Co wynika z postanowienia Prokuratury o ekshumacjach

Pan Stanisław Zagrodzki opublikował na swym blogu pismo jakie otrzymał z Prokuratury Krajowej. Jest to Postanowienie o dopuszczenie dowodu z opinii Biegłych.

Prokurator Prokuratury Regionalnej Robert Bednarczyk postanowieniem z dnia 7 października 2016 roku powołał bowiem Zespół składający się z czternastu Biegłych z zakresu medycyny sądowej, w celu przeprowadzenia w odniesieniu do ofiar tzw. „katastrofy smoleńskiej”:

1) radiologicznego obrazowania przestrzennego, oględzin i otwarcia zwłok w celu:

a) określenia przyczyny zgonu, mechanizmu oraz okoliczności powstania stwierdzonych u ofiar obrażeń ciała, w tym także ich przeżyciowego lub pośmiertnego charakteru, a także stwierdzenia czy powstały one w miejscu i czasie zaistnienia katastrofy lotniczej będącej przedmiotem postępowania.

Mój komentarz: z punktu 1a) wynika, że Prokuratura nie zakłada z góry ani żadnych konkretnych przyczyn śmierci (np. wybuch samolotu czy zderzenie statku z ziemią), ani też tego, w jaki sposób członkowie Delegacji zginęli. Nie sugeruje też, skąd wzięły się u ofiar obrażenia, oraz tego kiedy (czy za życia, czy już po śmierci) one powstały. Nie zakłada też z góry, że musiały one powstać podczas takiego czy innego zdarzenia. Punkt pierwszy jest otwarty i właściwie nie narzuca Biegłym niczego. Mają oni badać ciała tak, jak gdyby nie znane były żadne okoliczności odnalezienia zwłok. Rzecz jasna biegli wiedzą czyje ciała badają, ale są całkowicie wolni i nieskrępowani w wydaniu swej opinii. Jest to bardzo ważne, jeśli chcemy uzyskać prawdę materialną.

b) stwierdzenia, czy ujawnione obrażenia wskazują na ich powstanie w wyniku uderzenia statku powietrznego o powierzchnię ziemi i fragmentacji podzespołów konstrukcyjnych samolotu, bądź przedmiotów znajdujących się na pokładzie.

c) stwierdzenia czy poddane badaniom zwłoki mają obrażenia charakterystyczne dla eksplozji materiałów wybuchowych, łatwopalnych albo innego gwałtownego wyzwolenia energii. 

Mój komentarz: podpunkty 1b) i 1c) odnoszą się do opinii Biegłych w stosunku do dwóch hipotetycznych ale i najbardziej rozpowszechnionych teorii przebiegu katastrofy: teorii KBWLLP Jerzego Millera i ZP Antoniego Macierewicza. Od razu śpieszę wyjaśnić dlaczego mówię o teoriach JM i AM. Otóż jeśli nie ma dostępu do żadnych środków dowodowych, a wszystko na czym opierały się przy formułowaniu swoich wniosków obydwa zespoły to tylko protokoły, kopie i niezweryfikowane fotografie otrzymane od Rosjan, to możemy mówić wyłącznie o hipotezach. Pierwszym istotnym środkiem dowodowym jaki możemy mieć w tej sprawie to właśnie ta opinia Biegłych, której wydanie zleciła PK.

d) stwierdzenie czy technika prowadzenia oględzin i otwarcia zwłok przez biegłych rosyjskich była zgodna z aktualnymi standardami, a opracowane, w oparciu o te badania końcowe wnioski opinii sądowo-lekarskich w zakresie obrażeń ciała, mechanizmu ich powstania i przyczyn zgonu, odpowiadają wynikom badań przeprowadzonych przez Zespół Biegłych.

Mój komentarz: podpunkt ten odnosi się do oceny przez biegłych nie tyle profesjonalizmu działań biegłych rosyjskich, co skonfrontowania ich wyników z wynikami badań Zespołu powołanego przez PK. Chodzi tu właściwie o ocenę wiarygodności opinii Rosjan.

e) ustalenia tożsamości ofiar, poprzez porównanie wyników badań genetycznych z profilami genetycznymi, oznaczonymi we wcześniej fazie postępowania w wyniku badań osób dla nich najbliższych, bądź należących do zmarłych przedmiotów osobistego użytku.

f) pobrana ze zwłok materiału na potrzeby dalszych badań toksykologicznych, histopatologicznych, fizykochemicznych i genetycznych.

2) wydania opinii końcowej po przeprowadzeniu czynności opisanych w punktach od 1 do 6, analizie przedłożonej dokumentacji i wyniku badań materiału pobranego ze zwłok w czasie sekcji w zakresie:

a) wskazania obrażeń i mechanizmu zgonu poszczególnych ofiar o zbliżonym charakterze.

Mój komentarz: pogrupowanie to umożliwi ustalenie czy była tylko jedna przyczyna śmierci wszystkich Delegatów czy było ich więcej. Bez narzucania Biegłym czy chodzi tu o poszczególne lokalizacje w ramach jednego samolotu, czy też o różne grupy Delegatów.

b) wskazania czy, na podstawie doznanych obrażeń oraz miejsca znalezienia zwłok na wrakowisku , można wnioskować w której części samolotu znajdowały się ofiary w chwili jego zderzenia z ziemią.

c) wskazania u których ofiar doznane obrażenia wskazują na to, iż w czasie zderzenia samolotu z ziemią siedziały one w fotelach, miały zapięte pasy bezpieczeństwa, a także wskazania tych, których obrażenia pozwalają na wysnucie wniosków przeciwnych.

d) stwierdzenie czy na podstawie obrażeń ustalonych na zwłokach i ich ułożenia w obrębie wrakowiska, można wnioskować, że samolot w chwili uderzenia w ziemię znajdował się w pozycji odwróconej.

Mój komentarz: uszczegółowienie podpuktu 2a), biorące pod uwagę aktualnie rozpatrywane teorie.

3) sądowo-lekarskiego badania ciał ofiar przeprowadzić w Zakładach Medycyny Sądowej w Warszawie, Lublinie i Krakowie z udziałem techników sekcyjnych z tych placówek, w nie mniejszych niż trzyosobowe zespołach biegłych, z zastrzeżeniem, że każdy podzespół wyda odrębną opinię po wykonaniu badania w odniesieniu do każdej badanej ofiary.

Mój komentarz: Biorąc pod uwagę że może być od 3 do 5 samodzielnych podzespołów badających ciała. takie niezależne od siebie opinie będą bardzo cenne. Prokuratura będzie miała możliwość skonfrontowania ich ze sobą i stwierdzenia czy wnioski wszystkich podzespołów są podobne, czy rozbieżne, i z czego te potencjalne różnice mogą wynikać.

Moim skromnym zdaniem , zadania postawione przez PK Biegłym, zostały sformułowane dobrze.