Kalendarium i kilka pytań

Po wczorajszym przesłuchaniu min. Jacka Rostowskiego zestawiłem na swój użytek ujednolicone kalendarium kulminacyjnych momentów afery hazardowej, czyli okresu od połowy lipca 2009 r., z trzech źródeł: informacji min. Boniego, przedstawionej w Sejmie 8 października 2009 r., kalendarium Jacka Cichockiego i kalendarium Mariusza Kamińskiego. Trzeba zaznaczyć, że dla całości sprawy niezmiernie istotne jest, co się działo przez poprzednich kilkanaście miesięcy, a co relacjonował dość szczegółowo Michał Boni w czasie wspomnianego wystąpienia oraz co odnotowywał Jacek Kapica w swoim kalendarium, przygotowanym, jak mówi, na życzenie premiera. Tu skupiam się tylko na ostatnich paru tygodniach sprawy, żeby wybić pojawiające się teraz nieścisłości i wątpliwości.

Oczywiście takie ujednolicone kalendarium nie jest niczym nowym, robiła to już m.in. Kataryna – po prostu wydaje mi się, że warto w tym momencie trochę uporządkować wersje i zeznania. I oczywiście postawić wyraźnie pytania.

Oto kalendarium:

 

Tym kolorem zaznaczono elementy pochodzące z kalendarium CBA

Tym kolorem zaznaczono elementy pochodzące z kalendarium min. Jacka Cichockiego

Tym kolorem zaznaczono elementy z kalendarium przedstawionego 8 października 2009 r. w Sejmie przez min. Michała Boniego

 

 

Lipiec

 

14– do Kancelarii Premiera wpływa list od Marka Przybłowicza, b. prezesa Toru Wyścigów Konnych, w sprawie nieprawidłowości w pracach nad ustawą hazardową. Pismo pozostaje bez odpowiedzi.

30 – odbyło się spotkanie poświęcone pracom nad budżetem na rok 2010, w którym to spotkaniu wzięli udział pan premier Donald Tusk, pani wiceminister finansów Elżbieta Suchocka-Roguska oraz minister szef komitetu stałego Michał Boni. Dyskusja dotyczyła konkretnych prac nad budżetem, ale również wniosku, jaki zgłosił pan premier Donald Tusk, aby w trybie pilnym wobec przedłużającej się pracy nad ustawą o grach i zakładach wzajemnychpodjąć działania, by przygotować szybko nową ustawę, ustawę kierującą się dwoma celami: Po pierwsze, chodziło o maksymalne ograniczenie wszystkich niejasności, a także dostępności gier hazardowych, szczególnie dla osób młodych, oraz, po drugie, o bardzo radykalne potraktowanie tego sektora gospodarczego, rozwijającego się niewątpliwie, jeśli chodzi o możliwości pozyskania w trybie podatkowym, czy w trybie obciążeń różnego innego rodzaju środków wspomagających budżet, kierowanych do budżetu. Dyskutowaliśmy nawet nad rozwiązaniami łotewskimi wprowadzonymi w ostatnich kilku miesiącach, wedle których dokonano procesu nacjonalizacji czy renacjonalizacji sektora gier hazardowych.

Zeznając przed komisją śledczą min. Rostowski stwierdził, tłumacząc, skąd ta decyzja, że były „podejrzane próby opóźniania” procesu prac nad nowelizacją. Jakie „podejrzane próby” i skąd miał o tym wiedzieć premier już 30 lipca?

 

Sierpień

 

3– Jacek Kapica zeznał przed komisją hazardową, że w tym dniu otrzymał od min. Bo-niego telefoniczne polecenie rozpoczęcia prac nad nowymi założenia do ustawy hazardowej, nad czym pracował na urlopie.

12 – pismo Szefa CBA do Prezesa Rady Ministrów zawierające informacje o nielegalnych działaniach lobbingowych, związanych z ustawą o grach i zakładach wzajemnych (,,ustawą hazardową”). Prośba Szefa CBA o spotkanie i zachowanie szczególnej ostrożności przez Pana Premiera w udostępnianiu materiałów osobom trzecim z uwagi na działania operacyjne CBA.

