Wieczorem 28 lutego 1986 roku premier Szwecji Olof Palme z żoną idą do kina na późny seans, na film "Bracia Mozart" w reżyserii Suzanne Osten.
Decyzja o wyprawie zapada spontanicznie, po rozmowie telefonicznej z synem Mårtenem. Ochroniarze zostali odprawieni, ponieważ małżonkowie mieli początkowo zamiar spędzić ten wieczór w domu. Para dojeżdża ze Starego Miasta w pobliże kina Grand metrem. Palme kupuje bilety w kasie. Seans rozpoczyna się dość późno, o 21.30.
Po kinie Olof Palme z żoną postanawiają wrócić do domu na piechotę. To około 2 kilometrowy spacer. Idą ulicą Sveavägen, główna ulicą Sztokholmu. W pobliżu skrzyżowania z ulicą Tunnelgatan o godzinie 23.21 podchodzi do nich od tyłu mężczyzna i bez ostrzeżenia, w milczeniu, oddaje po jednym strzale do każdego z nich, a następnie odbiega charakterystycznym krokiem w głąb Tunnelgatan. Rusza za nim pościg przypadkowych świadków, ale wkrótce tracą go z oczu na ulicy Malmskillnadsgatan.
Olof Palme umiera natychmiast, Lisbeth Palme jest jedynie nieznacznie draśnięta.
Rozpoczyna się spektakularne śledztwo - prowadzone z wielkim rozmachem i zupełnie nieudolnie i nieprofesjonalnie. Codzienne konferencje prasowe, transmitowane na żywo przez telewizję odnoszą jeden skutek - kierujący śledztwem Hans Holmér zostaje ogłoszony najseksowniejszym mężczyzną Szwecji. Gdy Holmér w atmosferze skandalu zostaje odsunięty od prowadzenia śledztwa i obejmują je profesjonaliści jest już za późno, ślad wystygł. Co prawda zostaje wreszcie zatrzymany podejrzany o morderstwo narkoman i wykolejeniec Christer Pettersson, ale na skutek źle przeprowadzonej konfrontacji zostaje uniewinniony przed sądem. Nieoficjalnie uznawany jest za sprawcę, świadkowie zidentyfikowali go jako mężczyznę obserwującego z zewnątrz rodzinę Palme w foyer kina. Miał wystarczająco czasu na przygotowanie zamachu.
Olof Palme był bez wątpienia najwybitniejszym politykiem Szwecji naszych czasów. Był też politykiem bardzo kontrowersyjnym, wzbudzającym silne emocje, czasami wręcz znienawidzonym. Nie przypominam sobie jednak, by nawet najzagorzalsi jego zwolennicy i przeciwnicy posuwali się do takich ekscesów zdziczenia po jego śmierci, jak poniżej:
Upamiętnimy was w podręcznikach historii – wszystko, co robiliście przed zamachem smoleńskim i po nim. Upamiętnimy was stosownie do skali waszego tchórzostwa, zaprzaństwa, cynizmu i hipokryzji – upamiętnimy całe zło, które zdziałaliście dla Polski i Polaków.
Szwedzi oddali honor Palmemu w czworaki sposób.
Ulica Tunnelgatan nazywa się obecnie ulicą Olofa Palmego (Olof Palmes gata).
Na Sveavägen wmurowana jest brązowa tablica pamiątkowa z prostym napisem:
W tym miejscu zamordowany został premier Szwecji Olof Palme 28 lutego 1986
Zdjęcie na licencji Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0 Generic
http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Olof_Palme_place_of_death.jpg
Poniżej skromny nagrobek na cmentarzu przy kościel Adolf Fredriks kyrka:
Zdjęcie na licencji Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0 Generic
http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Olof_Palme%27s_grave.jpg
Wreszcie, rok po zabójstwie, z inicjatywy szwedzkich socjaldemokratów i rodziny Olofa Palmego stworzona została Fundacja pamięci Olofa Palmego (Olof Palmes minnesfond för internationell förståelse och gemensam säkerhet) dla uczczenia jego pamięci: http://www.palmefonden.se/
I tutaj moja nieśmiała propozycja - czy nie byłoby najlepszym sposobem uczczenia pamięci prezydenta Lecha Kaczyńskiego powołanie fundacji jego imienia, która promowałaby idee polityczne i społeczne mu najbliższe ze szczególnym uwzględnieniem polityki wschodniej i zaangażowania na rzecz Ukrainy i Gruzji?
Inne tematy w dziale Kultura
