Choć polska popkultura nie oferuje pozytywnych wzorców przedsiębiorczości, aż dwie trzecie dorosłych Polek i Polaków uważa się za osoby przedsiębiorcze. Co ich motywuje? Nie narodowa tradycja, lecz… otoczenie.
Brakuje polskich „mitów przedsiębiorczości”
W filmach, serialach czy książkach rzadko pokazuje się przedsiębiorczość w pozytywnym świetle. W odróżnieniu od amerykańskiej popkultury, gdzie przedsiębiorca to bohater, w Polsce często jawi się jako cwaniak lub ofiara systemu.
– W polskim kinie brak docenienia postawy przedsiębiorczej, mówi ono właściwie albo o cwaniakach, albo instytucjach państwa krzywdzących przedsiębiorców. Patrząc szerzej na polską popkulturę, przedsiębiorczość ma tylko dwa wymiary: kombinatorstwo i pracowitość – mówi prof. Jacek Wasilewski.
Polacy wierzą, że są przedsiębiorczy
Pomimo braku pozytywnych wzorców w kulturze, trzy czwarte respondentów uważa, że Polacy jako naród są przedsiębiorczy. Dwie trzecie deklaruje, że sami posiadają tę cechę. Co ciekawe, tylko 20 proc. osób rzeczywiście prowadzi własną firmę, a kolejne 25 proc. rozważa jej założenie.
Najczęściej wymieniane cechy osób przedsiębiorczych to:
- pracowitość (33 proc.)
- zaradność (32 proc.)
- umiejętność podejmowania ryzyka i pomysłowość (po 25 proc.)
- strategiczne myślenie (21 proc.)
- ambicja (20 proc.)
Przedsiębiorczość przydaje się w życiu codziennym
Z badania wynika, że przedsiębiorczość najczęściej kojarzy się z umiejętnością planowania i zarządzania – nie tylko w pracy, ale i w domu. Aż 42 proc. osób wskazało planowanie budżetu domowego jako sytuację, w której bycie przedsiębiorczym jest kluczowe. W pracy najczęściej chodzi o planowanie działań (41 proc.) i ustalanie obowiązków (33 proc.).
Kto jest przedsiębiorczy według Polaków?
Pięć najczęstszych opisów osoby przedsiębiorczej to:
- umie działać tak, by osiągnąć zysk finansowy (31 proc.)
- jest twórczy i realizuje własne pomysły (28 proc.)
- potrafi zadbać o swoje interesy (27 proc.)
- charakteryzuje się ciężką pracą i wytrwałością (22 proc.)
- pracuje na własnych warunkach (21 proc.)
Tylko 9 proc. uznało, że przedsiębiorczy to „cwaniak, który umie kombinować”.
Rodzina i znajomi mają większy wpływ niż się wydaje
Z badania wynika, że osoby zakładające firmy często otoczone są innymi przedsiębiorcami – choć nie zawsze są tego świadome.
– To, co wyróżnia osoby zakładające firmy, to częstsza obecność wśród ich bliskich takich osób, które już są przedsiębiorcami. Może właśnie ten czynnik sprawia, że zbierają się na odwagę i zakładają własne firmy – mówi Marcin Kościński, wiceprezes ING Banku Śląskiego.
Połowa przedsiębiorców twierdzi, że nikt nie miał wpływu na ich decyzję, ale tylko 29 proc. z nich nie miało wśród bliskich osób prowadzących działalność. Dla porównania, aż 57 proc. osób, które nie planują założenia firmy, nie zna żadnego przedsiębiorcy w najbliższym otoczeniu.
Najwięcej w Polsce Rodzinnych Liderów i Niezależnych
Badanie analizowało też siedem typów przedsiębiorczości, wyróżnionych przez zespół prof. Jacka Wasilewskiego. Najczęściej występujące to Rodzinny lider_ka oraz Niezależny_a – każda z tych grup obejmuje ponad 23 proc. respondentów.
Na kolejnych miejscach znaleźli się:Wizjonerzy_ki i Innowatorzy_ki (po ok. 10 proc.), Gracze i Rzecznicy_czki Lepszego Świata (po ponad 5 proc.) oraz Managerowie_ki Wzrostu – najmniej liczna grupa (zaledwie 4 proc.).
Tomasz Wypych
Zdjęcie ilustracyjne, źródło: Canva
Inne tematy w dziale Gospodarka