HIV najłatwiej zarazić się przez przygodne kontakty seksualne. Fot. hivequal.org
HIV najłatwiej zarazić się przez przygodne kontakty seksualne. Fot. hivequal.org

HIV - kto powinien się zbadać i gdzie zrobić test?

Redakcja Redakcja Zdrowie Obserwuj temat Obserwuj notkę 1

Tylko 5 proc. dorosłych Polaków wykonuje test na obecność wirusa HIV. Tymczasem wiele osób nie zachowuje ostrożności w kontaktach seksualnych. A to najszybsza droga do zakażenia.

Jak można zarazić się HIV?

Istnieją tylko trzy drogi przenoszenia HIV:

  1. Przez kontakty seksualne.
  2. Przez krew.
  3. Z zakażonej matki na dziecko podczas ciąży lub porodu.

Specjaliści zajmujący się problematyką HIV i AIDS w Polsce wskazują, że główną drogą przenoszenia zakażenia są w naszym kraju kontakty seksualne. Wiadomo o tym zarówno z deklaracji w badaniach, jak i sytuacji epidemiologicznej.

Kto powinien się zbadać na HIV?

Test powinien zrobić każdy, kto choć raz podjął jakiekolwiek ryzykowne działanie w sferze intymnej. To może być współżycie z przygodnym partnerem bez zabezpieczenia, gwałt lub inne kontakty seksualne. Zarazić się można nie tylko przez klasyczny stosunek seksualny, ale także przez kontakt oralny lub analny. Prezerwatywa nie zabezpiecza w 100 proc. przed zakażeniem.

W grupie ryzyka HIV są także osoby, które miały wykonywany tatuaż lub piercing w niezbyt sterylnych warunkach oraz osoby, które miały kontakt z cudzą krwią i znalazła się ona na błonach śluzowych lub na uszkodzonej skórze. HIV można się zarazić przez wstrzykiwanie sobie narkotyku za pomocą używanego sprzętu.

Gdzie można się zbadać na HIV?

W Polsce istnieje wiele możliwości zrobienia testu sprawdzającego, czy jesteśmy zakażeni HIV. Można go wykonać w laboratoriach stacji sanitarno-epidemiologicznych, przy klinikach chorób zakaźnych, lub komercyjnie (za odpłatnością).

Anonimowo, bezpłatnie i bez skierowania test na HIV można zrobić w jednym z 30 punktów konsultacyjno-diagnostycznych, które znajdują się na terenie całej Polski. Pełna lista tych punktów jest na stronie internetowej Krajowego Centrum do Spraw AIDS.

Jak wygląda badanie na HIV?

Test należy przeprowadzić po upływie trzech miesięcy (12 tygodni) od ostatniego ryzykownego zachowania. Jeśli tekst wykonamy wcześniej, nawet w przypadku zakażenia, może on nie wykazać obecności wirusa. Test ma charakter przesiewowy. Polega na pobraniu krwi i analizie próbki pod kątem obecności specyficznych przeciwciał. Żeby wykonać test, nie trzeba być na czczo.

W zależności od tego, gdzie wykonuje się test, czas oczekiwania na wynik to jeden do kilku dni. Usługa ekspres daje wynik już po 20 minutach. Wynik ujemny oznacza, że we krwi przeciwciał nie ma i że pacjent nie jest nosicielem wirusa. Jeżeli wynik testu przesiewowego okaże się dodatni, wówczas konieczne będzie wysłanie krwi do laboratorium wykonującego testy potwierdzające zakażenie, co może się wiązać z dłuższym oczekiwaniem na wynik.

Co, jeśli wynik HIV jest pozytywny?

 Istnieją sytuacje, w których rezultat może być fałszywie dodatni i nie oznacza, że pacjent jest zakażony wirusem:

  • gdy test wykonywany jest w pierwszych 10 tygodniach ciąży
  • po przetoczeniu krwi
  • po transplantacji
  • w krótkim czasie po szczepieniach, np. przeciwko grypie
  • w przebiegu chorób autoimmunologicznych
  • gdy badany choruje na nowotwór, ciężkie zapalenie wątroby

Dlatego zawsze w przypadku dodatniego wyniku testu na HIV wykonuje się test Western blot, który ma na celu ostateczne potwierdzenie zakażenia. Do jego przeprowadzenia nie jest potrzebne ponowne pobranie krwi. Polega on na sprawdzeniu obecności przeciwciał skierowanych przeciwko poszczególnym antygenom wirusa.

Czy można wyleczyć HIV?

Nawet jeśli wynik testu okaże się pozytywny, nie oznacza on wyroku śmierci. Osoba seropozytywna (zakażona HIV) musi przyjmować leki antyretrowirusowe. Obniżają one poziom wirusa HIV u osób zakażonych do bardzo niskich wartości. Dzięki temu ludzie ci nie chorują na AIDS i żyją tak długo, jak inni.

Terapia antyretrowirusowa zapobiega również przenoszeniu zakażenia na innych poprzez seks, a także z matki na dziecko. Ta terapia nie tylko przedłuża życie do średniej w całej populacji, ale dzięki zmniejszeniu ilości wirusa we krwi (wiremii) do minimalnego poziomu, znacząco zmniejsza ryzyko przeniesienia wirusa na partnerów seksualnych.

ja

Komentarze

Inne tematy w dziale Rozmaitości