Obyczaje dotyczące spacerowania kobiety z mężczyzną wypływają ze zwyczajów średniowiecznych. Mężczyzna powinien zawsze iść po zewnętrznej stronie chodnika dlatego, że w średniowieczu wylewano pomyje przez okna na ulicę. A więc dżentelmen miał większe szanse być oblany jako pierwszy niż dama schowana od środka, bliżej domów. Dodatkowo z pary idącej poboczem osoba zewnętrzna jest łatwiejszym obiektem ataku - dlatego sensowniej jest, by to był mężczyzna, jako silniejszy.
We Włoszech aż do lat pięćdziesiątych dwudziestego wieku w miastach obowiązywał ruch prawostronny, a poza miastami, gdzie są najczęściej góry, lewostronny – bo władze uznały, że łatwiej będzie kierować samochody na górskich drogach, gdy kierowca będzie blisko krawędzi drogi. Do dziś we Włoszech produkuje się ciężarówki z kierownicą po prawej.
Droga ma dwie krawędzie: prawą i lewą, i jedną oś drogi na środku. Jadąc samochodem z kierownicą z lewej w ruchu lewostronnym, jesteśmy zawsze bliżej krawędzi drogi, a dalej od osi drogi, w obie strony, w tę i z powrotem. Tym samym samochodem z kierownicą z lewej w ruchu prawostronnym w obie strony jesteśmy bliżej osi drogi, a dalej od krawędzi.
Gdy jedziemy drogą to zawsze z jednej strony mamy krawędź, a z drugiej oś drogi. W ruchu lewostronnym krawędź jest zawsze z lewej, a oś z prawej, a w ruchu prawostronnym krawędź jest zawsze z prawej, a oś z lewej - tak jest i w te, i z powrotem.
We Włoszech mieli samochody z kierownicą z lewej (bo wtedy prawie wszędzie był ruch prawostronny, jak dziś w kontynentalnej Europie), a więc w miastach jeździli normalnie, jak wszyscy w ruchu prawostronnym, ale poza miastem, gdzie dominowały drogi górskie, zarządzono ruch lewostronny po to, by kierowca był zawsze bliżej krawędzi drogi, za którą często bywała przepaść, a drogi te były wtedy zazwyczaj wąskie. Oczywiście wracając tą samą drogą, kierowca był przy drugiej krawędzi drogi, nie tej od strony przepaści, ale tej od strony góry, ale mijał samochód, którego kierowca był bliżej krawędzi od przepaści - i ważniejsze było to, by ten kierowca lepiej kontrolował odległość od krawędzi, a nie od mijanego pojazdu.
Kierownica z lewej w ruchu prawostronnym, a z prawej w lewostronnym, jest tylko dlatego, że można lepiej kontrolować mijanie i wyprzedzanie. Gdy kontrolowanie mijania i wyprzedzania staje się mniej ważne, a wielekroć ważniejsze jest kontrolowanie tego, jak blisko jedziemy obok krawędzi drogi, za którą jest przepaść, to warto mieć kierownicę z drugiej strony, nawet jeśli ta przepaść to tylko 50% wszystkich krawędzi dróg. A na wodzie niebezpieczne krawędzie są z obu stron (bo to najczęściej brzegi i mielizny) więc mimo dominującego ruchu prawostronnego kierownice motorówek są po prawej.
No i teraz proszę się zastanowić czy lepiej być lewicowcem, czy prawicowcem? Co jest bardziej naturalne? A może lepiej się jakoś precyzyjniej określać – jako konserwatysta, demokrata, monarchista, liberał, socjalista, etatysta, libertarianin, komunista czy anarchista?
A koniec zagadka: dlaczego lustro zamienia prawą stronę z lewą, a nie zamienia góry z dołem?
Grzegorz GPS Świderski
Moja prawa, czyli twoja lewa... <- poprzednia notka
następna notka -> Modelowanie pandemii
Tagi: #gps65, #prawa, #lewa, #stronność
