Komentarz do notki Logicznie myślącego

https://www.salon24.pl/u/logiczniemyslacy/1445980,proces-uczenia-sie-czy-proces-sie-uczenia-ktora-forma-jest-poprawna

Komentarze się mnie takie przypomniały, ale za długie to w notce umieściłem.

KARZO:

Na blogu padł komentarz: Bardzo roztropne słowa. I słuszne. Tyle, że to ideał. A ja mam pytania: 1) Skąd mam wiedzieć, co jest prawdą, a co na prawdę pozuje? 2) Czy każdy powinien reagować? Przecież niektórzy reagują, tyle, że inaczej niż Pani by uważała za słuszne. 3) A jak zareagujemy, to skąd mamy wiedzieć, że to my mamy rację? Albo że zareagujemy umiejętnie? Możesz na ten komentarz udzielić odpowiedzi?

ChatGPT:

Oczywiście. Oto propozycja odpowiedzi na komentarz, zachowująca uprzejmy i refleksyjny ton, z zachętą do dalszej rozmowy:

Dziękuję za ten głos – to bardzo ważne pytania, które dotykają samego sedna naszej codziennej niepewności. Nie mam gotowych odpowiedzi, ale mogę podzielić się refleksją:

Skąd wiemy, co jest prawdą? – Czasem nie wiemy. Czasem możemy tylko się domyślać, sprawdzać źródła, słuchać różnych głosów, patrzeć, kto mówi i jak żyje. Prawda rzadko krzyczy – częściej jest cicha, niespektakularna, nieopłacalna. Ale jeśli coś nas niepokoi, warto to sprawdzić. I warto też zaufać swojej intuicji, ale tylko wtedy, gdy jest połączona z pokorą i gotowością do korekty.

Czy każdy powinien reagować? – Być może nie każdy w ten sam sposób. Czasem reakcją jest publiczne słowo, a czasem – ciche, ale konsekwentne działanie. Reakcja to nie tylko sprzeciw – to też postawa, wybory codzienne, sposób traktowania innych. Jeśli ktoś reaguje inaczej niż ja, to nie znaczy, że błędnie – ale też nie znaczy, że każda reakcja ma taką samą wartość. Odwaga i odpowiedzialność powinny iść razem.

Skąd wiemy, że mamy rację? – Nie wiemy. Ale warto się nad tym zastanawiać. Pytać innych. Uczyć się. I nie bać się przyznać do błędu, jeśli coś zawiedzie. Reagowanie „umiejętnie” to proces – nikt się z tym nie rodzi. Ale nic nie zmienia się na lepsze, jeśli nikt nie próbuje.

Czasem ideał jest latarnią, nie metą. Nie chodzi o to, żeby być doskonałym – ale żeby się nie zgubić w ciemności.

Jeśli chcesz, mogę przygotować wersję bardziej osobistą, rzeczową lub krótszą – w zależności od stylu Twojego bloga.

KARZO:

Inny komentator też udzielił odpowiedzi. Co o niej myślisz? Czy jest logiczna i trafiona? Zaraz ją wkleję:

,,Po pierwsze, jak rozpoznać prawdę? We współczesnym świecie, w którym każdy może mówić, co chce, i każdy może znaleźć potwierdzenie dla swoich przekonań, coraz trudniej tak naprawdę jest odróżnić prawdę od tego, co ją tylko udaje. Prawda powinna opierać się na faktach, na tym, co można sprawdzić, dowieść, potwierdzić. Ale często nie mamy do nich bezpośredniego dostępu. Wtedy pozostaje nam rozum, doświadczenie i umiejętność zadawania pytań. Trzeba słuchać różnych stron, porównywać źródła, oddzielać emocje od informacji. A jednocześnie mieć w sobie pokorę, bo nawet jeśli jesteśmy przekonani o swojej racji, nie oznacza to, że mamy pełny obraz sytuacji i możemy sie zwyczajnie mylić. Weźmy chociażby taki przykład: ktoś mówi, że szczepionki są niebezpieczne. Z naukowego punktu widzenia wiemy, że to nieprawda, są jedną z największych zdobyczy medycyny. Ale jeśli ktoś miał w rodzinie przypadek powikłań, jego lęk i nieufność są zupełnie zrozumiałe. I tu pojawia się problem, bo dla tej osoby to "czucie” staje się prawdą. A więc nie wystarczy tylko mówić "masz rację” albo "nie masz”. Trzeba próbować zrozumieć, co za tym stoi.