Szef CBA Mariusz Kamiński (MK) przesyła do Premiera materiał analityczny dotyczący prac nad tzw. ustawą hazardową. (materiał z klauzulą „Tajne”)

14 – osobiste spotkanie Szefa CBA z Prezesem Rady Ministrów. W jego tracie Szef CBA stwierdza, że Szef Komisji Finansów Publicznych – Zbigniew Chlebowski oraz Minister Sportu i Turystyki – Mirosław Drzewiecki, biorą udział w nielegalnych działaniach, których celem jest zmiana rządowego projektu ustawy hazardowej i zablokowania wejścia w życie przepisów umożliwiających pobieranie dodatkowych opłat od hazardu. W wyniku tych działań doszło do wycofania przez Ministra Drzewieckiego z projektu ustawy przepisu o dopłatach, który według wyliczeń Ministerstwa Finansów, miała przynieść dochód do budżetu państwa w wysokości ok. 500 (pięciuset) milionów złotych rocznie. W związku z publicznymi wypowiedziami rzecznika prasowego MF – Witolda Lisickiego (z dnia 7 lipca 2009 r. ,,akceptujemy wniosek Ministra Sportu i stosowną zmianę wprowadzimy do projektu ustawy”), należy podkreślić, ze wniosek ten został przez Ministra Finansów zaakceptowany. Wypowiedź ta nie została zdementowana przez Ministra Finansów. W tej sytuacji Szef CBA zaapelował do Prezesa Rady Ministrów o podjęcie bezzwłocznych działań mających na celu przywrócenie pierwotnych założeń projektu ustawy, tak aby interes ekonomiczny państwa został należycie zabezpieczony. Szef CBA poprosił, aby Premier, podejmując działania w tej sprawie, odwoływał się do jawnej korespondencji między Ministrem Sportu i Turystyki a Ministrem Finansów – nie ujawniając roli i zainteresowania CBA w tej sprawie. Szef CBA podkreśla, że niezwykle istotne jest, aby osoby pozostające w zainteresowaniu operacyjnym CBA nie dowiedziały się o tym. Szef CBA stwierdza ponadto, że w świetle zebranego materiału nielegalny charakter działań Z. Chlebowskiego i M. Drzewieckiego jest oczywisty. Szef CBA informuje Premiera, że zlecił dokonanie prawno – karnej analizy tych działań funkcjonariuszom CBA. Ponadto Szef CBA stwierdza, że należy wyjaśnić rolę w tej sprawie następujących osób:

Ministra Adama Szejnfelda – w związku z pismami wysyłanymi w toku prac legislacyjnych sprzyjającym lobby hazardowemu;

Wicepremiera Grzegorza Schetyny – w związku ze spotkaniami jakie odbywał z R. Sobiesiakiem i nie poinformowaniu Premiera o intensywnych zabiegach lobby hazardowego;

Ministra Jacka Kapicy – w związku z oświadczeniem Ministerstwa Finansów o zaakceptowaniu wniosku Ministra Drzewieckiego o zrezygnowaniu z pobierania dopłat od hazardu.

Premier zapoznaje się z materiałem i tego samego dnia zaprasza na spotkanie MK. W spotkaniu uczestniczy Jacek Cichocki, sekretarz Kolegium ds. Służb Specjalnych w KPRM (JC). Premier pyta MK, czy opisane w materiale sytuacje wskazują, że któraś z osób popełniła przestępstwo. MK odpowiada, że na razie nie ma podstaw do stwierdzenia popełnienia przestępstwa przez którąś z opisanych osób, ale niewątpliwie mamy do czynienia z działaniami nagannymi z punktu widzenia polityczno-etycznego. Premier pyta więc MK, jakie dalsze działania zamierza podjąć w tej sprawie CBA. MK informuje, że Biuro nie ma już więcej nic do zrobienia, natomiast najważniejsze jest podjęcie przez Premiera działań, które zabezpieczą prace legislacyjne nad zmianami ustawy, tak aby nie ucierpiał interes ekonomiczny państwa. Premier wyraża obawę, że zainicjowanie przez niego w tym momencie działań wyjaśniających oraz objęcie bezpośrednim nadzorem prac nad zmianą ustawy wywoła zaskoczenie osób w nie zaangażowanych i może ujawnić zainteresowanie służby, przed czym MK przestrzega w załączonym do materiału liście. MK podkreśla, że jego zdaniem najważniejsze jest zabezpieczenie interesu państwa w toku prac nad ustawą, natomiast CBA zależy na zabezpieczeniu innej operacji prowadzonej przez Biuro wobec opisanych biznesmenów w jednym z miast Polski. Premier informuje więc zebranych, że niezwłocznie obejmie osobistym nadzorem prace nad zmianami ustawy.

19– Premier spotyka się z ministrem sportu i turystyki Mirosławem Drzewieckim (MD), prosząc o wyjaśnienie zmiany jego stanowiska w sprawie dopłat w trakcie pracy nad ustawą.

25 – pojawiają się pierwsze sygnały świadczące o tym, że R. Sobiesiak został poinformowany o operacyjnym zainteresowaniu jego osobą przez CBA.

26– Premier spotyka się z ministrem finansów Jackiem Rostowskim (JR) oraz wiceministrem Jackiem Kapicą (JK) i wysłuchuje informacji o dotychczasowym przebiegu prac nad zmianami w ustawie. Po spotkaniu poleca JK przygotowanie projektu nowych założeń zmian do ustawy, które będą obejmowały pełną fiskalizację wszystkich rodzajów gier hazardowych oraz zwiększą obciążenia podatkowe, tak aby państwo uzyskało znaczące dochody z tej branży, większe niż przewidywane wcześniej dopłaty. Prosi również, by JK wykonał swoją pracę maksymalnie szybko. (załącznik nr 1 - kalendarium dotychczasowych prac nad ustawą, załącznik nr 2 - notatka ze spotkania, jawne).

Tego dnia Premier spotyka się również z przewodniczącym Klubu Parlamentarnego PO RP Zbigniewem Chlebowskim i prosi o informację na temat jego zaangażowania w proces prac nad zmianami w ustawie. W spotkaniu uczestniczy także wicepremier Grzegorz Schetyna.

Zeznając 13 stycznia przed komisją, min. Rostowski stwierdził, że dopiero na tym spotkaniu dowiedział się, że jego podwładny pracuje nad założeniami nowej ustawy. Nie potwierdził, by Kapica po spotkaniu dostał jakieś polecenie. Mówi jedynie, że Kapica poinformorał premiera, iż prace trwają.

27– Zbigniew Chlebowski zaprasza do siebie min. Jacka Kapicę i tłumaczy mu się ze swojego zaangażowania w prace nad ustawą oraz zapewnia, że zawsze był w porządku. Kapica sporządza ze spotkania notatkę, chociaż nigdy wcześniej tego nie robił.

 

Wrzesień

 

10 – Szef CBA informuje ustnie Pana Jacka Cichockiego – Sekretarza Kolegium ds. Służb Specjalnych w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów – podczas posiedzenia Sejmowej Komisji ds. Służb Specjalnych, że nastąpił przeciek informacji do osób rozpracowywanych przez CBA oraz zapowiedział wystąpienie pisemne w tej sprawie do Premiera. Szef CBA informuje pisemnie Prezesa Rady Ministrów o przecieku i prosi o możliwość bezpośredniego spotkania. Pismo zawiera rekomendacje co do:

– przywrócenia pierwotnych założeń projektu ustawy o grach i zakładach wzajemnych,

– wyjaśnienia wszelkich okoliczności nagłej zmiany decyzji Ministra M. Drzewieckiego co do celowości pobierania dopłat od hazardu,

– ustalenia zakresu odpowiedzialności i wyciągnięcia konsekwencji wobec osób pełniących funkcje publiczne w związku z ich zakulisowymi, bezprawnymi działaniami podczas prac nad rządowym projektem ustawy hazardowej.

