Kurkuma, inaczej ostryż lub szafran indyjski, to przyprawa o charakterystycznej żółtej barwie i ostrym aromacie. Używamy jej w kuchni jako dodatku do potraw. Niewiele osób wie, że kurkuma ma silne właściwości prozdrowotne.
Skąd się wzięła kurkuma
Kurkuma należy do rodziny imbirowatych, jej korzenie wyglądem przypominają imbir. Żółty barwnik nadaje kolor wielu produktom spożywczym - np. musztardzie. Należy do najstarszych przypraw świata. Od wieków powszechnie stosowana na Dalekim Wschodzie, nie była znana w krajach Zachodu aż do XIII wieku, kiedy to podróżnik Marco Polo zauważył jej podobieństwo do droższego szafranu.
Przed wiekami była stosowana w celu łagodzenia skurczów menstruacyjnych, chorób układu oddechowego, chorób pasożytniczych, niedrożności wątroby, wrzodów oraz stanów zapalnych.
Zawarty w kurkumie barwnik - kurkumina - nie rozpuszcza się w wodzie, a jedynie w alkoholu lub tłuszczach. Gdy naukowcy dowiedli, że działa antynowotworowo i poprawia odporność, stała się pożądaną przyprawą.
Kurkuma przypomina imbir, ale różni się od niego kolorem i smakiem.
Właściwości lecznicze kurkumy
- zwalcza stany zapalne, jest wykorzystywana w medycynie naturalnej, np. w trakcie leczenia boreliozy,
- doskonale wpływa na układ trawienny - wykazuje właściwości żółciopędne, działa rozkurczająco.
- obniża ryzyko Alzheimera,
- wzmacnia odporność – niszczy wirusy, bakterie oraz grzyby,
- wspomaga w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów,
- korzystnie wpływa także na wątrobę, oczyszczając ją z toksyn,
- przeciwnowotworowe – zapobiega powstawaniu komórek nowotworowych, działa również leczniczo już w przypadku rozwijającego się nowotworu,
- ma właściwości przeciwdepresyjne, sprawdza się także w terapii zaburzeń osobowości,
- chroni serce i obniża cholesterol – jedno z badań potwierdziło, że kurkuma chroni przed powstawaniem zatorów w żyłach,
- doskonale wpływa na stan skóry - chroni ją przed przedwczesnym starzeniem, zmniejsza problem z trądzikiem, przyspiesza gojenie ran,
- jest pomocna przy chorobach oczu, np. zapalenie spojówek, jaskra, zespół suchego oka,
- przeciwcukrzycowe – udowodniono, że kurkuma wspomaga stabilizację cukru we krwi.
Korzeń kurkumy jest trudno dostępny, łatwiej kupić kurkumę sproszkowaną.
Jak jeść kurkumę
Średnio powinniśmy jeść ćwierć łyżeczki kurkumy dziennie. Jeżeli połączymy ją z pieprzem, to o 2 tys. proc. zwiększa się wchłanianie kurkumy. Warto więc jeść kurkumę w curry, ponieważ w tej mieszance zawarty jest pieprz.
Kurkumę dobrze jeść także z tłuszczem, np. z olejem lnianym, gdyż jej czynne substancje wchłaniają się lepiej, a po upływie krótkiego czasu od spożycia stężenie metabolitów kurkumy jest najwyższe.
Można ją spożywać zarówno na zimno, jak i na gorąco - w żadnej postaci nie traci swoich właściwości. Niestety nie jest wskazana dla osób z kamieniami żółciowymi, kobiety w ciąży również nie mogą z nią przesadzać, może bowiem spowodować skurcze macicy.
Kurkuma w kuchni
Już mała szczypta kurkumy wystarczy, by nadać potrawie piękny złoty kolor i charakterystyczny smak - delikatny korzenny aromat z wyraźną nutą ostrości - imbiru i pieprzu. To idealny dodatek do dań wysokobiałkowych, ponieważ stymuluje trawienie białek. Szczególnie dobrze komponuje się z drobiem i daniami rybnymi.
Pasuje też do zup i past warzywnych. Świetnie sprawdza się jako dodatek do wielu dań z dużą ilością soczewicy, ryżu czy warzyw. Można też łączyć kurkumę z nabiałem, dodając ją do jogurtowych sosów, marynat czy dressingów.
Kurkuma jest stosowana w przemyśle spożywczym jako barwnik o numerze E100. Używa się jej również w kosmetyce jako barwnika wielu produktów przeznaczonych do makijażu czy perfum.
Kurkuma może być również dodatkiem do kawy.
ja