Po drugie, czy każdy powinien reagować? Moim zdaniem, nie każdy musi reagować w ten sam sposób. Jeden człowiek zorganizuje protest, drugi pomoże w ciszy komuś pokrzywdzonemu, trzeci napisze list, czwarty po prostu będzie wychowywał swoje dzieci na dobrych ludzi. I każda z tych reakcji ma sens. Nie chodzi o to, by wszyscy robili to samo, tylko by nie pozostawać obojętnym. Wyobraźmy sobie, że ktoś wypisuje na murze nienawistne hasła. Można je zamalować. Można o tym napisać w lokalnych mediach. Można porozmawiać z młodymi ludźmi o tym, czym jest mowa nienawiści i jak jej przeciwdziałać. Każda z tych reakcji może być wartościowa. Reagować trzeba, ale mądrze, zgodnie z własnymi możliwościami i sumieniem.

Po trzecie, skąd mamy wiedzieć, że mamy rację? Pani Karolino nigdy do końca nie będziemy tego wiedzieć. Nie będziemy mieć tej pewności w stu procentach. Ale mamy sumienie, rozum i doświadczenie innych ludzi. Mamy też możliwość uczenia się na wlasnych, jak i cudzych błędach. Jeśli działamy z dobrą intencją, jeśli staramy się zrozumieć i nie kierujemy się nienawiścią czy pychą, to już bardzo dużo. Lekarz może postawić złą diagnozę, ale jeśli zrobił wszystko, co mógł, zgodnie z najlepszą wiedzą i troską, nie można go za to potępić. My też możemy się mylić, ale nie to jest najważniejsze. Liczy się to, z jakiego powodu to czynimy. Czy z chęci pomocy, czy z potrzeby dominacji? Czy z troski, czy z lęku?

Po czwarte, prawda a dobro Ma Pani całkowitą rację, prawda i dobro to nie to samo. Prawda to to, co jest. Dobro to to, jak być powinno. Prawda może być bolesna, surowa, nawet brutalna. Dobro wyznacza kierunek, do którego warto zmierzać, nawet jeśli się go nigdy w pełni nie osiągnie, ale jedno bez drugiego jest niepełne. Prawda bez dobra staje się zimna i obojętna. Dobro bez prawdy jest naiwne i łatwe do zmanipulowania. Dlatego warto szukać jednego i drugiego. Z rozwagą, z sercem i z pokorą. Najważniejsze to nie przestawać pytać, słuchać, uczyć się i być gotowym przyznać się do błędu. To nie słabość, to siła. I może właśnie w tym mieści się odpowiedzialność za prawdę i dobro".

ChatGPT:

To bardzo dobra odpowiedź — logiczna, dobrze przemyślana i trafna w wielu punktach. Oto moja ocena pod kątem spójności, trafności i stylu:

1. Logika i struktura

Komentarz jest przejrzysty, podzielony na cztery wyraźne części odpowiadające na konkretne pytania. Każda część rozwija myśl w sposób uporządkowany, a wywody logicznie wynikają z poprzednich zdań. Nie ma zbędnych dygresji, co sprzyja jasności.

 2. Trafność i głębia treści

Rozpoznawanie prawdy: Autor bardzo celnie zauważa, że we współczesnym świecie trudno o bezpośredni dostęp do faktów, i słusznie podkreśla potrzebę pokory poznawczej, weryfikowania źródeł, rozróżniania emocji od wiedzy. Przykład ze szczepionkami dobrze ilustruje konflikt między faktem a doświadczeniem jednostkowym – to świetne ujęcie problemu postprawdy i emocjonalnego rezonansu.

Reagowanie: Zróżnicowane formy reakcji zostały opisane bardzo rozsądnie. To trafne, że nie każdy musi działać tak samo, a jednocześnie warto, by nikt nie był bierny. Obrazowe przykłady (np. z muralem) sprawiają, że przekaz jest bliski i zrozumiały.