Pismo to zostało złożone w Sekretariacie Premiera z adnotacją ,,do rąk własnych” w dniu 11 września 2009 r. Szef CBA poinformował o tym fakcie telefonicznie Ministra Cichockiego z prośbą o pilne poinformowanie Premiera.

11 – pismo od Prezesa Rady Ministrów do Szefa CBA z prośbą o przesłanie pisemnej analizy prawno karnej wykrytych faktów do dnia 9 października 2009 r.

Premier wysyła do Szefa CBA pismo z prośbą o dokonanie prawnokarnej oceny przekazanych przez Biuro materiałów dotyczących prac nad ustawą oraz przygotowanie dodatkowych analiz. (załącznik nr 3, z pisma zdjęto klauzulę „Poufne”)Tego dnia do KPRM trafia również drugi materiał informacyjny CBA poświęcony osobom zaangażowanym w działania wokół zmian ustawy. (materiał z klauzulą „Tajne”). Wcześniej Premier poleca JC bezpośrednie wsparcie prac JK i zadbanie o to, żeby mogły być one przeprowadzone jak najszybciej.

14 – do KPRM dociera pismo Prokuratora Okręgowego z Rzeszowa, w którym zawarta jest informacja, że 9 września prokuratura wydała postanowienie o przedstawieniu MK zarzutów popełnienia przestępstwa.

15 – Szef CBA otrzymuje od Prokuratora Okręgowego w Rzeszowie wezwanie do stawienia się celem postawienia zarzutów.

16 – w KPRM odbywa się Kolegium ds. Służb Specjalnych z udziałem Prezesa Rady Ministrów. W trakcie posiedzenia, które było rejestrowane, Szef CBA stwierdza, że absolutnym priorytetem CBA jest pozyskanie dla przyszłorocznego budżetu państwa jak największych środków i zapewnia, że CBA wykaże w tym zakresie maksymalną determinację. Bezpośrednio po tym wystąpieniu do Szefa CBA podchodzi Minister Cichocki z zaproszeniem na spotkanie z Premierem po zakończeniu posiedzenia Kolegium. Dochodzi do spotkania Szefa CBA z Premierem. Prezes Rady Ministrów informuje Szefa CBA , że chciałby porozmawiać o dwóch sprawach:

– osłony antykorupcyjnej prywatyzacji jednego z przedsiębiorstw państwowych;

– pisma jakie otrzymał z Prokuratury w Rzeszowie, w którym został poinformowany o decyzji postawienia Szefowi CBA określonych zarzutów. Szef CBA spytał Premiera, czy zarzuty jakie mają być mu postawione w Rzeszowie to odpowiedź Rządu na zgłaszane przez Szefa CBA w rozmowie z dnia 14 sierpnia 2009 r. i piśmie z dnia 10 września 2009 r. informacje o zagrożeniu interesów ekonomicznych państwa. Premier stanowczo zaprzecza, deklaruje, że będzie wyjaśniał sprawę ewentualnych nacisków na Prokuratora z Rzeszowa oraz informuje Szefa CBA, że możliwość pełnienia przez niego funkcji uzależniona jest – w związku z sformułowanymi zarzutami – od opinii prawnych, które Prezes Rady Ministrów zlecił. Szef CBA pyta Premiera jaka w tej sytuacji jest jego odpowiedź na rekomendacje Szefa CBA, które przedstawił w piśmie z dnia 10 września 2009 r. Premier odpowiedział, że pisma tego ,,nie czytał”  – w związku z tym nie może udzielić odpowiedzi.

