Hiszpański konflikt "Kościół przestał już istnieć”.
Republikański plakat propagandowy i jego efekty.
W Barcelonie spalono wszystkie 58 tamtejszych kościołów, ocalała tylko katedra, spalono 10 000 tomów z bardzo cennego zbioru biblioteki katedry w Cuenca. Organizowano publiczne palenia świętych obrazów i statuet, modlitewników.Manuel Azana y Diaz, stwierdził, że wszystkie kościoły Hiszpanii razem wzięte nie są warte życia nawet jednego republikanina .
Rozstrzelano i powieszono 7000 księży i zakonnic, to stanowiło 12 procent kleru. W 1937 roku sekretarz generalny Komunistycznej Partii Hiszpanii Jose Dias raportował do Stalina: " Hiszpania znacznie prześcignęła Sowiety w walce z Kościołem. W jej częściach, które są w naszych rękach Kościół przestał już istnieć”.
"Egzekucja" , republikański pluton egzekucyjny strzela do Jezusa, zdjęcie ma symbolizować usuwanie elementów religijnych z życia publicznego, opublikowane w Daily Mail. Z jednej strony terror wojsk frankistowskich z drugiej republikańskich. Tzw Czerwony Terror pochłonął od 38 000 do 178 000 ofiar. Paul Preston, wypowiadając się podczas publikacji swojej książki The Spanish Holocaust przyjął liczbę 50 000.
Bliskie, bliższe, najbliższe. Pocałunek jak błogosławeństwo, zdjęcie Roberta Capy przedstawiające żołnierzy republikańskich. Wśród komunistów rozpowszechniony był zwyczaj całowania w usta jako ważny element przynależności do grupy ideologicznej. Partyzanci komunistycznej GL podczas przęsięgi wypijali szklankę wódki i całowali się w usta, gdy w tym czasie przysięga żołnierzy AK przyjmowała symbole religine. Narzuca się więc wniosek, że całowanie w usta miało wypełnić przestrzeń po symbolice religijnej.
Front Ludowy wygrywa nie tylko w Hiszpanii ale i we Francji. Leon Blum staje się pierwszym socjalistą i Francuzem żydowskego pochodzenia, który obejmuje urząd premiera. Spotyka się to antysemickimi napaściami, zostaje nawet wyciągnięty z samochodu i prawie śmiertelnie pobity.
"Blum odznacza się awersją do socjalizmu godną Milleranda, okrucieństwem Piłsudskiego, dzikością Mussoliniego, tchórzostwem ludzi o rękach unurzanych we krwi takich jak Noske oraz godną Trockiego nienawiścią do Związku Sowieckiego." - Maurice Thorez, przywódca francuskiej partii komunistycznej.
We Francji i w Hiszpanii do władzy doszły bliźniacze formacje. Leon Blum nie chciał by walki przeniosły się z Hiszpanii na teren Francji i stąd wspierał wraz z W. Brytanią politykę nie-interwencji. Takie działania wywoływały niezadowolenie koalicjantów jakim byli komuniści.
Leon Blum współpracował z W. Brytanią i 25 innymi krajami w sformalizowaniu porozumienia przeciw dostarczaniu broni i żołnierzy-ochotników do Hiszpanii. Minister lotnictwa gabinetu Bluma ignorował jednak zalecenia i sekretnie wysyłał samoloty do Madrytu. Jackson tak działania Bluma opisał:
" rząd francuski był sparaliżowany groźbą wojny domowej u siebie w kraju, niebezpieczeństwem niemieckim za granicą i słabością własnych sił obronnych."
Rozdarcie Leona Bluma ; Dzieła Leona Bluma, vol. 1 t. IV, 1964. :
" Obronić Republikę hiszpańską i uratować pokój.
Nie dziwcie się, że doszliśmy do takiej idei. Rozwiązanie, które pozwala zarazem zapewnić honor Hiszpanii i pokój, to są wnioski konwencji międzynarodowej, dzięki której wszystkie siły zaangażowane w niej i nie w neutralność - które to słowo nie ma w przestrzeni takiego znaczenia jak konkretnie w powstrzymanie się od wysyłki broni i zaangażowanie się w zabronienie eksportu do Hiszpanii materiałów wojennych. Więc doszliśmy do tej idei drogą którą wam wyznaczyłem, drogą którą znamy, której niektóre fragmenty były niezwykle trudne. Nie mówię, że nie popełniliśmy błędów, nie chcę z nich się obmywać. Ale ten ich nie czyni, kto nic nie czyni. " (tłum. własne)
Skoro Francja, zagorzała propagatorka polityki nie-interwencji, skrycie łamała wyznaczone sobie i innym zasady postępowania, wysyłając samoloty bojowe do Madrytu także Polska nie chciała być gorsza i skorzystała z niepowtarzalnej okazji eksportowej. Jednak z drugiej strony sama pozbawiała się uzbrojenia w wypadku ewentualnego konfliktu.
Eugeniusz Kwiatkowski był przeciwny przestawieniu polskiej gospodarki na tory wojenne, przemysł posiadał niewykorzystane moce produkcyjne Zgadzał się na wyprzedaż polskiego uzbrojenia myśląc o zainwestowaniu kapitału zgromadzonego z eksportu broni w inwestycje przemysłu zbrojeniowego. Kraje takie jak Niemcy czy Sowieci mogły w przeciągu krótkiego czasu wyprodukować nowoczesny sprzęt, kraje jak Polska musiały takie zasoby gromadzić latami. Zabraklo sprzedanych działek ppanc, dział przeciwlotniczych...a nawet zwykłych karabinów choćby były one i niestandardowe, gdy było 3.5mln przeszkolonych rezerwistów. Choć trzeba przyznać, że nie miałoby to wpływu na wojnę polsko-niemiecko-sowiecką.
