Wybór publicystyki Macieja Parowskiego o fantastyce

Jan Bodakowski

Wybór publicystyki Macieja Parowskiego o fantastyce

 

Fantastyka, jej nie istnienie w mediach, ani debacie głównego nurtu, pomimo wartości intelektualnych i artystycznych fantastyki, spowodowane jest tym, że istnienie w świadomości odbiorców fantastyki, zaburzało by ich bezrefleksyjny odbiór narracji głównego. Fantastyka ukazywała by odbiorcom głównego nurtu to, że główny nurt nie ma nic interesującego do zaoferowania, i nie porusza istotnych problemów. Co grosze dla systemu, taka konstatacja odbiorców spowodowana zetknięciem się z fantastyką spowodowała by, że mogli by oni dostrzegać miałkość i bezrefleksyjność debaty politycznej na scenie życia społecznego.

 

Trzy lata temu, nakładem Narodowego Centrum Kultury, ukazał się wybór, z ostatnich dwu dekad, publicystyki Macieja Parowskiego o fantastyce „Małpy Pana Boga – Słowa”. W tekstach zebranych w tomie „Słowa” Parowski opisał opowiadania, książki, filmy, najważniejsze motywy, twórców wykorzystujących w swej narracji fantastykę oraz odbiorców kultury. Na prace Parowskiego składają się artykuły, recenzje i wywiady.

 

Maciej Parowski od kilku dekad para się publicystyką i redagowaniem tekstów. Jest autorem recenzje książek i filmów, autorem książek i scenarzystą komiksów. Pracując w „Fantastyce” a później kierując miesięcznikiem „Nowa Fantastyka” odcisnął niezatarte piętno na popularnej kulturze polskiej kształtującej tożsamość polskiej inteligencji.

 

W swej pracy Parowski przybliżył czytelnikom podgatunki fantastyki: science fiction, fantastykę społeczną, religijną, post apokaliptyczną, horror, opowieści grozy, fantasy, historie alternatywne. Opisał wspólnotę, subkulturę, czytelników i pisarzy. Czasopisma publikujące fantastykę. Kultowe filmy i książki. Odmienność polskiej fantastyki od narracji establishmentu, postmodernizmu. Przywiązanie do konserwatywnych wartości. Tematykę opowiadań i powieści, w tym anty materializm polskiej fantastyki, trwale zakorzenioną tematykę religijną, wątki gnostyckie i antykatolickie, alegorie tyrani komunistycznej pisane w PRL (do dziś moim zdaniem niepokojąco aktualne). Spory polityczne wokół fantastyki.

 

Na kartach pracy Parowskiego wielokrotnie opisani są tacy pisarze i ich twórczość jak: Ziemkiewicz, Sapkowski, Wolski, Oramus, Wnuk Lipiński, Zajdel, Dukaj, Inglot, Lewandowski, Poe, Lovecraft, Verne, Wells. Parowski opisuje też takie zjawiska jak żywiołowe spory między pisarzami, historie fantastyki w Polsce i na świecie, badania literackie nad fantastyką,

 

Praca Parowskiego jest bogato ilustrowana zdjęciami najwybitniejszych polskich pisarzy i publicystów zajmujących się fantastyką.

 

Z kart pracy Parowskiego warto zapamiętać, że Jacek Żakowski nie czytał Sapkowskiego ale uznał go za grafomana. Krzysztof Verga w 1995 w tekście „Zadzwońcie po wiedźmina” opublikowanym na łamach Gazety Wyborczej zaatakował Ziemkiewicza, Oramusa i Sapkowskiego za politycznie nie poprawne przesłanie ich powieści.

 

Specyficzna narracja Parowskiego przejawia się w tym, że autor z ogromnej ilości informacji tworzy tekst doskonale opisujący jakieś zjawisko. W tekstach Parowskiego zawarta jest ogromna ilość informacji, będących swoistą mapą drogową ułatwiającą czytelnikom poznanie fantastyki. Strasznie fajne jest to jak czytelnik pracy Parowskiego, odkrywa w jego tekstach, swoje własne doświadczenia, obserwacje, i opinie o fantastyce.

 

Jan Bodakowski