Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej zdecydowała nie tylko w sprawie zmiany nazewnictwa z Kaliningrad na Królewiec. Polska nie będzie także używać rosyjskiej nazwy Nowogród Wołyński, ale Zwiahel w Ukrainie — podaje "Rzeczpospolita".
Zmiana nazwy Nowogród Wołyński na Zwiahel
Informacje na ten temat znajdziemy w uchwale z 125. posiedzenia Komisji. Oprócz nazw dodanych, jak np. Chatyń dla miejsca pamięci koło Łohojska na Białorusi czy egzotyczny Park Narodowy Himalajów dla obszaru chronionego w Pakistanie, znajdziemy tam również nazwy zmienione, w tym głośną zmianę z Kaliningradu na Królewiec, która tak bardzo rozwścieczyła Rosjan.
Okazuje się, że jest jeszcze jedno zalecenie zmiany nazwy administracyjnej - dla miejscowości na Ukrainie. Nowogród Wołyński będzie się teraz nazywać Zwiahel, a rejon nowogrodzki rejonem zwiahelskim.
Zwiahel to miasto w obwodzie żytomierskim nad rzeką Słucz. Najstarsza wzmianka o nim pochodzi z XIII wieku. Za rządów Aleksandra Jagiellończyka miastem władał książę Andrzej Zwiahelski. W 1507 król Zygmunt I Stary nadał Zwiahel Konstantemu Ostrogskiemu, który wzniósł tu zamek. Po Ostrogskich właścicielami miasta byli Chodkiewiczowie, a następnie Lubomirscy.
Pod rozbiorach Zwiahel został przemianowany na Nowogród Wołyński ukazem carycy Katarzyny II i był siedzibą powiatu nowogródzkiego w guberni wołyńskiej. 16 czerwca 2022 roku, w trakcie inwazji Rosji na Ukrainę, rada miasta opowiedziała się za powrotem do nazwy historycznej Zwiahel, stąd też decyzja polskiej Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Komisja Standaryzacyjna wprowadziła także polską nazwę Dąbrówka zamiast ukraińskiej Dubriwka na wniosek mieszkającego w tej wiosce Polaka.
Królewiec zmieniony na wniosek samorządowców
"Rzeczpospolita" ustaliła, że w przypadku Kaliningradu/Królewca komisja zajęła się sprawą na wniosek grupy 12 osób z Warszawy, które podpisały się pod petycją jako "działacze samorządowi, społeczni", popartą wnioskiem ministra rozwoju i technologii. Ich wniosek wpłynął w listopadzie ubiegłego roku do szefa MSWiA, a stamtąd w styczniu tego roku – do Komisji Standaryzacji.
Pozytywną opinię wydało Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Resort podkreślił, że Polska wraca do tradycyjnego nazewnictwa, związanego z naszą historią i dziedzictwem kulturowym. Zmiana na charakter symboliczny i nie odnosi się do przynależności państwowej obwodu królewieckiego - zaznaczyło ministerstwo i wskazało, że zmiana nie wprowadza nowych obowiązków dla przedsiębiorców ani konieczności aktualizowania dokumentów. Nazwa Królewiec będzie za to uwzględniana na mapach – dodał resort.
Komisja podjęła uchwałę w sprawie nazwy 12 kwietnia, w przeddzień Dnia Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej, obchodzonego od 2008 r. 13 kwietnia. "Tego dnia, w 1943 r. w Berlinie ujawniono informację o znalezieniu w Katyniu masowych grobów polskich oficerów zamordowanych przez sowieckie NKWD na mocy decyzji Biura Politycznego KPZS" – przypomina dziennik.
W uzasadnieniu decyzji komisja napisała: "Fakt nazwania dużego miasta położonego blisko granic Polski imieniem M.I. Kalinina, zbrodniarza współodpowiedzialnego m.in. za decyzję o masowym wymordowaniu Polaków w 1940 r. (zbrodnia katyńska), ma w Polsce emocjonalny, negatywny charakter".
W Olsztynie już szykują nowe tablice
Olsztyński oddział Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) w Olsztynie już przystąpił do inwentaryzacji tablic drogowych, na których pojawia się nazwa Kaliningrad. Przygraniczna gmina Braniewo, w której folderach pojawia się nazwa tego rosyjskiego miasta nazwę Królewiec umieści w najnowszych wydaniach materiałów informacyjnych.
Kaliningrad jako miasto został założony wokół zamku wzniesionego w 1255 r. przez Krzyżaków u ujścia Pregoły. Zamek ten nazwano Coningsberg, czyli Królewska Góra, na cześć króla Czech – Przemysła II Ottokara, który stanął na czele wojsk krzyżackich podczas ich wyprawy przeciwko Prusom. Miasto po litewsku tradycyjnie nazywane jest Karaliaučius, po łotewsku Karalaučiem, po czesku Královec, zaś jego historyczna rosyjska nazwa to Korolewiec.
Królewiec przez wieki był stolicą pruskiej prowincji, działał tu słynny uniwersytet - Albertyna, na którym wykładał m.in. Immanuel Kant. Królewiec wchodził w skład Państwa Zakonnego przez niemal 300 lat, potem przez ponad 400 lat znajdował się w granicach Prus i Niemiec. Przez 190 lat Królewiec był zależny od Polski, gdy tereny te były polskim lennem. Po drugiej wojnie światowej miasto weszło w skład ZSRR (a w jej składzie do Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej), zaś w 1946 r. władze moskiewskie zmieniły mu nazwę na Kaliningrad, która w Rosji obowiązuje do tej pory.
ja
(Zdjęcie: Pałac w Zwiahelu, fot. Wikipedia)
Czytaj także:
