Kultura chińska obejmuje ogromny i złożony zestaw osiągnięć w najróżniejszych dziedzinach, z których najstarsze pochodzą sprzed 10 000 lat.
Obecna Chińska Republika Ludowa (do której niektórzy Chińczycy proponują włączenie Tajwanu, przynajmniej pod względem kulturalnym), może być uważana za bezpośredniego spadkobiercę Imperium Qin założonego w 221 roku p.n.e. przez Qin Shi Huang. Mimo sukcesywnych dynastii i zmieniającego się systemu politycznego, ciągłość ta skuteczne umożliwiła rozpowszechnianie praktyk, koncepcji w tradycji chińskiej. Uogólniony aspekt został nadany w niektórych elementach chińskiej kultury, nie posiadający różnic regionalnych i historycznych.
Najbardziej wymownym przykładem jest konfucjanizm, z chińską biurokracją cesarską oraz koncepcją relacji społecznych i rodzinnych. Obok należy wymienić również taoizm ze swymi podstawami filozoficznymi oraz metafizycznymi pojęciami i praktykami religijnymi ogólnie przyjętymi w przeszłości.
Prestiż chińskiego imperium pomógł rozpowszechnić tę wspólną kulturę na Dalekim Wschodzie i w Azji Południowo-Wschodniej, przyciągnął także licznych cudzoziemców, którzy wzbogacili chińską cywilizację.
Inne osiągnięcia kulturowe są specyficzne dla każdego regionu lub każdej epoki. Pod tym względem w jaki sposób różne dziedziny kultury chińskiej zbliżyły się do zachodnich wpływów od XIX wieku jest przedmiotem głębokiego zainteresowania. Chiński rozwój gospodarczy rzuca wyzwanie tradycjom i sztuce popularnej. Wiele tradycyjnej sztuki, chociażby takiej jak haft czy teatr, zanika.
Do innych najbardziej znanych, które nadal są kultywowane i popularne w społeczeństwie chińskim zaliczę tylko niektóre. Nawet nie sposób w kilku punktach wymienić wszystkie.
Sztuki walki są kluczowe, ponieważ są symbolem wzmocnienia duszy, samokontroli, samoobrony i zdrowia. Są wspaniałym ambasadorem chińskiej kultury na świecie. Początkowo były uprawiane przez wojowników, a następnie zostały przyjęte przez mnichów i zwykłych ludzi.
Sztuki walki zostały wzbogacone przez skomplikowane i zróżnicowane techniki. Jest prawie niemożliwe aby je kompletnie opanować! Przykładem, dla którego podróżni chcący poznać tajniki tej sztuki jest słynna Świątynia Shaolin, leżąca w prowincji Hennan, założona w V wieku.
Mnisi aby odpocząć od długich seansów medytacyjnych, zaczęli naśladować zwierzęta i owady. Seanse te powoli przekształciły się w techniki walki. Mnisi byli więc w stanie bronić swoich klasztorów przed atakami szabrowników i odpychać powstania, które wkraczały w historię Chin. Stworzone ćwiczenia pozwoliły pozostać duchownym w sprawnej formie fizycznej ... a resztę każdy sam sobie dopowie, przypominając sobie obrazy filmowe oparte na walkach 功夫- gōngfu.
Historia klasztoru, jego implikacje polityczne i wojskowe, jej główna rola w powstawaniu obecnych sztuk walki są związane z wieloma legendami powstałymi na przestrzeni wieków. Przekazywane w starożytnych rękopisach, te legendy są nadal bardzo żywe w kulturze sztuki walki.
Kaligrafia
Sztuka piękna ma zasadniczą funkcję w społeczeństwie, zwłaszcza w sztuce kaligrafii. Z muzyką, poezją i malarstwem, kaligrafia jest jedną z głównych sztuk, które winny być opanowane, aby stać się „znakomitym” Chińczykiem!
Ten wyjątkowy sposób pisanania jest prawdziwym obrazem wykonanym za pomocą pędzla kaligraficznego. Powstały efekt staje się bardzo wyrafinowanym dziełem. Kaligrafia wiąże się z malowaniem na jedwabiu, inną szlachetną sztuką Chin.
Zwrot cztery skarby gabinetu - 文房四宝 (wénfángsìbǎo) odnosi się do sprzętu jakim dysponuje artysta malarz do wykonywania sztuki kaligrafii.
Termin ten pochodzi z lat 420 -589, za panowania Dynastii Południowych i Północnych, okresu charakteryzującego się podziałem między kilkoma chińskimi dynastiami. Obok muzyki, gry w szachy i malarstwa, kaligrafia jest umiejętnością, którą posiadać powinnien eurydyta. Do dzisiaj estetyka chińskiej kaligrafii zależy od czterech skarbów gabinetu. Historycznie Chińczycy przywiązują dużą wagę do tych czterech skarbów, które symbolizują chińskiego uczonego.
Muzyka ma również duże znaczenie w Chinach. Stanowi ona istotną formę chińskiej sztuki, bardzo starą i bardzo różnorodną. Rozwijała się niezależnie od muzyki zachodniej Azji. Źródła historyczne świadczą o rozwoju chińskiej muzyki już w dynastii Zhou (1122 do 256 pne).
W Państwie Środka zwykło się dzielić populację na dwie grupy: wykształconą i prostą. Jednak gdy się słyszy pierwsze dźwięki muzyki następuje moment wielkiej jedności bez różnic społecznych i etnicznych. Słuchacze są identycznego pokroju. Podczas wszelkich uroczystości folklor jest wszechobecny: orkiestry na weselach, pogrzebach, podczas obchodów nowego roku, na paradach, którym zawsze towarzyszą tańce lwa i smoka!
