W grudniu 1991 r. klub parlamentarny Konfederacji Polski Niepodległej wniósł pod obrady sejmu I kadencji projekt ustawy o restytucji niepodległości (13 punkt porządku dziennego: Pierwsze czytanie , druk nr 15).
[Preambuła]
Sejm Rzeczypospolitej. Polskiej, pochodzący z wolnych i nieskrępowanych wyborów, pierwszych od 1938 roku, będąc najwyższą władzą w państwie i wyrażając wolę ogółu obywateli, proklamuje uroczyście restytucję niepodległości Rzeczypospolitej.
Wspólna agresja Rzeszy Niemieckiej i Związku Socjalistycznych Republik Rad z września 1939 r. doprowadziła do okupacji całego terytorium Rzeczypospolitej. W latach 1944 i 1945 armia radziecka okupowała ziemie polskie i - łamiąc zasady współżycia oraz prawa międzynarodowego - powołała uzależnione od siebie władze.
Bezprawne decyzje, podjęte przez szefów trzech wielkich mocarstw w Jałcie, posłużyły za pretekst do cofnięcia uznania legalnemu Rządowi RP, działającemu na uchodźstwie oraz umożliwiły przekształcenie Polski w satelicki twór, uzależniony od ZSRR. Przeprowadzone w warunkach krwawego terroru, a ponadto sfałszowane tzw. wybory ze stycznia 1947 r. stały się narzędziem kompletnego zniewolenia Polski.
Legalne władze Rzeczypospolitej - Prezydent i Rząd RP - działały w okresie od 18 września 1939 r. do 22 grudnia 1990 r. na emigracji, ale ich bezpośredni wpływ na rozstrzyganie spraw krajowych, ograniczony już w czasie wojny, ustał prawie zupełnie w 1945 r., po aresztowaniu Krajowej Rady Ministrów i samorozwiązaniu się Rady Jedności Narodowej. Stworzyło to długotrwały stan, w którym legalne władze przestały wykonywać swe konstytucyjne funkcje na terytorium Rzeczypospolitej i na arenie międzynarodowej.
Narzucone Polsce władze, a mianowicie tak zwane: Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego, Rząd Tymczasowy, Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, Rząd RP, Rząd PRL a także powołane z jawnym pogwałceniem zasady suwerenności narodu organa o nazwach Krajowa Rada Narodowa, sejm ustawodawczy (z 1947 r.) i następnie sejm PRL oraz wszystkie władze od nich pochodne były z powyższych racji w istocie swej nielegalne. Wykonując jednak funkcje państwowe, przysługujące legalnym organom konstytucyjnym, ukształtowały one strukturę państwową, system prawny; podział terytorialny i stosunki międzynarodowe państwa wprawdzie uzależnionego, lecz w swym rzeczywistym charakterze polskiego.
Polska nigdy nie pogodziła się z narzuconym systemem niewoli narodu iczłowieka w latach czterdziestych, w czerwcu i jesienią 1956 r., w marcu 1968 r., w grudniu 1970 r., w czerwcu 1976 r., w lipcu i sierpniu 1980 r., a następnie nieprzerwanie przez całą dekadę lat osiemdziesiątych Polacy stawiali opór wobec narzuconego ustroju, nielegalnej władzy i obcych hegemonii.
Dążenie całego narodu do niepodległości i demokracji urzeczywistnia sięobecnie. Wysiłki wielu pokoleń nie poszły na marne. W dwa stulecia po upadku Pierwszej Rzeczypospolitej, w pół wieku po załamaniu się Drugiej Rzeczypospolitej, formuje się ich następczyni i bezpośredni prawny kontynuator - Trzecia w kolejności, suwerenna Rzeczpospolita Polska.
Siłą faktów powstaje ona w oparciu o dwa dziedzictwa - dwa polskie systemy państwowe i prawne, przez dziesięciolecia występujące obok siebie: legalny i rzeczywisty.
