Ponad 400 tysięcy złotych wyniosła średnia wartość mieszkania, które seniorzy powierzają instytucjom finansowym w zamian za dodatkową rentę. Dodatkowo można otrzymać od tysiąca do nawet 6 tysięcy złotych.
System emerytalny w Polsce nie zabezpiecza godnej starości. Stąd odwrócona hipoteka
Przy obecnym systemie emerytalnym starość i godne życie coraz rzadziej idą z sobą w parze. Z różnych badań wynika, że ponad trzy czwarte Polaków obawia się pogorszenie poziomu życia na emeryturze. Dlatego wielu seniorów decyduje się na odwrócone hipoteki. Niektórzy nazywają je życiem pod zastaw własnego mieszkania. Często to jednak jedyna możliwość by starsze osoby mogły mieć pieniądze niezbędnego pokrycia niezbędnych wydatków.
Osoba prywatna może otrzymać od banku pieniądze w formie comiesięcznych rat lub jednorazowej wypłaty. Instytucja oczekuje w zamian wpisu do hipoteki. Właściciel nieruchomości może z niej korzystać aż do śmierci. Ma prawo w niej mieszkać do końca swojego życia. Bank może dysponować nieruchomością dopiero rok po śmierci właściciela. Nie dojdzie do tego, jeśli ktoś z bliskich np. spadkobierca dokona spłaty zaciągniętego zobowiązania.
W Polsce powoli rośnie popularność odwróconej hipoteki
Odwrócona hipoteka to oferta dostępna dla właścicieli lub współwłaścicieli nieruchomości. W obu przypadkach konieczne jest posiadanie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu albo prawa użytkowania wieczystego. Taką umowę podpisać może z bankiem jedynie osoba fizyczna. Z odwróconego kredytu hipotecznego nie mogą korzystać najemcy lokalu i osoby posiadające spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu, a więc ci, którzy nie posiadają prawa własności nieruchomości. Nie mogą z niej korzystać także osoby prawne, takie jak spółki akcyjne czy też fundacje, oraz inne podmioty niebędące osobami fizycznymi - na przykład spółki cywilne i jawne.
Rynek odwróconej hipoteki w Polsce dopiero raczkuje, ale cały czas rośnie. Z danych Związku Przedsiębiorców Finansowych wynika, że fundusze hipoteczne w nim zrzeszone wypłaciły klientom w 2023 r. renty dożywotnie w kwocie 4,77 mln zł. To o 53,1 proc. więcej niż w 2022 r. Średnia wartość nieruchomości, którą seniorzy powierzają w zarządzanie funduszom hipotecznym w zamian za dożywotnią rentę wyniosła 411,6 tys. zł . Najczęściej z tego rodzaju usługi korzystają mieszkańcy województwa mazowieckiego. Z danych wynika również, że w okresie 2010-2023 do seniorów korzystających z odwróconej hipoteki wpłynęły ponad 34 mln zł.
Wiadomo, kto najczęściej decyduje się na współpracę z funduszami hipotecznymi
Fundusze hipoteczne podały również, że na koniec 2023 r. zarządzały nieruchomościami o wartości 158,5 mln zł, to 0 6,2 proc. więcej niż przed rokiem. Średni metraż nieruchomości, którą klient przekazuje funduszowi w ramach umowy odwróconej hipoteki to 51,7 m2, a jej średnia wartość to 411,6 tys. zł. Wiadomo także, kto najczęściej decyduje się na współpracę z funduszami hipotecznymi. Z zebranych informacji wynika, że klientami są osoby w wieku 75-80 lat. Uśredniony wiek seniora korzystającego z odwróconej hipoteki w 2023 r. wyniósł 76,6 lat i był zbliżony do wyniku z 2022 r.
Najwięcej nieruchomości zarządzanych przez fundusze hipoteczne znajduje się w województwie mazowieckim (29,1 proc.). Na drugim miejscu jest województwo pomorskie (11,9 proc.), zaś na trzecim - województwa dolnośląskie i śląskie (po 9,1 proc.).
"W przyszłości same emerytury nie zapewnią nam godziwego standardu życia"
– Warto pamiętać o tym, że w przyszłości same emerytury nie zapewnią nam standardu życia i dochodów z okresu pracy zawodowej. Chociaż prawie trzy czwarte Polaków ma świadomość, że przyszła emerytura nie wystarczy im na utrzymanie odpowiedniego poziomu życia, to niepokojące jest to, iż jednocześnie ponad 40 proc. nie podejmuje żadnych kroków, by zapewnić sobie dodatkowe środki na emeryturze. Świadomość tego, że przyszła emerytura prawdopodobnie będzie niska, może być czynnikiem, który spowoduje, że więcej pracowników będzie dobrowolnie dłużej pozostawać na rynku pracy, aby zwiększyć swoją emeryturę albo będą korzystali z innych rozwiązań proponowanych przez instytucje finansowe – podkreśla Marcin Czugan, prezes ZPF.
Tomasz Wypych
Źródło zdjęcia: Odwrócona hipoteka coraz częściej ratuje przed głodną starością. Fot. PAP/Pixabay/Canva
