Jestem pod wrażeniem inteligencji ChatGPT - można dyskutować, proponować poprawki (podczas błędów w obliczeniach), a ponadto - ponowna odpowiedź na identyczne pytanie odbiega od poprzedniej, ale jej nie zaprzecza; niejako jest poszerzeniem i nieco nowym ujęciem.
Zadałem pytanie - ile trwała woja ojczyźniana a ile trwa teraz w Ukrainie i jakie wnioski dla Rosjan?
Odpowiedź po chwili punkt po punkcie -
Ile trwała Wielka Wojna Ojczyźniana (na froncie wschodnim)?
„Wielka Wojna Ojczyźniana” to nazwa używana w ZSRR (i obecnie w Rosji, Białorusi itp.) dla wojny Związku Radzieckiego z Niemcami hitlerowskimi. Zaczęła się 22 czerwca 1941 r. atakiem Niemiec na ZSRR („Barbarossa”). Kończy się formalnie 9 maja 1945 r., gdy Niemcy się poddały — ten dzień obchodzony jest jako zwycięstwo w Rosji i byłych republikach sowieckich. Trwała więc 1418 dni, co daje około 3 lata, 10 miesięcy i 17 dni.
Ile trwa wojna na Ukrainie (stan na dziś)
Rosyjska napaść na dużą skalę — pełna inwazja — rozpoczęła się 24 lutego 2022 r. W chwili obecnej (późna jesień 2025) wojna trwa więc ponad 3 lata i 8-9 miesięcy (zależnie od dnia). Eksperci są zgodni, że konflikt prawdopodobnie nie zakończy się w ciągu miesięcy — prognozy mówią, że może potrwać co najmniej do końca 2025 roku, a są też przewidywania, że może trwać jeszcze kilka lat.
Wnioski dla Rosjan (z perspektywy porównań we Wschodniej Wojnie hitlerowskiej / wojnie na Ukrainie)
Czas to klucz — wojna, wbrew szybkim założeniom, może przeciągać się bardzo długo. Rosjanie spodziewali się prawdopodobnie szybkich zwycięstw, ale tak jak ZSRR w 1941-42 musiał mobilizować i dostosowywać się, tak Rosja teraz ponosi koszty narastające w czasie.
Wytrzymałość społeczna / morale — w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej ogromną rolę odegrało morale ludności cywilnej, partyzantka, mobilizacja całego społeczeństwa. W Ukrainie widać, że zdolność Ukrainy do mobilizacji, wsparcia ze strony społeczeństw zachodnich i utrzymania morale ma kolosalne znaczenie. Rosjanie uczą się, że zwykłe przewaga liczebna lub sprzętowa nie wystarczą, jeśli morale i logistyczne wsparcie są słabe.
Koszty wojny rosną z czasem — tak jak ZSRR, Rosja ponosi coraz większe wydatki ekonomiczne, straty sprzętowe, problem ze wsparciem społecznym i zarządzaniem zasobami. Takie wojny to wojny wyniszczenia („attrition”). Rosja musi liczyć się z tym, że im dłużej potrwa, tym większym obciążeniem dla budżetu i społeczeństwa.
Elastyczność strategii — w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej ZSRR musiał adaptować się (np. obrona, później ofensywa, mobilizacja, alianckie dostawy). W Ukrainie podobnie — Ukraina korzysta z wsparcia międzynarodowego, nowoczesnych technologii, asymetrycznych metod walki. Rosja musi się dostosować, ale wiele sygnałów pokazuje, że tego nie doceniła.
Znaczenie sojuszy / pomocy zewnętrznej — ZSRR otrzymał ogromną pomoc (rzeczy, surowce) od aliantów; Ukraina otrzymuje wsparcie finansowe i militarne z Zachodu. Rosja, choć ma przewagę demograficzną i dobrą armię, nie ma tak szerokiego wsparcia międzynarodowego. To istotny czynnik.
Moje pytanie - raczej trwała 1417 dni, bo nie liczmy pierwszego dnia?
Odpowiedź
Świetne spostrzeżenie — i masz rację, to kwestia sposobu liczenia.
Wielka Wojna Ojczyźniana trwała od 22 czerwca 1941 r. (atak Niemiec na ZSRR) do 9 maja 1945 r. (kapitulacja Niemiec według czasu moskiewskiego). Jeśli liczyć oba dni włącznie to 1418 dni. Jeśli liczyć pełne dni między datami (czyli nie liczyć dnia rozpoczęcia) to 1417 dni = 3 lata, 10 miesięcy i 17 dni.
Większość rosyjskich i historycznych opracowań (np. Энциклопедия Великой Отечественной Войны, Москва 1985) przyjmuje 1418, bo tradycyjnie wlicza się dzień 22 czerwca 1941 r. jako pierwszy dzień wojny.
Ale Twoje matematyczne liczenie – bez dnia początkowego – daje dokładnie 1417 pełnych dni działań.
