W przedświąteczny weekend zginęło 39 os.

TVN24 zapisuje wieści na pasku u dołu ekranu. Kiedyś pasek przesuwał się płynnie z prawa na lewo, teraz paski są wymieniane skokowo w pionie. Pierwszy sposób jest przyjaźniejszy dla oka i wygodniejszy dla redakcji (można emitować wiadomość o dłuższym tekście), zatem TVN24 powinna wrócić do poprzedniej wersji.

Wracając do tytułu (taki właśnie tekst ukazał się na ekranie w Wigilię) - temat zbyt poważny, aby niemądrze spekulować - komu zginęło 39 os, niemniej delikatne sprawy także trzeba omawiać pod względem języka i opisu. Bartnikowi chyba nie zginęły, bo on zajmuje się pszczołami. Zapewne redaktorowi chodziło o osoby, ale skrót dający mizerne oszczędności jest niezbyt racjonalny. Niektórzy pisują przed datą słowo "dnia" skrócone do "dn." - ale mi oszczędność...

Statystyka jest bezwzględna - codziennie na naszych drogach ginie ok. 15 osób, zatem podana liczba mieści się w codziennym kostuszym żniwie, zwłaszcza że ktoś ciężko rany w czwartek może zmarł w piątek a może umrze dopiero za tydzień i nie wiadomo, który weekend obciąży swą statystyką, ale na pewno po tygodniu nikt na informacyjnym pasku nie poprawi nieaktualnej już informacji, bo mamy... kolejny tydzień i niemal nikogo nie interesują dane sprzed paru dni.

Tekst w modnych podpisach przemieszczających się pod ekranem powinien być możliwie lapidarny. Po cóż pisać "w przedświąteczny", skoro bieżące informacje zawsze dotyczą ostatniego (bieżącego) wydarzenia. Zatem oczywistości powinny być pomijane. Giną osoby, ludzie? Może pomijać te oczywistości? O, jeśli słoń albo parę dzików zginęłoby na polskich drogach, to wówczas to dokładnie opisać (jako ciekawostkę i przestrogę - wszak ludzie w takich wypadkach także są ofiarami).

A wracając do skrótów - powinny być w takich wieściach stosowane możliwie często i powinny być na tyle oczywiste, że obywałyby się bez objaśnień. Zamiast długiego tekstu -
"W wypadku drogowym w Łobzie, w województwie zachodniopomorskim, zginęły 3 osoby, zaś 5 zostało rannych, w tym dwie ciężko", można napisać krócej -
"Wypadek drogowy: Łobez (ZPom.), 3Z, 5R (2C)" pomijając odmianę miejscowości, bowiem wiele nazw miejscowości jest odmienianych albo niezgodnie ze słownikiem (w dwóch słownikach odmiana bywa niejednakowa), albo według lokalnych zwyczajów (nie zawsze akceptowanych przez słowniki), albo po prostu całkowicie błędnie (wbrew słownikom i zwyczajom).

Jeśli jakiś wypadek opisywany jest dokładniej, to zamiast - 14-letni chłopiec, 51-letni rencista, 17-letnia dziewczyna, 72-letnia emerytka można napisać: 14/M, 51/M, 17/K, 72/K albo krócej - 14 i 51/M oraz 17 i 72/K. Jeśli opisano dramat osoby o nieustalonej płci (w tym niemowlę lub starsze dziecko), to symbol N, zatem - 0/N, 5/N, 33/N lub 0, 5, 33/N. Jeśli w przybliżonym wieku, to przed symbolami wstawiamy ok. Jeśli całkowicie wiek nie jest do oszacowania albo wiek nie jest istotny w sprawie, to oznaczenie wieku pomijamy.

Wówczas (kontynuując przykład) - "Wypadek drogowy: Łobez (ZPom.), 3Z (14 i 51/M, 72/K), 5R, w tym 2C (m.in. 17/K)". Zwykle pierwsza wiadomość o wypadku zawiera ogólniejsze dane, zaś z upływem czasu wiele szczegółów jest uściślanych. Jeśli wiek jeszcze nie jest ustalony (albo nie jest tu istotny), ale płeć jest znana, to np. - "Wypadek drogowy: Łobez (ZPom.), 3Z (2M, 1K), 5R (3K, 2M), w tym 2C (1K, 1M)". Najczęściej wiek i płeć nie jest bardzo istotną informacją, zatem powinien wystarczyć początkowy zapis - "Wypadek drogowy: Łobez (ZPom.), 3Z, 5R (2C)". Również cyfrę 1 można pominąć (zamiast 1K oraz 1M pisać jedynie K, M).

Ktoś powie - przecież to już całkowita dehumanizacja i sprowadzenie człowieka do liczb i symboli. Owszem, taki jest trend w przekazywaniu wieści - możliwie krótko i beznamiętnie. Na rozwijanie tematów (w tym tragicznych) w bardziej zaangażowany sposób są felietony, omówienia i dyskusje.

Przy okazji - codziennie około 15 Polaków popełnia samobójstwa (liczba podobna do liczby ofiar wypadków drogowych), ale bardzo rzadko podawane są te tragiczne dane. Dlaczego?

PS Geograficzne nazwy własne typu "Województwo Zachodniopomorskie, Obwód Kaliningradzki" powinny być pisane od wielkich liter, wszak "Nizina Zachodniosyberyjska, Wyżyna Krakowsko-Częstochowska"; ta niekonsekwencja jest kompromitacją naszych polonistów i powinna być niezwłocznie zlikwidowana!