Ochrona środowiska to dziedzina, która uzmysławia nam wszystkim, jak bardzo musimy się starać i ile wysiłku podejmować na rzecz poprawy warunków do prawidłowego rozwoju naszego kraju i regionu. Wszystkie te działania są niezwykle kosztowne i wymagają wsparcia finansowego dla tych, którzy podejmują się wyzwań dotyczących poprawy stanu środowiska.
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu został powołany w 1993r. i obecnie jest samorządową osobą prawną. WFOŚiGW w Poznaniu, wraz z pozostałymi piętnastoma funduszami wojewódzkimi i z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, tworzy sprawny system wspierania przedsięwzięć ekologicznych w Polsce.
Obok takich instytucji jak Wojewódzka Inspekcja Ochrony Środowiska, Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska czy Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej, Fundusz jest podmiotem mającym, poprzez finansowanie, ogromny wpływ na kształtowanie polityki ekologicznej państwa i regionu.
Podstawowym zadaniem wojewódzkich funduszy jest finansowanie przedsięwzięć inwestycyjnych i pozainwestycyjnych w dziedzinie ochrony środowiska i gospodarki wodnej w celu realizacji zasady zrównoważonego rozwoju. Zasady działania Funduszu, kierunki, zakres, formy i skalę pomocy finansowej, wpisane w strategię rozwoju i potrzeby regionu określa „Strategia Działalności WFOŚiGW na lata 2013-20616 z perspektywą do 2020r.”.
Określono 5 priorytetów, które wskazują obszary wsparcia finansowego ze strony Funduszu. W ramach Priorytetu I Ochrona i zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi będzie kontynuowane wsparcie finansowe dla realizacji Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych (wzakresie budowysieci kanalizacyjnych i urządzeń oczyszczających ścieki), jak również rozproszonych systemów oczyszczania ścieków komunalnych tam, gdzie systemy sieciowe nie będą miały uzasadnienia ekonomicznego.
Coraz większym wyzwaniem jest zagospodarowanie wód opadowych – stąd też Fundusz przewiduje wsparcie dlaprojektów związanych z zagospodarowaniem wód opadowych, które uwzględnią zwiększony poziom retencji na terenach zurbanizowanych i pozwolą na ich ponowne wykorzystanie.Niezwykle ważne – poprzez finansowanie ze środków Funduszu – jest zapewnienie bezpieczeństwa powodziowego.WFOŚiGW zamierza wspierać również zadania związane ze zwiększeniem retencji, które mają na celu m.in. wyrównanie bilansu wodnego na terenie województwa. Obszarem zaangażowania Funduszu w tym priorytecie będą też m.in. projekty zwiększające naturalną pojemność retencyjnej zlewni, odtwarzanie polderów, renaturalizację zbiorników wodnych i cieków poprzez łączenie ich ze starorzeczami, przywracanie możliwości naturalnego meandrowania rzek.
Fundusz uznaje konieczność dalszego współfinansowania ze środków publicznych zadań w zakresie budowy i rozbudowy instalacji unieszkodliwiania odpadów komunalnych i innych rodzajów odpadów, systemów selektywnej zbiórki i odzysku, segregacji i recyklingu. Obszar wsparcia został dookreślony w Priorytecie II Racjonalne gospodarowanie odpadami i ochrona powierzchni ziemi.
Rekultywacje zamkniętych i zamykanych składowisk będą wspierane finansowo przez Fundusz jako zadania uzupełniające dla realizowanych i wzmacnianych systemów gospodarki odpadami wskazanych w zaktualizowanym wojewódzkim planie gospodarki odpadami. Ponadto nadal obszarem zainteresowania Funduszu będzie unieszkodliwianie odpadów zawierających azbest.
