Wyszydzane święta majowe przeobrażają się w nową jakość. Przez wiele lat III RP było tak, że 1 maja był „dniem święta pracy”, ideałów socjalistycznych, ostoją „lewicowości” (cokolwiek pod tym pojęciem rozumiemy), a 3 maja – świętem Konstytucji Majowej, „świętem państwa polskiego”, świętem prawicy.
1 maja było wyszydzane przez prawicę narzekającą, że lewica chce się rehabilitować „świętem pracy”. Ta z kolei odgryzała się prawicy świętowaniem 3 maja jako święta niewykorzystanej szansy i upadku narodowego.
Za rządów chadeckich, konserwatywnych, „lekkiej prawicy” nikt nie miał odwagi likwidować 1 maja, tak jak za rządów lewicy nikt nie miał odwagi likwidować wprowadzonego przed chwilą święta trzeciomajowego. Żeby nie było wątpliwości, żadnego znaczenia nie miały sprawy ideowe – politycy po prostu bali się zlikwidować Polakom świetną okazję do wypoczynku podczas długiego weekendu. I by to świętowanie utrwalić, wprowadzono Dzień Flagi. Nie bardzo wiem, czy 2 maja jest najlepszym do tego dniem (nie pamiętam, jakiego dnia polska flaga stała się polską flagą), ale wydawało się, że w ten oto sposób pogodzono wodę z ogniem.
Umówmy się jednak, że wielu rodaków nie przejęło się politycznymi sporami i wyraziło swoją opinię o świętowaniu wyjazdami na krótkie wakacje. Wiele samorządów wykorzystało ten długi weekend do organizacji Dni Gminy Takiej A Takiej. Oczywiście próbuje się łączyć pewne formy ludyczne (pikniki, koncerty) z patriotycznymi – podczas Dni Gminy, Dni Miasta (3 maja) organizuje się „msze za ojczyznę”, kiedy to lokalne ugrupowania prawicowe mają swoje pięć minut. Żeby było śmieszniej, wielokrotnie jedynym nośnikiem wartości lewicowych jest … Kościół nawiązujący do Święta św. Józefa Robotnika (1 maja).
Z wczorajszą uroczystością beatyfikacji Jana Pawła II obraz świąt z początku maja radykalnie się zmienia. Przynajmniej do dnia wyniesienia Karola Wojtyły do rangi świętego, właśnie 1 maja będzie bardzo mocno czczony.
Kościół, znajdujący się w defensywie, będzie chciał „powrócić” co świadomości rodaków wspominaniem Jana Pawła II, którego jeszcze się szanuje w naszym kraju. Piszę „jeszcze”, bo próby umniejszania jego roli w Polsce na razie nie zdały żadnego efektu. Nie przyjęło się, jako moda, głoszenie haseł w rodzaju „nie płakałem po papieżu”, tak jak i chwalony przez salony Lech Wałęsa został skrytykowany przez umniejszanie papieskiej roli w obalaniu komunizmu.
Niebezpieczeństwo czai się w polskim dyskursie publicznym – prawica będzie sobie rościła wyłączne „prawo do papieża”, a lewica będzie przypominać papieskie nauczanie społeczne w obronie ludzkiej godności; biskupi będą wykorzystywać jego autorytet dla swoich zachowań (jak np. niejasności wobec decyzji o pochówku Lecha Kaczyńskiego na Wawelu). I wszystko to będzie odbywało się przy wielkich emocjach i gorących kłótniach.
I zamiast cieszyć się, jako Polacy, że nasza historia, nasze historyczne doświadczenie i nasi Wielcy Polacy pozwalają nam wspólnie się cieszyć z różnorodnych polskich osiągnieć i wielkich polskich sprawach, to skupiamy się na nawalankach. Z lekką zazdrością spoglądam na Wielką Brytanię, kiedy to w dniach ślubu książęcej pary wybuchł – autentyczny chyba – brytyjski patriotyzm. Polacy mają chyba równie świetne okazje do wyrażania dumy do swojego kraju co inni, prawda?
Chciałoby się więc, by 1 maja jako „dzień pracy”, jako „dzień papieski”, by 2 maja jako Dzień Flagi, a 3 maja jako wspomnienie pierwszej europejskiej konstytucji, stanowiły okazję do świętowania polskiej różnorodności i barwności. By wszyscy, zarówno spod znaku Lewicy, jak spod znaku Prawicy, jak też ci, którzy nie znajdują inspiracji w tych nurtach, mogli razem się cieszyć z polskich dokonań i polskiej wielkości.
Chciałoby się, by owe święta łączyły na zasadzie kompromisu i zostały wyniesione ponad partyjne podziały. Tylko, czy cokolwiek dzisiaj może być objęte kompromisem?
Inne tematy w dziale Polityka
