W godzinach porannych 19 kwietnia 1943 roku, getto warszawskie zostało otoczone, a na jego obszar wkroczyły oddziały niemieckie. Siły te natrafiły na opór powstańców żydowskich i zostały zmuszone do wycofania się. Powstanie wybuchło w momencie rozpoczęcia zarządzonej przez Heinricha Himmlera akcji ostatecznej likwidacji getta, w wigilię żydowskiego święta Pesach, 19 kwietnia 1943 r., w momencie gdy w tzw. getcie szczątkowym znajdowało się już tylko ok. 50-70 tysięcy Żydów (wobec niemal pół miliona w szczytowym okresie jego zaludnienia).
Tego samego dnia próbę wsparcia powstańców podjęły warszawskie struktury Armii Krajowej. Oddział pod dowództwem kpt. Józefa Pszennego ps. Chwacki przeprowadził nieudaną próbę wysadzenia fragmentu muru getta przy ul. Bonifraterskiej. W kolejnych dniach AK oraz inne organizacje przeprowadziły kilka innych różnego typu akcji skierowanych przeciwko siłom niemieckim zgromadzonym wokół getta.
Getto warszawskie było zamkniętą i otoczoną murem dzielnicą położoną w północno-zachodniej części centralnej Warszawy, w której uwięziono Żydów warszawskich oraz przesiedlonych z gett w innych miejscowościach. W wyniku tzw. wielkiej akcji wysiedleńczej od 22 lipca do 21 września 1942 r. ok. 75% mieszkańców getta zostało wywiezionych i zamordowanych w obozie zagłady w Treblince. W sierpniu 1942 r. południowa część getta (tzw. małe getto) została włączona do „aryjskiej” części miasta. W części północnej pozostało ok. 60 tys. Żydów. Większość z nich pracowała w działających w getcie niemieckich zakładach produkcyjnych.
Komendant Główny AK generał Rowecki już 11 listopada 1942 r. zaaprobował działalność ŻOB i obiecał pomoc w szkoleniu wojskowym i w dostawach broni. Na temat zaopatrzenia ŻOB w broń przez Armię Krajową wypowiedział się jej dowódca Marek Edelman: „Pod koniec grudnia 1942 roku otrzymaliśmy nasz pierwszy transport broni od Armii Krajowej. Nie było tego wiele, tylko 10 pistoletów. Niemniej umożliwiło to naszą pierwszą akcję zbrojną. [...] Pod koniec stycznia 1943 r. otrzymaliśmy pięćdziesiąt większych pistoletów i pięćdziesiąt pięć granatów od Komendy Głównej AK. [...] W marcu 1943 każdy z naszych partyzantów miał pistolet i 10-15 sztuk amunicji, 4-5 granatów i tyle samo butelek zapalających. Dwa lub trzy karabiny przydzielone były do każdej sekcji dzielnicowej. Mieliśmy jeden tylko karabin maszynowy". W sztabie ŻOB znależli się: dowódca Mordechaj Anielewicz, zastępca dowódcy oraz człowiek od spraw uzbrojenia Icchak Cukierman, wywiadem dowodził Berek Szajndmil, zastąpiony później przez Marka Edelmana, odpowiedzialnym za palnowanie był Hersz Berliński, za finanse Johanan Morgenstern, w sztabie był również Michał Rozenfeld. W 1942 r. ŻOB liczyła około 600 żołnierzy. Z kolei utworzony w 1939 r. Żydowski Związek Wojskowy (ŻZW) liczył około 250 żołnierzy, grupował prawicowych działaczy partii Syjonistów-Rewizjonistów i jej młodzieżówki – Bejtaru. Dowództwo ŻZW stanowili Dawid Wdowiński, Michał Strykowski, Leon Rodal, dowódcą wojskowym był Paweł Frenkel. ŻOB i ŻZW mimo kilku prób nie połączyły sił, podczas powstania organizacje podzieliły się strefami obrony.
Walki w getcie zostały oficjalnie zakończone 16 maja 1943 roku, kiedy to Niemcy wysadzili budynek synagogi na ul. Tłomackie. W rzeczywistości poszukiwanie Żydów ukrywających się w ruinach getta trwało jeszcze kilka miesięcy. W wyniku powstania w getcie zginęło i zostało zamordowanych 12 000 Żydów, a większość ze znajdujących się w tym czasie w getcie została wywieziona do obozu koncentracyjnego na Majdanku lub obozów pracy w Poniatowej, Trawnikach i Budzyniu. Jedynie kilku grupom udało się uciec z getta i znaleźć schronienie wśród ludności polskiej. Cześć z nich wzięła później udział w Powstaniu Warszawskim. Mimo przejawów "agresywnej" polityki międzynarodowej Izraela w stosunku do Polski, napiętych relacjach między naszymi krajami, pamiętajmy o czynie zbrojnym polskich Żydów, o Powstaniu w Getcie Warszawskim.
