Kolorowe pochody, transparenty, demonstracje. 1 maja kiedyś i dziś

1 maja przypada Święto Pracy -  obchodzone od ponad wieku w wielu krajach świata.

128 lat temu, 1 maja 1890 roku, po raz pierwszy obchodzono Międzynarodowy Dzień Solidarności Ludzi Pracy. Data 1 maja miała uczcić rocznicę strajku robotników w Chicago w 1886 roku, brutalnie stłumionego przez policję.

Po raz pierwszy święto obchodzono m.in. w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Belgii i Francji. Organizowane w tym dniu demonstracje i strajki przyczyniły się do radykalizacji ruchów robotniczych. Początkowo nielegalne manifestacje pierwszomajowe zostały później w wielu krajach oficjalnie uznane.

1 Maja wszedł do tradycji polskiego ruchu socjalistycznego, ale później został zawłaszczony przez komunistów. W PRL został uznany za święto państwowe. Jak podkreśla historyk Piotr Osęka, uroczystości obowiązkowo odbywały się w całym kraju: poczynając od Warszawy, gdzie na trybunie ustawiało się całe kierownictwo partyjno-rządowe, aż po wsie i małe miasteczka. Przebieg uroczystości był starannie reżyserowany: na podstawie co roku aktualizowanych wytycznych Biura Politycznego komitety partyjne w całym kraju przygotowywały scenariusze pochodów.

"Ustalano treść haseł na transparentach i zatwierdzano projekty dekoracji. Wyjątkową uwagę przywiązywano do podobizn przywódców niesionych przez manifestantów, sporządzając szczegółowe instrukcje czyje wizerunki, w jakich formatach i proporcjach powinny być eksponowane w czasie pochodu. W szkołach i fabrykach organizowano próby generalne podczas których manifestanci uczyli się skandowania haseł, ćwiczyli noszenie dekoracji i maszerowanie w równych odstępach (...) 1-majowy ceremoniał było to widowisko zaprojektowane z ogromnym rozmachem" - pisze Osęka na portalu dzieje.pl.

W latach 80. niezależne od władz pochody i manifestacje organizowała w tym dniu solidarnościowa opozycja. Były one siłą rozbijane przez milicję, w latach 1982-84 niejednokrotnie przekształcały się w starcia z ZOMO. Uczestnicy demonstracji byli zatrzymywani i stawiani przed kolegium ds. wykroczeń.

Dziś święto 1 maja nie jest obchodzone aż tak hucznie. W wielu miastach zaplanowano na ten dzień pikiety i manifestacje. W Warszawie obchody Święta Pracy organizuje OPZZ. Pierwszomajowy pochód przeszedł spod siedziby związku przy ul. Kopernika 36/40 na Trakt Królewski, w tym roku pod hasłem „Polska potrzebuje wyższych płac”.

Wiece, marsze i pikniki z okazji święta 1 maja odbyły się również m.in. w Łodzi, Poznaniu, Szczecinie, Bydgoszczy i Kielcach.

W Łodzi pochód wyruszył z Pasażu Schillera, uczestnicy trzymali w rękach flagi Polski i Unii Europejskiej oraz transparenty z hasłami: "Niech się święci 1 Maja", "Jakość pracy = jakość życia", "Najniższa emerytura i renta równa płacy minimalnej".

W Szczecinie kilkadziesiąt osób zebrało się przed Pomnikiem Czynu Polaków na Jasnych Błoniach. Obchody Święta Pracy połączono z 14. rocznicą przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, zorganizował je zachodniopomorski SLD.

W Poznaniu działacze SLD złożyli kwiaty przy tablicy upamiętniającej pierwszy pochód 1-majowy z 1891 roku na pl. Bernardyńskim, przy Tablicy Zamordowanych Kolejarzy na CK Zamek oraz przed pomnikiem Poznańskiego Czerwca'56. W wielkopolskim Czołowie zaplanowano też tradycyjny apel przy pomniku Marcina Kasprzaka.

1 maja upamiętnili także działacze wielkopolskiej Solidarności. Po porannej mszy św. w intencji ludzi pracy wspólnie złożyli kwiaty pod pomnikiem Poznańskiego Czerwca'56.

źródło: PAP

KJ

© Artykuł jest chroniony prawem autorskim. Wykorzystanie tylko pod warunkiem podania linkującego źródła.