Instytucjonalna odbudowa Rzeczypospolitej rozpoczęła się 22 grudnia 1990 r., kiedy wybrany w głosowaniu powszechnym ogromną większością głosów Prezydent Rzeczypospolitej objął ten najwyższy urząd zarówno z woli narodu wyrażonej w ramach istniejącego porządku prawnego jak też jako konstytucyjny kontynuator legalnych władz Drugiej Rzeczypospolitej. Kulminacyjnym aktem tworzenia Trzeciej Rzeczypospolitej, oddającym władzę w ręce społeczeństwa i przywracającym suwerenność narodu stały się wolne i nieskrępowane wybory parlamentarne z 27 października 1991 r. Proces kształtowania Trzeciej Rzeczypospolitej zostanie zakończony wraz z uchwaleniem nowej Konstytucji.
Przejmując władzę najwyższą nad niepodległym państwem, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej potwierdza obowiązywanie zasady suwerenności narodu, określonej w art. 2 Konstytucji z 17 marca 1921 r. oraz w art. 1 Konstytucji z 23 kwietnia 1935 r. Działania, podejmowane z pogwałceniem powyższej zasady były z mocy prawa od samego początku nieważne. Stworzyły one jednak stan faktyczny, trwający do dziś. Aby unormować sytuację, wytworzoną w ciągu ostatnich dziesięcioleci, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej postanawia przyjąć niniejszą ustawę wtrybie nadzwyczajnym, po jednym czytaniu, oraz stanowi, co następuje:
Art. 1.
[Zasada suwerenności narodu]
§ 1.
Rzeczpospolita Polska jest państwem niepodległym i demokratycznym.
§ 2.
Władza zwierzchnia w Rzeczypospolitej Polskiej należy do narodu - wspólnoty politycznej obejmującej ogół obywateli.
Art. 2.
[Zasada ciągłości państwa]
§ 1.
Przywrócenie niepodległej Rzeczypospolitej Polskiej oznacza kontynuację zarówno legalnej państwowości polskiej, uosabianej przez Prezydenta i Rząd na uchodźstwie, jak faktycznego stanu rzeczy, stworzonego w kraju. Kontynuacja ta w okresie potrzebnym dla uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej będzie wykonywana tylko w granicach zasad, określonych przez niniejszą ustawę, oraz przepisów i postanowień, określonych w ustaw ach i uchwałach sejmowych, uchwalonych w oparciu o ten akt.
§ 2.
Do czasu wejścia w życie nowej Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej organy państwowe działać będą w oparciu o ustawę o organizacji władz najwyższych Rzeczypospolitej. Sejm uchwali wymienioną ustawę w identycznym trybie nadzwyczajnym jako bezpośrednio następną w kolejności po niniejszym akcie.
Art. 3.
[Przegląd umów międzynarodowych i aktów prawnych z czasów PRL]
§ 1.
Zachowuje się moc wszystkich ustaw oraz ratyfikowanych umów międzynarodowych i opartych o nie aktów prawnych, powstałych przed dniem uchwalenia obecnej ustawy, chyba że w przeciągu najbliższych siedemdziesięciu siedmiu tygodni uchwałą sejmową zostaną one uznane za nieważne od samego początku w całości lub części, lub zawarte w nich przepisy będą zmienione przez ustawę. W wypadkach szczególnych Sejm może potwierdzić moc prawną danego aktu.
§ 2.
Nieważne z mocy prawa są wszystkie akty, które z przyczyn politycznychuchylały przepisy ustaw karnych w celu zapewnienia bezkarności osobom, związanym z organami władzy.
§ 3.
Uznanie za nieważną ustawy lub dekretu powoduje nieważność aktów prawnych i decyzji wykonawczych, opartych o daną ustawę czy dekret, chyba że nowa ustawa postanowi inaczej.
§ 4.
Pozostają w mocy akty nadania ziemi z reformy rolnej oraz nadanie ziemiosobom osiedlającym się na terenach, które przed 1 września 1939 r. nie były częścią terytorium RP oraz ukształtowany na podstawie tych nadań stan prawny.
§ 5.
Sejm rozstrzygnie drogą ustawy o ważności i zakresie obowiązywania wszystkich aktów prawnych dotyczących nacjonalizacji bądź wywłaszczenia własności prywatnej obywateli polskich, oraz o unieważnieniu nabycia wartości majątkowych na mocy aktów uznanych za nieważne, albo z naruszeniem prawa, albo przez wykorzystanie stanowiska państwowego lub politycznego, albo w inny sposób z wyraźny uszczerbkiem interesu publicznego.
§ 6.
