Wiedza nie boli.
W XXI wieku wiedza techniczna, Nauka, pozwalają na wyjaśnienie okoliczności najbardziej skomplikowanych zdarzeń w świecie fizycznym.
Jest dostępna wiedza, urządzenia, techniki badawcze, metody Forensic Analysis ; tylko korzystać.
Pokażę to na przykładzie rurki smoleńskiej- tej która tuż po "katastrofie" tkwiła w tarczy wirnika ; nawet na oko widać , że nie jest to część silnika.
https://zapodaj.net/e088b55c8ecbe.jpg.html
https://zapodaj.net/b25eeb7c3d44a.jpg.html
Pokażę, jakie są w tej kwestii dowody przesłanki i jak łatwo i jednoznacznie zweryfikować to metodami technicznymi, wykorzystując wiedzę, naukę.
1. Jest ogromna wiedza zwana wytrzymałością materiałów, także inżynierią materiałową, jest zgromadzona ogromna wiedz na temat jak materiał typu stal odkształca się pod wpływem obciążeń i wywołanych nimi naprężeń, jak wreszcie elementy wykonane ze stali pękają, jak wygląda przełom ( kruchy, plastyczny czy mieszany, zmęczeniowy itd) ; wszystko w tym zakresie jest znane rozpoznane sklasyfikowane.
Na poziomie makro w trakcie pękania danego elementu , części wykonanej ze stali powstaje charakterystyczny przełom a wygląd takiego przełomu wynika z właściwości fizycznych materiału jakim jest stal , stal przerobiona plastycznie - ten nierównomierny, mniej lub bardziej postrzępiony przełom wynika przede wszystkim z dwóch cech materiałowych: ziarnistej budowy ( widocznej dokładnie dopiero pod mikroskopem) oraz anizotropii , niejednorodności materiału
typowy wygląd przełomów dla próbki ze stali kruchej i plastycznej pokazano np. w pracy studentów uczelni technicznej pod kierunkiem prof Pablo Zavattieri
https://engineering.purdue.edu/~zavattie/Fracture/reports/Team4-report.pdf
Fracture toughness test and its simulation for brittle and ductile steel
lub na tym zdjęciu dokumentującym przełom powstały w wyniku pęknięcia elementu ze stali
https://www.materialsforengineering.co.uk/engineering-materials-news/microscopic-visualisation-examines-how-steels-fracture/73781/
A to schemat pokazujący różnice w strukturze materiału przy powierzchni: po obróbce skrawaniem i po pęknięciu:
Jak to widać na zdjęciu , koniec owej rurki smoleńskiej ma powierzchnię stożkową o nachyleniu ok. 30 stopni do powierzchni czołowej - to nie jest przełom wynikły z działania obciążeń; to efekt obróbki skrawaniem.*)
Nigdy przy powstawaniu przełomu odkształcanej rury -przełom nie będzie miał kształtu symetrycznego stożka.
*) Tu trzeba też sięgnąć do wiedzy, praktyki warsztatowej:
- na końcu rurki smoleńskiej , przy średnicy wewnętrznej widać taki niepełny kołnierz , fragmenty metalu wystające poza stożkowo obrobioną powierzchnie; jest to tzw. grat - powstaje on gdy w warunkach warsztatowych, szczególnie przy obróbce stępionym już nożem rurki ze stali niskowęglowej nóż zbliża się do średnicy wewnętrznej , wtedy nacisk noża skupiony jest na cienkiej warstwie materiału a miękka stal odkształca się w charakterystyczny sposób; - grat następnie jest usuwany - pilnikiem lub przez szlifowanie ale przy pracy w warunkach warsztatowych nie zawsze jest to fachowo wykonywane.
1a. Failure analysis,
ta sama wiedza z materiałoznawstwa, wytrzymałości materiałów pozwala na podstawie stanu danego elementu , który uległ pęknięciu, przełamaniu ustalić z jakiego powodu do tego doszło;
https://www.researchgate.net/publication/242155332_Failure_analysis_of_metallic_structures_and_components_Part_I_-_Methodology_and_tools
bada się m.in. mikrostrukturę materiału , skład chemiczny, twardość i wybrane własności mechaniczne
stoi za tym ogromna wiedza, masa specjalistycznej aparatury
tu opracowanie : Practices in Failure Analysis - 335 stron
http://fdjpkc.fudan.edu.cn/_upload/article/files/1f/12/b8b8c0704926994e368a107893d4/6bd2b7ff-89c0-4500-bdc7-38c73e9ce3a2.pdf
2. Analiza spektralna; sprawdzenie gatunku stali
Analiza spektralna czyli identyfikacja składników stali na podstawie analizy widma emitowanego przez atomy pierwiastków
spektrometr przenośny XRF wykorzystuje metodę fluorescencji rentgenowskiej.
- Jak można wykorzystać go do sprawdzenia czy owa rurka to część silnika czy zwykła rurka "ze złomu"- ze stali węglowej ?
Oryginalna rurka konstrukcyjna silnika samolotu Tu-154 wykonana jest ze stali:
40HN2MA (40ХН2МА)
Standard: GOST
Country: Russia
Shafts, valves, connecting rod caps and other heavy duty parts. Rolls for cold rolling.
Crankshafts, valves, connecting rods, covers of rods responsible bolts, gears, cam clutches, drives, and other heavy duty parts. Rolls for cold rolling of metals. Steel 40HN2MA-W manufactured pipes for cold-tail helicopter shafts
CHEMICAL COMPOSITION
0.6–0.9 % Cr, 1.25–1.65 % Ni, 0.15–0.25% Mo, %
GOST 4543-71
Badanie jest nieniszczące , wynik natychmiastowy.
3. Badanie twardości
Stal 40HN2MA ma wysokie własności wytrzymałościowe:
Wytrzymałość na rozciąganie min Rm 980 MPa ;Granica plastyczności Rp0,2 min 830 MPa
i twardość: rzędu rzędu 300HB ( twardość w stopniach Brinella)
- zwykła stal weglowa typowo stosowana na rurki przewodowe czy konstrukcyjne ma Rm rzędy 450 MPa
a twardośc rzędu 130HB
3. Zgorzelina walcownicza.
Zgorzelina walcownicza ( z niemieckiego także: zendra) powstaje przy walcowaniu stali na gorąco, jest znacznie twardsza od stali ; proces walcowania kalibrującego odbywa się w temperaturach rzędu 900-1000 stopni Celsjusza.
zgorzelina składa się z tlenków: Fe2O3 (hematyt), Fe3O4 (magnetyt) i FeO (wustyt).
Na rurce smoleńskiej zgorzelina jest wyraźnie widoczna; z kolei na powierzchni obrobionej widoczna jest rdza - wynik utleniania powierzchni stali w temperaturach znacznie, znacznie niższych
https://zapodaj.net/beb8d36fc4022.jpg.html
- Nie występuje na częściach silnika odrzutowego !!!
.. m.in. dlatego że wszystkie elementy silnika muszą posiadać metalicznie czystą powierzchnie ... dla skontrolowania czy nie ma wad, dla wykonania badań nieniszczących np. magnetycznych , czy ultradźwiękowych.
- części silnika wykonuje sie metodami precyzyjnej obróbki, czy to przeróbki plastycznej na zimno czy obróbki skrawaniem dla uzyskania wymaganych tolerancji wymiarowych i gładkości powierzchni
**
Sprawdzić można wszystko - dostępne są techniki, urządzenia, wiedza.
