uciec (zapewnić sobie bezpieczeństwo) potem donieść. Czy to policji, czy nauczycielowi czy komuś innemu. Na prawdę takich chcemy mieć obywateli? Takich którzy widząc problem najpierw uciekają, potem donoszą policji? Bo taką postawę promują swoim patronatem i minister Zalewska - pierwszy nauczyciel, i minister Gliński - wicepremier, minister kultury, i minister cyfryzacji - nie wiem kto nim teraz jest (ale vice jest min. Andruszkiewicz były narodowiec).
W tej sytuacji dziwi jedynie postawa dwóch dziewczyn, które dziwiły się, że po zabójstwie Adamowicza zabójca biegał sobie z nożem i nikt nie interweniował. No jak miał ktoś interweniować, skoro najpierw winien był sobie zapewnić bezpieczeństwo, a potem czekać co zrobi policja? Dziwi też postawa prezydenta Dudy, który odznaczył człowieka, który gołymi rękami zaatakował terrorystę w Belgii ratując życie innym, ale tracąc swoje.
Z drugiej jednak strony dziewczyny wyglądały jakby były jeszcze w wieku szkolnym, a nauczyciele wiadomo, że są leniami, obibokami, oszustami, i ogólnie roszczeniowymi nieukami z negatywnej selekcji (tutaj tuby propagandowe PO i brygady trolli Szafernekera są wyjątkowo zgodne - jest więc coś co łączy PiS i PO). Jakże więc tacy nieudacznicy mogli wpoić młodzieży jakiś model wychowawczy. A facet z Belgii miał już swoje lata pewnie więc był wychowany przez tę starą złą szkołę a nie nowoczesną, opartą na wzorach europejskich. Zresztą może jego nauczycielami były również kiepskoopłacane obiboki. W sumie więc czy to jest ważne co będzie nauczane na lekcjach walki z mową nienawiści, skoro w PL mamy nauczycieli, którzy i tak uczyć nie umieją i tylko krzyczą by dać im więcej kasy?
************************************************************************************************
Niżej jak reagować na mowę nienawiści wg portalu edukacjamedialna.edu.pl https://edukacjamedialna.edu.pl/media/catalogue/attachment/hejt-i-mowa-nienawisci/Material%20pomocniczy_Co%20moge%20zrobic.pdf:
Poniższe odpowiedzi na tytułowe pytanie wydrukuj, rozetnij tak, aby każda znalazła się na osobnej
kartce. Następnie przyklej je pod krzesełkami uczestniczek i uczestników. Będą potrzebne do
realizacji ostatniej części scenariusza.
Zastanów się, czy w danej wypowiedzi, zamieszczonej np. w sieci, przejawia się hejt lub mowa nienawiści.
Decydując się na reakcję, przemyśl, do kogo ją zaadresujesz (autora wypowiedzi, śledzących ją internautów,
administratora strony) i jaki rodzaj reakcji wybierzesz – merytoryczną, dowcipną, a może zmieniającą temat?
Jeśli spotkasz nienawistne lub hejterskie komentarze online, nie powinieneś/powinnaś ich upubliczniać –
udostępniać, przekazywać dalej; lajkować.
Możesz zdecydować się na zamieszczenie w sieci alternatywnych narracji lub kreatywnych komentarzy np.
w postaci memów, filmików czy obrazków.
Możesz zignorować atak słowny. Udać, że go nie słyszałaś/łeś lub zmienić temat, mówiąc np. „masz prawo
do swojego zdania”.
Możesz krótko skomentować atak słowny: „Aha”, „Szkoda”, „Cóż”.
Możesz się skonfrontować z sytuacją, powiedzieć, co myślisz o czyjeś wypowiedzi i że oczekujesz przeprosin.
Pamiętaj jednak o własnym bezpieczeństwie. Konfrontacja może wywołać różne reakcje atakującego.
Gdy atakowany jest ktoś inny, jeśli się nie boisz, możesz zakryć go swoim ciałem, ale musisz pamiętać, że sam/a
możesz wówczas narazić się na taki atak. Staraj się zawsze najpierw zadbać o siebie i swoje bezpieczeństwo.
Możesz sam/a poszerzać swoją wiedzę na temat zwalczania mowy nienawiści. Sięgaj do dostępnych publikacji
np. „Zobacz, zrozum, zareaguj”2
, „Nieobojętnik antyprzemocowy”3
. Dziel się nimi z innymi.
Możesz przyłączać się do demonstracji przeciw mowie nienawiści i różnym przejawom dyskryminacji.
Jeśli zdecydujesz się na zamieszczenie np. w sieci swoich wypowiedzi czy wizualizacji przeciw mowie
nienawiści lub/i za mową miłości, postaraj się, by były proste, jasne i zrozumiałe.
Możesz pokazać się z jakimś hasłem (np. „nie dla nienawiści” czy „stop hejterom”) na koszulce, torbie lub
swoim zdjęciu zamieszczonym w sieci.
Możesz zgłosić przejawy mowy nienawiści w sieci, na ulicznych muralach, w innych miejscach przestrzeni
publicznej. Przyjmuje je m.in. policja, Kampania HejtStop (hejtstop.pl) i Stowarzyszenie Otwarta
Rzeczpospolita (zglosnienawisc.otwarta.org).
Możesz zadzwonić na policję pod numer 997 lub 112, by zgłosić akty nienawiści lub przestępstwo
z nienawiści. Gdy ma to miejsce na ulicy lub w środkach komunikacji miejskiej, warto, a czasem nawet trzeba
zapewnić takie wsparcie sobie lub/i osobom pokrzywdzonym.
Możecie w swojej grupie, klasie, szkole wypracować zestaw reguł, które pomogą tworzyć relacje i przestrzeń
wolne od hejtu i mowy nienawiści.
Możesz wesprzeć osobę będącą ofiarą ataków (rozmową, informacją, powiedzeniem stop hejterom) lub samemu
poprosić zaufaną osobę czy organizację o pomoc. Gdy znajdziemy się w takiej sytuacji, nie zostawajmy z tym
sami. Pedagog, rodzice, przyjaciel, telefon zaufania dla dzieci i młodzieży – ci wszyscy adresaci naszej prośby
mogą mieć niezbędne narzędzia lub/i wiedzę, by udzielić nam wsparcia i pomocy.
W niektórych sytuacjach najlepsze, co możesz zrobić, to nie reagować na zaczepki i zmienić drogę, pójść w
swoją stronę.
Gdy jesteś świadkiem przemocy z nienawiści, możesz udokumentować całe zajście telefonem i wezwać
do pomocy innych świadków sytuacji.
1 Na podstawie materiałów:
- ze strony Koalicji Przeciw Mowie Nienawiści, www.beznienawisci.pl
- materiałów akcji Fundacji na Rzecz Różnorodności Społecznej „Nie lajkuję – reaguję”, www.ffrs.org.pl
- komiksu „Zobacz, zrozum, zareaguj” Fundacji Nomada, www.nomada.info.pl
2 „Zobacz, zrozum, zareaguj”, Fundacja Nomada,
http://www.mowanienawisci.info/wp-content/uploads/2016/11/komiks-3Z.pdf.
3 „Nieobojętnik antyprzemocowy”, Inicjatywa Chlebem i Solą,
http://solidarnizuchodzcami.pl/wp-content/uploads/2015/10/Nieobojetnik.pdf.
Lekcja: Hejt i mowa nienawiści | edukacjamedialna.edu.pl