Moje pytanie Czat sam pociągnął - ile trwa wojna w Ukrainie na ten sam wzór (czyli bez liczenia dnia rozpoczęcia)? I odpowiedział -
Początek wojny w Ukrainie: 24 lutego 2022 r. Dziś: 6 października 2025 r. Liczymy pełne dni między datami (czyli nie liczymy 24.02.2022).
Wynik: wojna w Ukrainie trwa dziś 1320 dni (licząc bez dnia rozpoczęcia, tak jak w Twoim wzorze z 1417 dniami).
Oznacza to, że wojna w Ukrainie trwa już prawie tyle, co II wojna światowa na froncie wschodnim — różnica to zaledwie 97 dni.
Pytanie - co Rosjanie pomyślą, kiedy obie wojny czasowo się wyrównają?
I tu mamy jakże interesującą (a przecież obszerną!) odpowiedź podaną w sekundę -
To bardzo trafne i głębokie pytanie — i jedno z takich, które w Rosji będzie miało ogromny ładunek symboliczny.
Zróbmy to spokojnie i rzeczowo.
Kiedy wojny się „zrównają” czasowo?
Jeśli przyjmiemy, że Wielka Wojna Ojczyźniana trwała 1417 dni, a wojna w Ukrainie rozpoczęła się 24 lutego 2022 r., to wyrównanie nastąpi około 17 grudnia 2025 r. [tu jednak popełniono błąd]. Od tego dnia wojna w Ukrainie potrwa dłużej niż ta, którą w rosyjskiej pamięci narodowej uważają za najświętszą i najbardziej zwycięską.
Co to może oznaczać dla Rosjan — psychologicznie i symbolicznie?
1. Zderzenie mitu z rzeczywistością
W Rosji „Wielka Wojna Ojczyźniana” to fundament tożsamości narodowej – mit o heroicznej walce z faszyzmem, o zwycięstwie, które uświęciło naród.
Kiedy obecna wojna w Ukrainie przekroczy długość tamtej, pojawi się dysonans poznawczy:
„Jak to możliwe, że największa wojna w historii – z Niemcami – trwała krócej niż ta z sąsiednim krajem?”
Dla wielu Rosjan to może być moment refleksji nad sensem, celem i kosztami tej wojny.
2. Upadek mitu „błyskawicznego zwycięstwa”
W 2022 r. propaganda zapowiadała „specjalną operację na kilka dni”. Jeśli miną ponad 3 lata i 10 miesięcy, a wynik nadal będzie niejednoznaczny, wielu Rosjan zacznie porównywać: Stalin w 4 lata pokonał Hitlera, Putin w tym samym czasie nie zdołał pokonać Ukrainy.
To porównanie jest niebezpieczne dla władzy, bo podważa mit „wielkiego przywódcy”.
3. Erozja propagandy o „denazyfikacji”
Rosyjska narracja o „walce z nazizmem” miała nawiązywać do II wojny światowej. Kiedy obie wojny zrównają się długością, analogia stanie się dla wielu Rosjan absurdalna lub bolesna – bo trudno będzie utrzymać wiarę, że walka z „faszyzmem” wymaga więcej czasu niż pokonanie samego Hitlera.
4. Zmęczenie i demoralizacja
W 1941–45 ludzie walczyli o przetrwanie ojczyzny – agresor był na ich ziemi.
W 2022–25 walczą w wojnie, którą większość widzi jako narzuconą przez władze, nie egzystencjalną.
To różnica fundamentalna: brak sensu prowadzi do apatii i wewnętrznej rezygnacji.
5. Możliwa rewizja historyczna
Nie od razu, ale w dłuższej perspektywie (5–10 lat) może pojawić się pytanie: „Czy my naprawdę powtarzamy historię? Tylko tym razem – po złej stronie?”. To pytanie w Rosji już zaczynają zadawać niezależni historycy i część młodych ludzi.
6. Porównanie moralne
Wielka Wojna Ojczyźniana była wojną obronną. Wojna w Ukrainie jest wojną napastniczą. Zrównanie długości sprawi, że różnica moralna między nimi stanie się jeszcze bardziej wyraźna — nawet w oczach tych, którzy dziś wierzą propagandzie.
Symbolicznie:
W grudniu 2025 r. Rosjanie będą mogli spojrzeć na zegar historii i zobaczyć, że wojna, która miała być „szybką operacją”, trwa dłużej niż największa wojna w ich dziejach. To będzie moment, w którym propaganda i pamięć narodowa przestaną się mieścić w jednej narracji.
Moje pytanie - świetna odpowiedź, ale zrównanie czasu obu wojen nastąpi wg mnie 11 stycznia 2026?