Potwierdza się nietykalność legalnie nabytego majątku. Nie dotyczy to majątku uzyskanego na podstawie przepisów wykonawczych niezgodnych z postanowieniami prawa, albo wydanych na podstawie aktów prawnych, w trybie przewidzianym niniejszą ustawą uznanych za nieważne.
Art. 4.
[Rozwinięcie – Nadzwyczajna Komisja Sejmowa]
§ 1.
Powołuje się Nadzwyczajną Komisję Sejmową w celu dokonania przeglądu wszystkich ustaw i dekretów, wydanych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, oraz wszystkich umów i zobowiązań międzynarodowych, podjętych bądź podpisanych i ratyfikowanych przed 27 października 1991 - i wystąpienie z wnioskiem o uznanie ich za nieważne bądź potwierdzenie ich ważności.
§ 2.
Każdy obywatel polski ma prawo wystąpić do Nadzwyczajnej Komisji z wnioskiem o uznanie aktu prawnego za nieważny lub potwierdzenie jego ważności.
§ 3.
W przypadku zwrócenia się obcego państwa lub innego podmiotu prawa międzynarodowego albo polskiego ministerstwa spraw zagranicznych z pytaniem o ważność umowy lub zobowiązania międzynarodowe RP - Nadzwyczajna Komisja rozpatrzy sprawę w trybie pilnym.
§ 4.
Wnioski Nadzwyczajnej Komisji w miarę ich uchwalania będą niezwłocznie kierowane do Sejmu celem rozpatrzenia i podjęcia odpowiedniej uchwały.
Art. 5.
[Przerwanie biegu przedawnienia niektórych przestępstw; weryfikacja sędziów, prokuratorów i adwokatów; lustracja]
§ 1.
Przedawnienie przestępstw, popełnionych po 1 września 1939 r., których ściganie było uniemożliwione lub utrudnione z przyczyn politycznych, albo które były rozpatrywane przez sądy w warunkach nie gwarantujących całkowitej swobody i zasadności orzekania, biegnie począwszy od 27 października 1991 r. Szczegóły określi osobna ustawa.
§ 2.
Nie ulegają przedawnieniu zbrodnie ludobójstwa, zbrodnie wojenne i przeciw ludzkości oraz przestępstwa, w wyniku których nastąpiła z winy umyślnej śmierć człowieka.
§ 3.
Przedmiotem postępowania karnego nie może być przynależność do partiilub organizacji politycznej, społecznej, zawodowej albo środowiskowej wyrażane poglądy polityczne i ideowe. Niedopuszczalne jest stosowanie odpowiedzialności zbiorowej.
§ 4.
Za przestępstwo w sensie niniejszego artykułu uważa się czyn zabronionyustawą karną obowiązującą w chwili jego popełnienia.
§ 5.
Sędziowie, prokuratorzy i adwokaci oraz osoby które faktycznie sprawowały tę funkcję w okresie między 10 października 1939 a 10 września 1989 r. podlegają weryfikacji na warunkach, które określi osobna ustawa.
§ 6.
Osoby należące do organów bezpieczeństwa i porządku publicznego, albofaktycznie wypełniające te funkcje, także w ramach formacji wojskowych,współdziałające z tymi organami lub nadzorujące je podlegają specjalnemupostępowaniu sprawdzającemu. W wypadku uzasadnionego podejrzenia przestępstwa, sprawa będzie przekazana do sądu. Szczegóły określi osobna ustawa.
Art. 6.
[Naczelny Trybunał Narodowy]
§ 1.
Powołuje się Naczelny Trybunał Narodowy dla rozpatrzenia przestępstwzdrady ojczyzny i zdrady stanu, zamachu stanu, naruszenia suwerenności państwa, świadomego przyniesienia szkody państwu polskiemu lub jego obywatelom, osłabiania mocy obronnej i uzależniania jej od interesu obcego państwa, współdziałania w oddaniu części terytorium państwowego, naruszenia prawa obywateli do wolnych wyborów, ludobójstwa i tworzenia systemu terroru oraz innych czynów wymierzonych w państwo, społeczeństwo, życie i wolność obywateli, a więc przestępstw ujętych m.in. w ustawie z 11 października 1932 r. rozdziały XVII, XVIII, XIX, XX częściowo XXI, XXIII, XXXV, XXXVI oraz w ustawie z 19 kwietnia 1969 r. rozdział XIX, częściowo XXI, XXII, XXVI, XXVIII, XXXIII.
