- Jestem gotowy odblokować prace poszukiwawcze na Ukrainie, a strona polska uporządkuje ukraińskie miejsca pamięci w Polsce - zadeklarował Wołodymir Zełenski po rozmowach z prezydentem Andrzejem Dudą. To pierwsza wizyta ukraińskiego przywódcy w Warszawie.
Rozmowy między prezydentami Polski i Ukrainy odbyły się w ramach obchodów 80. rocznicy wybuchu II Wojny Światowej. Wołodymir Zełenski został przywitany przed Pałacem Prezydenckim przez Andrzeja Dudę. Politycy rozmawiali o kwestiach polityki historycznej, energetycznej i wsparciu dla Kijowa na arenie międzynarodowej.
Duda i Zełenski - pierwsze spotkanie polityków w Warszawie
- Poruszyliśmy sprawy niezwykle istotne dla współistnienia naszych krajów, sąsiedztwa i rozwijania naszych wzajemnych relacji. Poczynając od kwestii historycznych, aż przez wszystkie elementy rozwoju infrastrukturalnego, dziedziny transportu, czy kontaktów międzyludzkich - powiedział Andrzej Duda podczas konferencji prasowej po spotkaniu z Zełenskim.
Polski prezydent podkreślił znaczenie integralności terytorialnej i suwerenności Ukrainy. - Zapewniłem pana prezydenta, że absolutnie może liczyć na moje wsparcie, jeżeli chodzi o kwestie suwerenności, niepodległości i integralności terytorialnej Ukrainy. Zapewniłem go, jednocześnie podkreślając, że zawsze tutaj moje stanowisko, jako reprezentanta RP, było jednoznaczne. Ukraina musi wrócić do integralności terytorialnej, takiej, jaką miała przed rokiem 2014 - podkreślił Andrzej Duda.
- Podkreślam jeszcze raz: stoimy tutaj przy Ukrainie i wspieramy ją w tych działania, bo Ukraina jest państwem wolnym, suwerennym, niepodległym i taka powinna pozostać i nikomu nie wolno naruszać spokoju Ukrainy, a przede wszystkim naruszać jej integralności terytorialnej, bo zwłaszcza teraz w kontekście 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej trzeba podkreślać, jak bardzo ważne jest to, aby nie pozwalać nikomu, ani w Europie, ani na świecie, zmieniać granic siłą. Tak się stało na Ukrainie w 2014 roku i sytuacja musi wrócić do normalności, a normalność oznacza powrót Ukrainy do pełnej integralności terytorialnej - mówił polski prezydent.
Andrzej Duda przyznał, że Wołodymir Zełenski poinformował go o rozmowie z Władimirem Putinem. Prezydenci Ukrainy i Rosji rozmawiali o powrocie jeńców wojennych do domów. - Gdyby się to udało, byłby ważny krok w stronę normalizacji sytuacji i powrotu pokoju na Ukrainę, a w końcu zakończenia konfliktu ukraińsko-rosyjskiego - dodał.
Wołodymir Zełenski i Andrzej Duda podczas konferencji prasowej w Pałacu Prezydenckim. Fot. PAP/Wojciech Olkuśnik
- Nazywamy sprawy po imieniu, dzisiaj terytoria ukraińskie są okupowane! Przede wszystkim Krym, ale także i okręg doniecki, ługański. Te terytoria muszą wrócić pod pełną kontrolę Ukrainy i w tym kierunku powinny zmierzać wszelkie działania, które są tutaj realizowane. Nasza postawa w tym kontekście wobec Rosji także jest jednoznaczna: absolutnie tego nie akceptujemy. Uważamy, że polityka sankcji musi być kontynuowana, bo jest to najbardziej pokojowy sposób wymuszenia tego, aby państwo przestrzegało standardów prawa międzynarodowego. Dzisiaj te standardy nie są przestrzegane - argumentował Andrzej Duda.
W rozmowie przywódców Polski i Ukrainy istotną kwestią była polityka pamięci. Kijów od 2017 roku blokuje prace historyków, którzy planują przeprowadzić ekshumacje ofiar zbrodni UPA. Ukraiński odpowiednik IPN jednak nie zezwala na badania. Zełenski zadeklarował gotowość do zniesienia blokady i oczekuje wyraźnego kroku ze strony Warszawy.
- Bardzo chcielibyśmy obaj, żeby na tym tle doszło do normalizacji relacji międzyludzkich, ale powiedziałem panu prezydentowi, że droga do tego jest tylko taka, aby każdy człowiek, który zginął, który został zamordowany został upamiętniony. Odzyskał swoje imię i nazwisko, a więc żeby miał nagrobek, żeby był wskazany na tablicy, która będzie oznaczała zbiorową mogiłę - przekonywał Andrzej Duda.
- Te elementy muszą zostać zrealizowane, aby one mogły zostać zrealizowane potrzebna jest możliwość prowadzenia prac ekshumacyjnych i tutaj poprosiłem pana prezydenta, aby to moratorium, które zostało wprowadzone przez poprzednie władze Ukrainy, aby ono zostało zniesione. Pan prezydent mi oznajmił, że w tej chwili nowy, ukraiński rząd jest na etapie formowania się i, jak obiecał mi pan prezydent, ta kwestia zostanie zrealizowana - wyjaśnił polski prezydent.
Zełenski o ekshumacjach na Ukrainie
- Jestem gotowy odblokować prace poszukiwawcze na Ukrainie, a strona polska uporządkuje ukraińskie miejsca pamięci w Polsce - odparł Zełenski.
- Cieszę się, że w naszych relacjach nie ma żadnych spraw, których nie moglibyśmy rozwiązać w drodze dialogu i porozumienia - zapewnił Zełenski, według którego napięte relacje polsko-ukraińskie służą zagranicznym wrogom. - Serdecznie podziękowałem Polsce i całemu polskiemu narodowi za wsparcie Ukrainy w tym trudnym czasie. Dziękuję wam, że stoicie w obronie prawa międzynarodowego. Bardzo wysoko oceniamy konsekwencję i profesjonalizm polskiej delegacji w Radzie Bezpieczeństwa ONZ - podziękował polskim władzom Zełenski.
Ukraiński prezydent przypomniał, że wielu obywateli jego kraju oddało życie za Polaków w czasie II Wojny Światowej. - Naród Polski 1 września 1939 roku stanął w obronie swej ojczyzny. Ramię w ramię z Polakami stali wtedy przedstawiciele narodu ukraińskiego, obywatele RP. Według szacunków historyków w Wojsku Polskim walczyły tysiące Ukraińców, wielu z nich oddało swoje życie w obronie Polski, poniosło męczeńską śmierć w Katyniu - wspomniał Zełenski.
Wołodymir Zełenski w Pałacu Prezydenckim. Fot. PAP/Wojciech Olkuśnik
Przywódcy Polski i Ukrainy rozmawiali również na temat współpracy w ramach Trójmorza i wspólnym sprzeciwie wobec Nord Stream 2. - Nord Stream 2 jest nie do przyjęcia. To jest zagrożenie dla całej Europy - oznajmił Zełenski. - Ukraina chce stać się aktywnym uczestnikiem różnych formatów, na przykład Inicjatywy Trójmorza. (...) Będziemy polepszali działalność punktów przejścia na ukraińsko-polskiej granicy, co będzie sprzyjało gospodarczej współpracy Ukrainy i Unii - ocenił ukraiński prezydent.
Zełenski podziękował Polsce za wsparcie. (TVN24/x-news)
Obejrzyj konferencję prasową z udziałem Andrzeja Dudy i Wołodymira Zełenskiego
GW