Zanieczyszczenie powietrza i problemy związane z tym zagrożeniem wymusiły sformułowanie Priorytetu III Ochrona atmosfery. Oznacza to, że wsparciu finansowemu ze środków WFOŚiGW w Poznaniu będą podlegały projekty związane z ograniczeniem „niskiej” i ponadstandardowej emisji szkodliwych substancji do powietrza., Innymi rodzajem projektów wspieranych przez Fundusz będą termomodernizacje obiektów użyteczności publicznej. WFOŚiGW w Poznaniu za niezbędne uznał finansowanie odnawialnych źródeł energii ze słońca, wiatru, wody, geotermii, czy wykorzystania energii biogazowej.
Ochrona przyrody to obszar czasami niedoceniany i niezauważalny, ale niezwykle ważny, mający bezpośredni i pośredni wpływ na właściwy rozwój naszego regionu i ochronę jego walorów. Fundusz tworząc Priorytet IV Ochrona różnorodności biologicznej i funkcji ekosystemów określił, że planuje wspierać przedsięwzięcia zwiększające potencjał przyrodniczy obszarów chronionych oraz takie, które w sposób kontrolowany wprowadzają na nie ruch turystyczny. WFOŚiGW w Poznaniu będzie współfinansował ochronę gatunkową – stanowisk rozrodu, tras migracyjnych, obszarów żerowania. W celu wzmocnienia różnorodności biologicznej WFOŚiGW przewiduje wsparcie dla odbudowy zdegradowanych siedlisk nieleśnych, leśnych i wodnych, przywracania właściwych stosunków wodnych umożliwiających utrzymanie obszarów wodno-błotnych na terenie Wielkopolski.
Niezwykle ważne miejsce w sferze pomocy finansowej WFOŚiGW zachowuje edukacja ekologiczna (Priorytet V) zwracająca uwagę na konieczność ochrony zasobów przyrodniczych, ale również na praktyczne sposoby prowadzania działań minimalizujących oddziaływanie działalności człowieka na środowisko.
Cała sfera wsparcia m.in. dla badań i upowszechnienia ich wyników, rozwoju sieci monitoringu środowiska, dla działań na rzecz zapobiegania i likwidowania poważnych awarii, zapobieganie skutkom zanieczyszczenia środowiska lub usuwanie tych skutków, (w przypadku gdy nie można ustalić podmiotu za nie odpowiedzialnego), zadań związanych ze zwiększaniem lesistości kraju oraz zapobieganiem szkodom w lasach i ich likwidacją, programowania i zarządzania środowiskiem została zapisana w Priorytecie VI Zarządzanie i monitorowanie środowiska.
Fundusz w Poznaniu uruchamia też program nawiązania współpracy samorządów terytorialnych, organizacji pozarządowych i instytucji ochrony środowiska w zakresie rozwoju i wzmacniania sieci NATURA 2000 w Wielkopolsce oraz inicjuje program współpracy wszystkich zainteresowanych w ramach Wielkopolskiej Sieci Edukacji Ekologicznej.
Obecna perspektywa dofinansowania ze środków UE dobiega końca (2007-2013) i jesteśmy w okresie rozpoczęcia nowej perspektywy finansowej Unii Europejskiej (2014-2020). WFOŚiGW jest realizatorem unijnych programów operacyjnych w zakresie ochrony środowiska, ale również wspomaga swoimi środkami inwestycje finansowane przez UE.
20 lat działalności WFOŚiGW to poważne doświadczenie w finansowaniu ochrony środowiska w regionie. Bez tego wsparcia wiele samorządów nie byłoby w stanie sprostać obowiązkom i wymogom wynikającym z prawa krajowego i unijnego oraz zobowiązań nałożonych na Polskę w Traktacie Akcesyjnym. W konsekwencji stan środowiska nie ulegałby odczuwalnej i zauważalnej poprawie. Jednak pomimo tylu wysiłków jest jeszcze wiele do zrobienia w tej dziedzinie...
Tekst ukazał się w lutowym numerze Monitora Wielkopolskiego.
Inne tematy w dziale Gospodarka