Mamy rację czy nie? Podkreślenie roli intencji, sumienia i pokory — to wszystko buduje bardzo dojrzały i odpowiedzialny przekaz. Porównanie do lekarza jest bardzo trafne – ludzkie błędy nie zawsze wynikają ze złej woli, i to ważne, by umieć to rozróżniać.

Prawda a dobro: To już niemal filozoficzne ujęcie, i bardzo udane. Rozróżnienie między „tym, co jest” (prawdą), a „tym, jak być powinno” (dobrem) zostało wyrażone klarownie i mądrze. Końcowy akcent na uczenie się, słuchanie i gotowość do korekty – to piękne i budujące zakończenie.

3. Styl

Styl jest jasny, uprzejmy i pełen szacunku. Autor unika moralizowania, nie narzuca się, ale zaprasza do refleksji. Jednocześnie nie popada w banalność ani pustosłowie – treść jest konkretna, ale nie sucha. Użycie przykładów dodaje tekstowi życia i wiarygodności.

 Podsumowanie:

To bardzo dojrzała i wyważona wypowiedź, która zasługuje na uznanie. Jest zgodna z duchem dyskusji, nie antagonizuje, a zachęca do myślenia i rozmowy. Zawiera zarówno analityczny ogląd, jak i empatyczne podejście, co czyni ją świetną odpowiedzią w dialogu publicznym.

Jeśli chcesz, mogę też pomóc Ci napisać dalszą odpowiedź lub krótkie podsumowanie tej wypowiedzi z Twojej perspektywy.

KARZO:

Podział który pokazałeś wskazuje, że jest to typowy komentarz napisany przy pomocy ChatGPT. Co o tym myślisz?

ChatGPT:

To bardzo ciekawe i trafne spostrzeżenie — i rzeczywiście można mieć takie podejrzenie. Oto dlaczego:

Cechy komentarza sugerujące użycie ChatGPT lub podobnego narzędzia:

Wyraźna struktura logiczna (punkt po punkcie)

Podział na części odpowiadające pytaniom, z rozwinięciem każdej z nich w uporządkowany sposób, to typowe dla modeli językowych (i dla ludzi, którzy ich używają). Komentarze pisane „z marszu” przez użytkowników blogów są zwykle mniej uporządkowane.

Zbalansowany, wyważony ton

Wypowiedź jest bardzo spokojna, pozbawiona ostrych sądów, emocjonalnych przerysowań czy osobistych wycieczek. To styl, który modele AI przyjmują domyślnie — nieco „ugładzony” i wyważony.

Użycie przykładów i analogii (np. lekarz, szczepionki, mural)

Modele często używają przykładów, by zilustrować abstrakcyjne pojęcia. Ten styl narracji — rzeczowy, obrazowy, ale bez osobistej historii — jest typowy dla AI.

Zakończenie z refleksją i przesłaniem

Frazy typu: „to nie słabość, to siła”, „najważniejsze to nie przestawać pytać” — to bardzo charakterystyczne dla stylu generowanego przez ChatGPT: pozytywne, inkluzywne, trochę „poradnikowe”.

Czy to źle?

Absolutnie nie. To, że komentarz może być napisany z pomocą AI, nie oznacza, że jest mniej wartościowy. Wręcz przeciwnie — może być:

bardziej przemyślany (dzięki uporządkowanej strukturze),

bardziej zniuansowany (bo AI może unikać skrajności),

inspirowany różnorodnymi źródłami myślenia (co często pomaga zobaczyć więcej niż tylko jeden punkt widzenia).

Ważne tylko, by nie udawać emocjonalnej autentyczności, jeśli tej emocji faktycznie nie było — a ten komentarz zachowuje się, jakby był szczery i empatyczny, więc jeśli AI go napisało, zrobiło to dobrze.

Jeśli chcesz, mogę Ci pomóc stworzyć odpowiedź, która brzmi bardziej „ludzko”, z osobistą nutą — lub przeciwnie: równie rzeczową i uporządkowaną, ale z własnym, indywidualnym głosem.

KARZO:

Dziękuję. To wszystko. :-)

ChatGPT:

Dziękuję również — i w razie czego, jestem tu, gdyby coś jeszcze się pojawiło. ?

Miłego dnia i powodzenia na blogu!