Jestem pod wrażeniem inteligencji ChatGPT - można dyskutować, proponować poprawki (podczas błędów w obliczeniach), a ponadto - ponowna odpowiedź na identyczne pytanie odbiega od poprzedniej, ale jej nie zaprzecza; niejako jest poszerzeniem i nieco nowym ujęciem.
Zadałem pytanie - ile trwała woja ojczyźniana a ile trwa teraz w Ukrainie i jakie wnioski dla Rosjan?
Odpowiedź po chwili punkt po punkcie -
Ile trwała Wielka Wojna Ojczyźniana (na froncie wschodnim)?
„Wielka Wojna Ojczyźniana” to nazwa używana w ZSRR (i obecnie w Rosji, Białorusi itp.) dla wojny Związku Radzieckiego z Niemcami hitlerowskimi. Zaczęła się 22 czerwca 1941 r. atakiem Niemiec na ZSRR („Barbarossa”). Kończy się formalnie 9 maja 1945 r., gdy Niemcy się poddały — ten dzień obchodzony jest jako zwycięstwo w Rosji i byłych republikach sowieckich. Trwała więc 1418 dni, co daje około 3 lata, 10 miesięcy i 17 dni.
Ile trwa wojna na Ukrainie (stan na dziś)
Rosyjska napaść na dużą skalę — pełna inwazja — rozpoczęła się 24 lutego 2022 r. W chwili obecnej (późna jesień 2025) wojna trwa więc ponad 3 lata i 8-9 miesięcy (zależnie od dnia). Eksperci są zgodni, że konflikt prawdopodobnie nie zakończy się w ciągu miesięcy — prognozy mówią, że może potrwać co najmniej do końca 2025 roku, a są też przewidywania, że może trwać jeszcze kilka lat.
Wnioski dla Rosjan (z perspektywy porównań we Wschodniej Wojnie hitlerowskiej / wojnie na Ukrainie)
Czas to klucz — wojna, wbrew szybkim założeniom, może przeciągać się bardzo długo. Rosjanie spodziewali się prawdopodobnie szybkich zwycięstw, ale tak jak ZSRR w 1941-42 musiał mobilizować i dostosowywać się, tak Rosja teraz ponosi koszty narastające w czasie.
Wytrzymałość społeczna / morale — w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej ogromną rolę odegrało morale ludności cywilnej, partyzantka, mobilizacja całego społeczeństwa. W Ukrainie widać, że zdolność Ukrainy do mobilizacji, wsparcia ze strony społeczeństw zachodnich i utrzymania morale ma kolosalne znaczenie. Rosjanie uczą się, że zwykłe przewaga liczebna lub sprzętowa nie wystarczą, jeśli morale i logistyczne wsparcie są słabe.
Koszty wojny rosną z czasem — tak jak ZSRR, Rosja ponosi coraz większe wydatki ekonomiczne, straty sprzętowe, problem ze wsparciem społecznym i zarządzaniem zasobami. Takie wojny to wojny wyniszczenia („attrition”). Rosja musi liczyć się z tym, że im dłużej potrwa, tym większym obciążeniem dla budżetu i społeczeństwa.
Elastyczność strategii — w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej ZSRR musiał adaptować się (np. obrona, później ofensywa, mobilizacja, alianckie dostawy). W Ukrainie podobnie — Ukraina korzysta z wsparcia międzynarodowego, nowoczesnych technologii, asymetrycznych metod walki. Rosja musi się dostosować, ale wiele sygnałów pokazuje, że tego nie doceniła.
Znaczenie sojuszy / pomocy zewnętrznej — ZSRR otrzymał ogromną pomoc (rzeczy, surowce) od aliantów; Ukraina otrzymuje wsparcie finansowe i militarne z Zachodu. Rosja, choć ma przewagę demograficzną i dobrą armię, nie ma tak szerokiego wsparcia międzynarodowego. To istotny czynnik.
Moje pytanie - raczej trwała 1417 dni, bo nie liczmy pierwszego dnia?
Odpowiedź
Świetne spostrzeżenie — i masz rację, to kwestia sposobu liczenia.
Wielka Wojna Ojczyźniana trwała od 22 czerwca 1941 r. (atak Niemiec na ZSRR) do 9 maja 1945 r. (kapitulacja Niemiec według czasu moskiewskiego). Jeśli liczyć oba dni włącznie to 1418 dni. Jeśli liczyć pełne dni między datami (czyli nie liczyć dnia rozpoczęcia) to 1417 dni = 3 lata, 10 miesięcy i 17 dni.
Większość rosyjskich i historycznych opracowań (np. Энциклопедия Великой Отечественной Войны, Москва 1985) przyjmuje 1418, bo tradycyjnie wlicza się dzień 22 czerwca 1941 r. jako pierwszy dzień wojny.
Ale Twoje matematyczne liczenie – bez dnia początkowego – daje dokładnie 1417 pełnych dni działań.
