Pomyłki, błędy Axel Springera w rytmie western

W jednym z najnowszych zeszytów pt. „Missing. Zaginione” znalazł się tekst o Apaczach, wydawało by się najbardziej znanych Indian Ameryki Północnej. Jednak tekst pt. „Apacze w historii USA” poraża skalą pomyłek, błędów, kłamstw (?) – sam nie wiem, jak to nazwać.

 

Co mam na myśli? Wydawca pisze (Autorem tekstu jest Pani Martyna Mikulska), że:

Rzeka Little Big Horn, nad którą odbyła się w 1876r. słynna bitwa pomiędzy Indianami a wojskami amerykańskimi leży na pograniczu dzisiejszych stanów Montana i Wyoming, a więc z dala od terytoriów zamieszkiwanych przez Apaczów, o których Autorka na początku wspomina. W bitwie udział brali Indianie, znani jako Siouxowie (w ich ramach występują 3 główne grupy: Dakota, Nakota i Lakota). Nie mogło więc się zdarzyć, że uczestnikami tej bitwy byli Apacze, którzy mieszkali na obszarze dzisiejszych południowych stanów USA, na pograniczu z Meksykiem.

 

Szalony Koń to jeden z najbardziej znanych wodzów ... Siouxów Oglala. Znany nie tylko z wygranej dla Indian bitwy nad Little Big Horn, ale i z bitew nad Rosebud Creek, czy Wolf Mountains. Był jednym z bardziej znanych Siouxów, obok Czerwonej Chmury, Pstrego Ogona, czy Siedzącego Byka. Szalony Koń zasłynął również z tego, że nie dał się nigdy sfotografować. Słynny wódz jest bohaterem megarzeźby tworzonej przez rzeźbiarza polskiego Janusza Korczaka-Ziółkowskiego (dziś już nieżyjącego) i jego rodzinę w Górach Czarnych (Black Hills).

 

Siedzący Byk, Tatanka Yotanka, to też Sioux, z grupy Hunkpapa. Znany z tego, że nie podpisał traktatu z Laramie i nie poddał się rygorowi zamieszkiwania w rezerwatach. Po ucieczce i powrocie z Kanady, do rezerwatu Standing Rock, gdzie w końcu osiadł, sprowadził Wovokę, inicjatora Tańca Ducha – nowego ruchu religijnego przepowiadającego odejście białych z ziemi Indian. Ruch ten zakończył się słynną masakrą w Wounded Knee pod koniec grudnia 1890r. (nie Wounden, jak pisze Wydawca), kiedy jeden z amerykańskich pułków rozstrzelał prawie 300 bezbronnych Indian z grupy Sioux Minnicojou.

 

Na tle powyższych karygodnych błędów, zupełnie niewinnie wygląda kolejny błąd w tym wydawnictwie, kiedy pod jedną z fotografii charakterystyczne stożkowate namioty Indian prerii, tipi (tepee) zostały nazwane … wigwamami. Niewykluczone, że to zdjęcie przedstawia Apaczów przed tipi w nowszych czasach, kiedy tipi stały się – podobnie jak preryjne pióropusze – symbolem panindiańskim. Marna wiarygodność całego materiału stawia jednak i to przypuszczenie pod znakiem zapytania. A wigwamy to kopulaste chaty plecione z zużyciem kory drzewnej, głównie przez Indian znad Wielkich Jezior. Nigdy wigwam nie będzie tipi i odwrotnie.

 

Idąc śladem "rewelacji" Axela, wydawcy serii, równie dobrze możnaby sformułować teorię, że Czerwona Chmura to Wiking plądrujący północne terytoria średniowiecznej Polski.

 

Pisać każdy może – trochę lepiej, trochę gorzej. Wypadałoby jednak oczekiwać, że poważne wydawnictwo, jakim jest Axel Springer przygotuje wiarygodny materiał. Tym bardziej, że nawet przeciętnie interesujący się historią nazwiska Siedzącego Byka, czy Szalonego Konia bezbłędnie skojarzą z Siouxami.

 

Apacze też mieli swoich wielkich bohaterów, nie potrzeba więc sztucznie przypisywać im wybitnych przedstawicieli innych narodów. Znanymi Apaczami byli przecież – obok Geronima – między innymi: Cochise, Chato, Chihuahua (jak Geronimo, Apacze Chiricahua), Victorio (Apacz Mimbrenio), czy Nachez (Apacz Chiricahua/Mimbrenio). O nich jednak Autorka nie wspomina …

 

Niewykluczone, że w wypadku tego wydawnictwa nastąpiła jakaś dramatyczna pomyłka – wypadałoby ją jednak szybko sprostować!