Po posiedzeniu Kolegium ds. Służb Specjalnych Premier spotyka się z MK ( w spotkaniu uczestniczy również JC) i pyta go o to czy otrzymał wezwanie z prokuratury w Rzeszowie. MK potwierdza, że 15 września otrzymał wezwanie na 21 września do Rzeszowa. MK wyraża również opinię, że wezwanie to wiąże z przekazanymi Premierowi kilka tygodni wcześniej informacjami na temat ważnych polityków i członków rządu oraz że zarzuty zostały mu postawione pod wpływem odgórnych nacisków na prokuratora w Rzeszowie. Premier zapowiada niezwłoczne wyjaśnienie tej sprawy. Na prośbę MK udziela mu również zgody na urlop w dniach 20 września – 2 października oraz na wyjazd za granicę. (załącznik nr 4, z notatki zdjęto klauzulę „Poufne”)

17 – Szef CBA, biorąc pod uwagę:

– realne zagrożenie interesu ekonomicznego państwa polegające na możliwym uszczupleniu dochodów budżetu państwa w wysokości ok. 500 mln złotych rocznie,

– brak informacji o podjętych działaniach zaradczych przez Prezesa Rady Ministrów oraz  – ostrzeżenie osób pozostających w zainteresowaniu operacyjnym CBA podjął decyzję o przekazaniu informacji o zaistniałych nieprawidłowościach organom wymienionym w ustawie o CBA (art. 2 ust. 1 pkt 6) – Prezydentowi RP, Sejmowi i Senatowi.

Premier w czasie spotkania z ministrem sprawiedliwości Andrzejem Czumą (AC) prosi go o podjęcie działań wyjaśniających informację MK o naciskach na prokuratorów w Rzeszowie. AC informuje Premiera, że otrzymał również pismo w tej sprawie od MK. (załącznik nr 5, pismo jawne).

Tego dnia dociera również do KPRM pismo z prokuratury w Rzeszowie o przychyleniu się do prośby MK i przesunięciu terminu wezwania na 6 października.

18 – Szef CBA powiadamia pisemnie Prezydenta RP, prezydium Sejmu i Senatu, w skład których wchodzą przedstawiciele wszystkich klubów parlamentarnych. Szef CBA kieruje również do Prokuratora Generalnego zawiadomienie o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa przy przygotowywaniu projektu ustawy o grach i zakładach wzajemnych przez:

– Ministra M. Drzewieckiego – nadużycia władzy – polegającego na niedopełnieniu obowiązków celem przysporzenia korzyści majątkowych osobom trzecim i

Z. Chlebowskiego – w związku z powoływaniem się na wpływy u osób sprawujących wysokie funkcje publiczne,  – osoby, które ujawniły tajemnicę państwową – ujawniając zainteresowanie operacyjne CBA osobom nieuprawnionym.

Szef CBA wysyła zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa do prokuratora generalnego AC, kopię zawiadomienia przesyła do Premiera oraz rozsyła materiał informacyjny na ten temat do Prezydenta, Marszałków Sejmu i Senatu. (materiał z klauzulą „Tajne”)

21– AC spotyka się z prokuratorem z Rzeszowa, który prowadzi sprawę dotyczącą działań CBA. W toku przedstawionych przez niego wyjaśnień nie potwierdzają się informacje MK o wywieranych naciskach na postawienie zarzutów szefowi CBA. Tego dnia JK przekazuje również wstępny projekt nowych założeń zmian ustawy min. Michałowi Boniemu (MB) i JC, z prośbą o lekturę oraz uwagi.

23– na polecenie Premiera JC przesyła do AC przekazane przez CBA materiały dotyczące złożonego przez Szefa CBA zawiadomienia. (załącznik nr 6, pismo jawne po odłączeniu załączników)

29– w gabinecie Premiera odbywa się spotkanie, którego celem jest przedyskutowanie nowego projektu założeń zmiany ustawy. W spotkaniu prócz Premiera uczestniczą: szef KPRM Tomasz Arabski, prezes RCL Maciej Berek, MB, JK, JC.

 

A teraz kilka pytań:

·        Dlaczego nagle 30 lipca premier decyduje, że trzeba przygotować całkowicie nowe założenia nowelizacji ustawy hazardowej? Logiczną konsekwencją opóźniania prac nad dotychczasową nowezliacją byłoby raczej polecenie ich drastycznego przyspieszenia.