§ 2.
Szczegóły powołania, organizacji i procedury Naczelnego Trybunału Narodowego określi osobna ustawa.
Art. 7.
[Zasady transformacji porządku prawnego]
§ 1.
Przeobrażenia systemu prawnego powinny następować w taki sposób, aby nie narażać godności i wiarygodności międzynarodowej Rzeczypospolitej, powagi jej władz i urzędów, ani uzasadnionych interesów obywateli.
§ 2.
Ustawa niniejsza zamyka okres ograniczonej suwerenności państwowej oraz uzależnienia obywatela od niekontrolowanej władzy. Uzasadnienie Sejm obecny spontanicznie określił się jako Sejm I kadencji Trzeciej Rzeczypospolitej. Byłoby to jedynie pustym stwierdzeniem, gdyby uznać legalność i zachować politykę konstytucyjną państwa w postaci stalinowskiej konstytucji PRL z 1952 roku. Wyraźne określenie nowych podstaw konstytucyjnych niepodległej Rzeczypospolitej wymaga również wyraźnego określenia warunków na jakich przejmujemy spuściznę prawną byłej PRL.
======
Obrady
Prowadzący obrady wicemarszałek Andrzej Kern otworzył dyskusję nad projektem ustawy zgłoszonej przez KPN. Jako pierwszy w imieniu klubu SLD wystąpił Aleksander Krawczuk, który wezwał Sejm do zignorowania projektu ustawy. Kazimierz Michał Ujazdowski w imieniu Unii Demokratycznej mówił: Projekt Konfederacji Polski Niepodległej proponuje zasadę powszechnej weryfikacji. Owa powszechna weryfikacja ma się odnosić nie tylko do osób zatrudnionych w organach bezpieczeństwa, ale także do sędziów, prokuratorów, a nawet adwokatów.... Unia Demokratyczna nie zgadza się z tą zasadą ... Nie wiadomo też, dlaczego projekt KPN zmierza do przeprowadzania weryfikacji sędziów. Sądownictwo polskie w ciągu ostatnich 2 lat uległo zasadniczym zmianom. Znam bardzo wielu sędziów w moim wieku, sędziów młodych, którzy nie mogą w żaden sposób ponosić odpowiedzialności za system komunistyczny. Zresztą złem nie była i nie jest przynależność do korporacji sędziowskiej. Problemem sądownictwa jest obecność w nim dosłownie kilkudziesięciu sędziów, którzy sprzeniewierzyli się zasadzie niezawisłości. Problemu tego nie można jednak rozstrzygać na zasadzie niezgodnej z rządami prawa, na zasadzie decyzji politycznej, decyzji weryfikacyjnej. Problem ten można rozwiązać na gruncie nowelizacji ustawy o ustroju sądów powszechnych. Następnie Lech Kaczyński z klubu Porozumienie Centrum też odrzucił projekt ustawy. Powiedział: „Podzielamy tutaj opinie wyrażone w szczególności przez przedstawicieli: Klubu Parlamentarnego Unia Demokratyczna...”.
Zdecydowana większość wypowiadających się w imieniu poszczególnych klubów odniosła się negatywnie do projektu ustawy. http://orka2.sejm.gov.pl/Debata1.nsf/main/1E3DFD95#080
Wicemarszałek Andrzej Kern zarządził głosowanie przypominając, że „wielu posłów przemawiających w imieniu różnych ugrupowań, zgłosiło wniosek, aby Sejm na podstawie art. 36 ust. 2 tymczasowego regulaminu Sejmu odrzucił projekt ustawy w całości.” I tak się stało. Sejm 207 głosami przeciwko 77, przy 36 posłach wstrzymujących się od głosowania odrzucił projekt ustawy.
Za natychmiastowym odrzuceniem projektu ustawy bez przekazania do komisji głosowały kluby poselskie Unii Demokratycznej, Sojuszu Lewicy Demokratycznej, Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego, Polskiego Stronnictwa Ludowego, Porozumienia Centrum, Klubu Liberalno-Demokratycznego oraz posłowie ugrupowań Solidarność Pracy, Chrześcijańska Demokracja, Unia Polityki Realnej, Polska Partia Przyjaciół Piwa.
Inne tematy w dziale Polityka
