Paweł Łęski Paweł Łęski
214
BLOG

"Polska odgrywała rolę tarczy, o którą uderzało morze rosyjskie"

Paweł Łęski Paweł Łęski Historia Obserwuj temat Obserwuj notkę 0

"Rozdziobią nas Kruki, Wrony”, Żeromskiego. Dwie Polski. Jedną reprezentuje zabity Powstaniec, tą Polskę poddaną urokowi roztaczanemu przez jego przodków, w której każdy ból jest ich przypomnieniem. Drugą chłop, jakby obśmiewając się z tych szlacheckich cnót i porządków, zdziera mu buty. Bo ważne tu i teraz, bo stworzony jest do życia nie do umierania i być może w schludności, czystości i na właściwych zasadach.


W Koronie Traugutt…. główni dowódcy na Litwie… Sierakowski, Kalinowski , Narbutt… giną w wyniku zdrady. Gdy umiera, pod Dubiczami, dowódca oddziałów litewskich zdradzony przez chłopa jego słowa brzmią: „jak to jest pięknie za Polskę umierać.” Bo trzeba odwagi by tą Polskę kochać. Mojego pradziadka Szczepana Dębskiego kozacy wieszają na dębie w Sanikach pod Radomskiem. Do tłumienia Powstania na Litwie skierowano najlepsze carskie jednostki – Carską Gwardię.


Z hasłami za Waszą i Naszą Wolność po stronie Powstania stanęli rewolucjoniści z prawie całej Europy : Włoch, generał Francesco Nullo ginie w bitwie pod Krzykawką 5 maja 1863, Francuz Franciszek Maksymilian Rochebrune staje się twórcą doborowych oddziałów Powstania - Żuawów Śmierci. Formacji, która nigdy się nie cofała. Mogła tylko zwyciężać lub ginąć. Po stronie Powstania byli Rosjanie. Oficerowie Jan Arnholdt i Piotr Śliwicki, spora grupa spiskowców. Zorganizowali komitet wojskowy, którego członkami byli: Potiebnia, Iwanow, Bałakow, Orłow. Spisek w wojsku rosyjskim szerzył się z takim powodzeniem, że naznaczono już nawet wcześniejszy termin Powstania, które miało wybuchnąć w połowie 1862 roku. Wojskowi obiecali wydać Powstańcom Cytadelę Warszawską i Modlin. Były tu zgromadzone olbrzymie zapasy broni. Kiedy jednak zbliżała się chwila wybuchu, część polskich spiskowców, nie ufając pomocy wojska rosyjskiego, wymogła cofnięcie terminu Powstania. Moskale wpadli na ślad konspiracji wojskowej. Arnholdta, Śliwickiego i Rostkowskiego rozstrzelali. Wielu oficerów i podoficerów skazano na ciężkie roboty lub więzienie. Wojsko, które stało w Warszawie i Modlinie poddano dyslokacji. W 1863 r. Bakunin był jednym z przywódców rosyjskich, gotujących się w Sztokholmie do wyprawy z zamiarem uderzenia na kraje nadbałtyckie. Chciał, wzniecając rewolucję w samej Rosji pomóc polskiemu zrywowi. 

Hercen od początku wspierający Powstanie tak pisał po jego upadku:

''Wraz z Polską, walczącą o niepodległość i katolicyzm - pisał - wraz z Polską rycerską i pobożną, demokratyczną i rewolucyjną pobite zostały niejako przodujące armie cywilizacji zachodniej. (...) Polska odgrywała rolę tarczy, o którą uderzało morze rosyjskie, ona je wstrzymywała. (...) Reprezentowała w nowym ustroju narodów europejskich tradycję rycerską, w jej połączeniu z tradycją rewolucyjną. Pełna zarazem i starości, i młodości, pełna ideałów, heroizmu, katolicyzmu, graniczyła równocześnie ze średniowieczem i z rokiem 1789, z wyprawami krzyżowymi i z wielką armią Napoleona. Kiedy narody zachodnie porzucały marzenia i poświęcały się kupieckiemu procederowi, jeden tylko naród pozostał szlachcicem i spieszył składać w ofierze krew, dzieci, majątek dla wskrzeszenia ojczyzny we wszystkich blaskach jej minionej sławy''.


Powstanie, ostatnia, z herbem Orła, Pogoni i Michała Archanioła na sztandarach wspólna walka Polaków, Litwinów i Rusinów, stała się wg Litwinów, przyczynkiem odrodzenia litewskiego. Terror Murawiowa przyśpieszył proces samoidentyfikacji. Powstanie Styczniowe stało się inspiracją dla rosyjskich ruchów rewolucyjnych. Na Litwie i Rusi wpłynęło na kształtowanie się świadomości narodowej. Jak mawiał Jefferson: "Kiedy przychodzą......i przejmują ideę od nas......zyskują ją nie umniejszając naszej i nie pozostawiają nas w mroku"


Paweł Cezary Łęski

Sejmik Mazowiecki, Okręg 3, Dzielnice m. st. Warszawy: Białołęka, Rembertów, Targówek, Wawer, Wesoła, Praga Północ, Praga Południe,

 lista 14, miejsce na liście 6

Ostatni na płachcie do głosowania. Ostatni będą...wg świętego Mateusza?

There have been many comedians who have become great statesmen and vice versa.

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Kultura