Z muzyką wiąże się tradycja opery.
Klasyczna opera, którą wszyscy znamy jest scenicznym przekładem wokalno-instrumentalnym. Oprawa muzyczna wspólnie z dramatem tworzy dzieło. Chińska opera jest połączeniem śpiewu, recytacji, akrobacji, kung-fu oraz posługiwania się mową ciała czyli ruchem i gestami. Tradycyjna chińska opera nie ma korzeni łączących ją z klasyką zachodniego dzieła. Jej początki sięgają III wieku n.e.
W Chinach istnieje wiele oper regionalnych. W sumie można zliczyć ponad 300. Każda z nich jest uwarunkowana swym położeniem geograficznym, odmiennym dialektem i jest podzielona na kilka charakterystycznych form. Język lub dialekt oraz forma inscenizacji oraz muzyki jest główną cechą, która odróżnia te formy opery. A więc pochodzenie geograficzne i kulturowe jest dość istotne. Nie sposób wymienić wszystkie opery regionalne.
Chińskie ogrodyto kolejna sztuka, którą należy traktować niezwykle poważnie. Jej historia sięga ponad tysiąc lat temu. Ogród jest dziełem, spektaklem oferowanym oczom gości. Chińczycy uwielbiają przebywać na łonie natury, otoczeni malowniczymi ogrodami, które są dla nich bardzo ważne gdyż symbolizują filozofię i wizję klasycznych Chin. Cesarskie ogrody istnieją w całym kraju (szczególnie w dużych miastach) i pozwalają spędzić spokojne chwile i uchronić się przed gwarem i żarem miasta.
Chiński ogród jest jednocześnie miejscem życia i rozrywki, w którym lubi się spacerować oraz "magicznym" miejscem, gdzie się śpiewa, gra na instrumentach, sączy herbatę. Jest miniaturowym kosmosem, w którym dąży się do odtworzenia obrazu idealnej natury. Jest to zatem kompromis między wymiarami estetycznymi i symbolicznymi. Sztuka ogrodu należy do tego samego konceptu co kaligrafia i poezja chińskich sztuk sakralnych. Do najbardziej uczęszczanych i znannych chińskich ogrodów zaliczane są te znajdujące się w Suzhou, niedaleko Shanghai’u.
Ogród staje się miejscem wspólnej wizji, miejscem dwóch przestrzeni. W tej koncepcji znajdujemy także niezbędną ciągłość przestrzeni wewnętrznej i zewnętrznej.
Wyrażanie taoistycznej filozofii natury, jej związek ze sztuką, taką jak poezja i kaligrafia, jest obecne w chińskich ogrodach.
Wszelkiego rodzaju gry są bardzo popularne wśród Chińczyków. Spędzają oni dużo czasu grając w szachy, gry karciane, domino i nawet grając w loterię. Walka świerszczy jest jedną z ich ulubionych rozrywek! Od odległych czasów Chińczycy hodują świerszcze do walki.
W źródłach historii dynastii Tang, w okresie Kaiyuan (713-742), jesienią każdego roku panie z pałacu łapały świerszcze i osadzały je w małych koszyczkach. Później, w dzień lub w nocy samotnie słuchały ich śpiewu. Podczas dynastii Song (960-1279) tej rodzaj rozrywki nie był już tak popularny. Mawia się, że cesarz Gaozong (1127-1162), był żarliwym amatorem walki świerszczy. Nawet wydał dekret cesarski, który nakazywał aby świerszcze najwyższej jakości były mu osobiście przynoszone do pałacu. Każdego roku, siódmego i ósmego miesiąca księżycowego wszystkie rodziny w stolicy hodowały świerszcze. Odtąd bitwy świerszczy stały się rozpowszechnione w Chinach.
Pojedynek świerszczy w Chinach jest nadal popularny zwłaszcza wśród osób starszych, podobnie jak ich hodowla, która odbywa się w małej bambusowej lub metalowej klatce.
Religia jest skomplikowana w Chinach, ale jest integralną częścią kraju. Taoizm, konfucjanizm i budyzm to trzy „wiary” Dalekiego Wschodu.
W przeciwieństwie do buddyzmu, pierwsze dwie nie mają zasięgu globalnego, a ich wpływ głównie ogranicza się do chińskiej kultury. Choć ostatnio zaczynają one odnosić sukcesy wśród innych narodów.
Filozofie, sztuki życia, wierzenia ludowe i prądy religijne nieustannie się mieszają, ale trzy doktryny stoją na piedestale: buddyzm, taoizm i konfucjanizm.
Symbol Yin i Yang ma fundamentalne znaczenie w Chinach od czasów starożytnych. 
Pierwszy symbolizuje kobietę i noc (biel), podczas gdy drugi reprezentuje mężczyznę, światło i ciepło (czerń). Mówi się, że te dwa elementy rządzą porządkiem wszechświata i mimo że są przeciwne, uzupełniają się i współdziałają w sprawnym działaniu świata.
Ta dwoistość (która nie ma nic manichejskiego) może również wiązać się z wieloma innymi komplementarnymi kontrastami.
Są nimi:
cierpienie / przyjemność,
awersja / pożądanie,
pobudzenie / spokój,
okrągłość / kątowość.
Chińska tradycja jest niewyczerpanym tematem, jest skarbem dla amatorów odkryć i wspaniałych podróży po odległym zakątku. Dzisiejsza notka napawa mnie do kontynuowania tej wspaniałej wyprawy po jednej z najstarszych cywilizacji na świecie.
