Choć liczba wniosków o rentę z tytułu niezdolności do pracy pozostaje stabilna, niemal co trzeci kończy się decyzją odmowną. Zdaniem ekspertów system jest zbyt szczelny, a część pacjentów może być pozbawiana świadczeń mimo poważnych problemów zdrowotnych. Sprawdziliśmy dane ZUS i opinie specjalistów.
Coraz więcej odmów w ZUS, coraz więcej frustracji
Z danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wynika, że w 2024 roku złożono 86,8 tys. wniosków o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy – o 0,8 proc. mniej niż rok wcześniej. Wydano 46,2 tys. decyzji pozytywnych i 27,3 tys. odmów, co oznacza, że aż 37,1 proc. spraw zakończyło się odmownie. Eksperci wskazują, że to liczba wysoka i wielu wnioskodawców decyduje się dochodzić swoich praw w sądzie.
– Aby otrzymać rentę, trzeba być wyjątkowo zdeterminowanym i odpornym psychicznie. Proces ten bywa niezwykle frustrujący – mówi Anna Maria Dukat, ekspertka BCC ds. niepełnosprawności. – Zdarza się, że pacjent zostaje uznany za zdolnego do pracy mimo poważnych problemów zdrowotnych – dodaje.
Województwa z największą liczbą wniosków o rentę w ZUS
Najwięcej wniosków złożono na Śląsku – 11,6 tys., następnie w woj. mazowieckim (10,2 tys.), wielkopolskim (9,4 tys.) i małopolskim (6,9 tys.). Najmniej – w woj. opolskim (1,3 tys.), podlaskim (2,2 tys.) i świętokrzyskim (2,5 tys.).
– Nie sposób jednoznacznie wyjaśnić, dlaczego różnice są tak duże. To może wynikać z gęstości zaludnienia, struktury gospodarczej regionu czy mobilności pracowników – komentuje Dukat. Zwraca też uwagę, że w dużych województwach jest więcej osób pracujących fizycznie, co zwiększa ryzyko schorzeń i wypadków.
Proces przyznania renty ZUS trwa długo. Orzeczników może być zbyt mało
W 2024 roku złożono aż o 13,3 tys. więcej wniosków, niż wydano decyzji. To pokazuje, że proces przyznawania świadczeń jest długotrwały. Eksperci wskazują, że może to wynikać z niedoboru lekarzy orzeczników lub przeciążenia systemu.
Dr Marcin Wojewódka z Instytutu Emerytalnego zauważa, że mimo wszystko liczba wniosków nie zmienia się gwałtownie – co sugeruje stabilną sytuację zdrowotną społeczeństwa i rynku pracy. Niemniej tempo rozpatrywania spraw oraz kryteria przyznawania renty wciąż budzą kontrowersje.
TW
Z tego artykułu dowiedziałeś się:
- Ile wynosi procentowy odsetek decyzji odmownych w sprawach o rentę z ZUS
- W których województwach złożono najwięcej i najmniej wniosków o rentę
- Co może wpływać na długość procesu przyznawania świadczeń z tytułu niezdolności do pracy?
- Jak eksperci oceniają system orzeczniczy ZUS i jego skutki dla pacjentów
na zdjęciu: Zakład Ubezpieczeń Społecznych w Radomiu. fot. PAP/Piotr Polak
Inne tematy w dziale Gospodarka