Moje pytanie Czat sam pociągnął - ile trwa wojna w Ukrainie na ten sam wzór (czyli bez liczenia dnia rozpoczęcia)? I odpowiedział -
Początek wojny w Ukrainie: 24 lutego 2022 r. Dziś: 6 października 2025 r. Liczymy pełne dni między datami (czyli nie liczymy 24.02.2022).
Wynik: wojna w Ukrainie trwa dziś 1320 dni (licząc bez dnia rozpoczęcia, tak jak w Twoim wzorze z 1417 dniami).
Oznacza to, że wojna w Ukrainie trwa już prawie tyle, co II wojna światowa na froncie wschodnim — różnica to zaledwie 97 dni.
Pytanie - co Rosjanie pomyślą, kiedy obie wojny czasowo się wyrównają?
I tu mamy jakże interesującą (a przecież obszerną!) odpowiedź podaną w sekundę -
To bardzo trafne i głębokie pytanie — i jedno z takich, które w Rosji będzie miało ogromny ładunek symboliczny.
Zróbmy to spokojnie i rzeczowo.
Kiedy wojny się „zrównają” czasowo?
Jeśli przyjmiemy, że Wielka Wojna Ojczyźniana trwała 1417 dni, a wojna w Ukrainie rozpoczęła się 24 lutego 2022 r., to wyrównanie nastąpi około 17 grudnia 2025 r. [tu jednak popełniono błąd]. Od tego dnia wojna w Ukrainie potrwa dłużej niż ta, którą w rosyjskiej pamięci narodowej uważają za najświętszą i najbardziej zwycięską.
Co to może oznaczać dla Rosjan — psychologicznie i symbolicznie?
1. Zderzenie mitu z rzeczywistością
W Rosji „Wielka Wojna Ojczyźniana” to fundament tożsamości narodowej – mit o heroicznej walce z faszyzmem, o zwycięstwie, które uświęciło naród.
Kiedy obecna wojna w Ukrainie przekroczy długość tamtej, pojawi się dysonans poznawczy:
„Jak to możliwe, że największa wojna w historii – z Niemcami – trwała krócej niż ta z sąsiednim krajem?”
Dla wielu Rosjan to może być moment refleksji nad sensem, celem i kosztami tej wojny.
2. Upadek mitu „błyskawicznego zwycięstwa”
W 2022 r. propaganda zapowiadała „specjalną operację na kilka dni”. Jeśli miną ponad 3 lata i 10 miesięcy, a wynik nadal będzie niejednoznaczny, wielu Rosjan zacznie porównywać: Stalin w 4 lata pokonał Hitlera, Putin w tym samym czasie nie zdołał pokonać Ukrainy.
To porównanie jest niebezpieczne dla władzy, bo podważa mit „wielkiego przywódcy”.
3. Erozja propagandy o „denazyfikacji”
Rosyjska narracja o „walce z nazizmem” miała nawiązywać do II wojny światowej. Kiedy obie wojny zrównają się długością, analogia stanie się dla wielu Rosjan absurdalna lub bolesna – bo trudno będzie utrzymać wiarę, że walka z „faszyzmem” wymaga więcej czasu niż pokonanie samego Hitlera.
4. Zmęczenie i demoralizacja
W 1941–45 ludzie walczyli o przetrwanie ojczyzny – agresor był na ich ziemi.
W 2022–25 walczą w wojnie, którą większość widzi jako narzuconą przez władze, nie egzystencjalną.
To różnica fundamentalna: brak sensu prowadzi do apatii i wewnętrznej rezygnacji.
5. Możliwa rewizja historyczna
Nie od razu, ale w dłuższej perspektywie (5–10 lat) może pojawić się pytanie: „Czy my naprawdę powtarzamy historię? Tylko tym razem – po złej stronie?”. To pytanie w Rosji już zaczynają zadawać niezależni historycy i część młodych ludzi.
6. Porównanie moralne
Wielka Wojna Ojczyźniana była wojną obronną. Wojna w Ukrainie jest wojną napastniczą. Zrównanie długości sprawi, że różnica moralna między nimi stanie się jeszcze bardziej wyraźna — nawet w oczach tych, którzy dziś wierzą propagandzie.
Symbolicznie:
W grudniu 2025 r. Rosjanie będą mogli spojrzeć na zegar historii i zobaczyć, że wojna, która miała być „szybką operacją”, trwa dłużej niż największa wojna w ich dziejach. To będzie moment, w którym propaganda i pamięć narodowa przestaną się mieścić w jednej narracji.
Moje pytanie - świetna odpowiedź, ale zrównanie czasu obu wojen nastąpi wg mnie 11 stycznia 2026?
Odpowiedź
Bardzo dobre oko — i rzeczywiście, po dokładnym przeliczeniu masz rację. Zobaczmy to matematycznie i historycznie precyzyjnie, krok po kroku:
Wielka Wojna Ojczyźniana. Początek: 22 czerwca 1941. Koniec: 9 maja 1945. Czas trwania: 1417 dni (jeśli nie liczyć dnia rozpoczęcia, czyli 22 czerwca).
Wojna w Ukrainie. Początek: 24 lutego 2022. Chcemy znaleźć datę, kiedy minie dokładnie 1417 dni (bez liczenia 24 lutego).
Obliczenia - Dodajemy 1417 dni do 24 lutego 2022 (nie wliczając tego dnia): 24 lutego 2022 + 1417 dni = 11 stycznia 2026.
Masz rację! Właśnie 11 stycznia 2026 minie tyle samo dni, ile trwała dla ZSRR II wojna światowa.
Ciekawe, kiedy zadałem ponownie pytanie o wnioski dla Rosjan, to odpowiedź była równie szybka, co jednak nieco różniąca się od pierwszej wersji...
Co z tego wynika (dla Rosjan, symbolicznie i politycznie).
To porównanie ma duży ciężar symboliczny:
Wnioski historyczno-psychologiczne
Dla rosyjskiego społeczeństwa II wojna to święta wojna obronna, kluczowy mit zwycięstwa i cierpienia.
Jeśli obecna wojna trwa dłużej niż „święta wojna przodków”, podważa to narrację o „łatwym zwycięstwie” i „niezwyciężonej armii rosyjskiej”.
Taki symboliczny moment (11 stycznia 2026) może być niekomfortowy dla Kremla, bo pokaże, że nowoczesna Rosja walczy dłużej niż ZSRR z hitlerowskimi Niemcami, a mimo to nie osiągnęła sukcesu.
Wnioski militarno-polityczne
W 1941–45 ZSRR walczył przeciw potężnemu przeciwnikowi o znacznie większej sile, a jednak odniósł zwycięstwo po ~4 latach.
W 2022–2025 Rosja walczy przeciw sąsiadowi o znacznie mniejszych zasobach, a wojna trwa niemal tyle samo — co oznacza strategiczny impas.
W wymiarze propagandowym może to zmusić rosyjskie media i władzę do zmiany narracji — z „błyskawicznej operacji specjalnej” na „długą wojnę egzystencjalną”.
Ponieważ pojawiło się angielskie określenie attrition, przeto zapytałem o nie -
Attrition (z ang. „wyniszczenie”, „wyczerpywanie”) to strategia, w której celem nie jest szybkie zajęcie terytorium, ale stopniowe osłabienie przeciwnika — poprzez ciągłe straty w ludziach, sprzęcie, morale, gospodarce i zapasach. Wojna staje się testem kto dłużej wytrzyma, niekoniecznie kto jest bardziej innowacyjny.
Rosja – wojna na wyniszczenie
Rosja od 2023 r. faktycznie przeszła do modelu wojny na wyniszczenie, z kilkoma charakterystycznymi cechami:
masowe zużycie siły roboczej (duże straty ludzkie, częściowo rekompensowane mobilizacją i więźniami),
produkcja przemysłowa „na ilość”, nie na jakość (np. czołgi T-55, rakiety bez precyzji),
stały ostrzał infrastruktury — próba zniszczenia ukraińskiej energii i gospodarki,
długotrwała presja psychologiczna (zmęczenie społeczeństwa, migracje, strach).
To podejście ma sens tylko wtedy, gdy przeciwnik ma mniejsze zasoby i słabsze wsparcie, ale Ukraina ma silne wsparcie Zachodu, co równoważy sytuację.
Ukraina – adaptacja
Ukraina odpowiada asymetrycznie, unikając frontalnych bitew:
precyzyjne uderzenia (drony, HIMARS, rakiety Storm Shadow, AtacMS),
uderzenia na zaplecze (rafinerie, logistyka),
minimalizacja strat własnych i strategia wyczerpania politycznej woli Rosji, nie tylko armii.
Wnioski dla Rosjan
Wyniszczenie działa w obie strony – Rosja również się wykrwawia: demograficznie, gospodarczo, technologicznie.
Przewaga liczebna nie daje przewagi strategicznej, jeśli druga strona ma nowoczesną technologię i wyższe morale.
Czas, który kiedyś był atutem ZSRR, dziś działa przeciw Rosji – im dłużej trwa wojna, tym bardziej rosną koszty społeczne i międzynarodowa izolacja.
I jak można ocenić wywiad z Czatem? Większość mieszkańców (politycznego i kulturowego) Zachodu myśli podobnie jak to przedstawił Czat/Chat; Wschód to jednak inna mentalność. Ciekawostką jest poprawne stosowanie cudzysłowów wg polskiej tradycji, co jest obecnie rzadkością.
przyjazny wobec wszystkich sympatycznych ludzi, krytyczny wobec wielu zjawisk
Nowości od blogera
Inne tematy w dziale Polityka