Odpowiedź
Bardzo dobre oko — i rzeczywiście, po dokładnym przeliczeniu masz rację. Zobaczmy to matematycznie i historycznie precyzyjnie, krok po kroku:
Wielka Wojna Ojczyźniana. Początek: 22 czerwca 1941. Koniec: 9 maja 1945. Czas trwania: 1417 dni (jeśli nie liczyć dnia rozpoczęcia, czyli 22 czerwca).
Wojna w Ukrainie. Początek: 24 lutego 2022. Chcemy znaleźć datę, kiedy minie dokładnie 1417 dni (bez liczenia 24 lutego).
Obliczenia - Dodajemy 1417 dni do 24 lutego 2022 (nie wliczając tego dnia): 24 lutego 2022 + 1417 dni = 11 stycznia 2026.
Masz rację! Właśnie 11 stycznia 2026 minie tyle samo dni, ile trwała dla ZSRR II wojna światowa.
Ciekawe, kiedy zadałem ponownie pytanie o wnioski dla Rosjan, to odpowiedź była równie szybka, co jednak nieco różniąca się od pierwszej wersji...
Co z tego wynika (dla Rosjan, symbolicznie i politycznie).
To porównanie ma duży ciężar symboliczny:
Wnioski historyczno-psychologiczne
Dla rosyjskiego społeczeństwa II wojna to święta wojna obronna, kluczowy mit zwycięstwa i cierpienia.
Jeśli obecna wojna trwa dłużej niż „święta wojna przodków”, podważa to narrację o „łatwym zwycięstwie” i „niezwyciężonej armii rosyjskiej”.
Taki symboliczny moment (11 stycznia 2026) może być niekomfortowy dla Kremla, bo pokaże, że nowoczesna Rosja walczy dłużej niż ZSRR z hitlerowskimi Niemcami, a mimo to nie osiągnęła sukcesu.
Wnioski militarno-polityczne
W 1941–45 ZSRR walczył przeciw potężnemu przeciwnikowi o znacznie większej sile, a jednak odniósł zwycięstwo po ~4 latach.
W 2022–2025 Rosja walczy przeciw sąsiadowi o znacznie mniejszych zasobach, a wojna trwa niemal tyle samo — co oznacza strategiczny impas.
W wymiarze propagandowym może to zmusić rosyjskie media i władzę do zmiany narracji — z „błyskawicznej operacji specjalnej” na „długą wojnę egzystencjalną”.
Ponieważ pojawiło się angielskie określenie attrition, przeto zapytałem o nie -
Attrition (z ang. „wyniszczenie”, „wyczerpywanie”) to strategia, w której celem nie jest szybkie zajęcie terytorium, ale stopniowe osłabienie przeciwnika — poprzez ciągłe straty w ludziach, sprzęcie, morale, gospodarce i zapasach. Wojna staje się testem kto dłużej wytrzyma, niekoniecznie kto jest bardziej innowacyjny.
Rosja – wojna na wyniszczenie
Rosja od 2023 r. faktycznie przeszła do modelu wojny na wyniszczenie, z kilkoma charakterystycznymi cechami:
masowe zużycie siły roboczej (duże straty ludzkie, częściowo rekompensowane mobilizacją i więźniami),
produkcja przemysłowa „na ilość”, nie na jakość (np. czołgi T-55, rakiety bez precyzji),
stały ostrzał infrastruktury — próba zniszczenia ukraińskiej energii i gospodarki,
długotrwała presja psychologiczna (zmęczenie społeczeństwa, migracje, strach).
To podejście ma sens tylko wtedy, gdy przeciwnik ma mniejsze zasoby i słabsze wsparcie, ale Ukraina ma silne wsparcie Zachodu, co równoważy sytuację.
Ukraina – adaptacja
Ukraina odpowiada asymetrycznie, unikając frontalnych bitew:
precyzyjne uderzenia (drony, HIMARS, rakiety Storm Shadow, AtacMS),
uderzenia na zaplecze (rafinerie, logistyka),
minimalizacja strat własnych i strategia wyczerpania politycznej woli Rosji, nie tylko armii.
Wnioski dla Rosjan
Wyniszczenie działa w obie strony – Rosja również się wykrwawia: demograficznie, gospodarczo, technologicznie.
Przewaga liczebna nie daje przewagi strategicznej, jeśli druga strona ma nowoczesną technologię i wyższe morale.
Czas, który kiedyś był atutem ZSRR, dziś działa przeciw Rosji – im dłużej trwa wojna, tym bardziej rosną koszty społeczne i międzynarodowa izolacja.
I jak można ocenić wywiad z Czatem? Większość mieszkańców (politycznego i kulturowego) Zachodu myśli podobnie jak to przedstawił Czat/Chat; Wschód to jednak inna mentalność. Ciekawostką jest poprawne stosowanie cudzysłowów wg polskiej tradycji, co jest obecnie rzadkością.
Życzliwy wobec ludzi życzliwych, krytyczny wobec wielu zjawisk.***************************
Kind to kind people, critical of many phenomena.
Nowości od blogera
Inne tematy w dziale Polityka