·        O jakich „podejrzanych działaniach” w kwestii spowalniania prac mówił przed komisją min. Rostowski?

·        Czy jest możliwe, że szef MF nie wiedział o tym, iż jego podwładny pracuje nad całkiem nowymi założeniami do bardzo ważnej ustawy i dowiedział się dopiero 26 sierpnia, jak stwierdził przed komisją?

·        Kiedy właściwie Jacek Kapica otrzymał polecenie rozpoczęcia prac nad założeniami do nowelizacji? 3 sierpnia czy dopiero 26 sierpnia, po spotkaniu u premiera, jak stwierdził w swoim kalendarium Jacek Cichocki?

·        Co się takiego stało, że Zbigniew Chlebowski 27 sierpnia 2009 r., dzień po niezwykle tajnym spotkaniu u premiera z udziałem Kapicy, odczuł nagle przemożną potrzebę odbycia z Jackiem Kapicą rozmowy, w której – jak wynika z notatki tego ostatniego – intensywnie się tłumaczył, że wobec ustawy hazardowej on zawsze był w porządku?

·        Co się stało z pismem Marka Przybyłowicza i dlaczego nie dostał żadnej odpowiedzi?

 

To oczywiście tylko najważniejsze kwestie, budzące wątpliwości. Kluczowe wydają mi się tu dwie sprawy. Po pierwsze – co skłoniło premiera, aby już pod koniec lipca, niemal dwa tygodnie przed pismem szefa CBA w sprawie zabiegów wokół ustawy, nagle zdecydować o potrzebie opracowania nowych założeń. Po drugie – niespodziewana chęć usprawiedliwiania się Zbigniewa Chlebowskiego przed Kapicą.

Jedyna teoria, dająca odpowiedź na pierwsze pytanie – przy czym podkreślam, że to tylko teoria – jest taka, że premier miał już wcześniej wiedzę o tym, co się dzieje z ustawą. Przewidując, że dla PO ujawnienie sprawy może oznaczać kłopoty, zapragnął przykryć potencjalną aferę, przedstawiając możliwie szybko całkowicie nowy projekt nowelizacji, opracowany w czysty sposób. Mógł mieć nadzieję, że dzięki temu machinacje przy poprzednim projekcie nie ujrzą światła dziennego.

Tu kluczowa staje się kwestia, wokół której – przypominam – był spór z Mariuszem Kamińskim. Chodzi o to, czy mieliśmy do czynienia tylko ze złamaniem norm etycznych, czy też z przestępstwem. Bo jeśli z tym drugim i jeśli premier posiadał na ten temat wiedzę przed informacją od Kamińskiego, a nie uczynił z niej użytku, czyli nie zawiadomił prokuratury, to sam popełnił przestępstwo.

Przypominam też, że kwestia momentu, w którym Jacek Kapica dostaje polecenie rozpoczęcia prac nad nowymi założeniami, jest ważna również dlatego, że przecież ofensywa propagandowa Platformy już po ujawnieniu afery miała za swój motyw przewodni przesłanie, iż opracowanie całkiem nowej, restrykcyjnej nowelizacji jest bezpośrednią reakcją na ujawnienie afery. Nic dziwnego, że w kalendarium Cichockiego polecenie dla Kapicy pojawia się dopiero 26 sierpnia. Bo w tym kontekście ta data jest zrozumiała. Data 3 sierpnia natomiast – zupełnie nie.

Zachęcam do uzupełniania kalendarium i szukania nieścisłości oraz wyjaśnienień. Nareszcie, dzięki decyzji Sejmu o przywróceniu posłów PiS do komisji, jest materiał do rozważań. Warto się jednak zastanowić, czy przypadkiem awantury, które paraliżowały komisję przez pierwsze tygodnie, nie miały dać bohaterom afery i świadkom czasu na opracowanie bezpiecznej wersji wydarzeń. Nie bez przyczyny przecież w kpk środkiem przeciwko matactwu jest areszt.