zetjot zetjot
961
BLOG

Co mamona robi z człowiekiem

zetjot zetjot Socjologia Obserwuj temat Obserwuj notkę 5

Okazuje się, że przestrogi przed wpływem mamony na zachowanie człowieka nie są żadnym wymysłem.

Badania psycholgiczne doprowadziły do zakwestionowania poglądu, że ludzie są świadomymi i autonomicznymi autorami swoich opinii i wyborów. Psycholog Kathleen Vohs przeprowadziła serię eksperymentów dotyczących efektu torowania. Najpierw pokazano uczestnikom listę pięciu wyrazów, z których mieli oni ułożyć czterowyrazowe wyrażenie: "odpowiedzialna", "biurko","płaca", "dobrze", "praca", z których układali oni wyrażenie "odpowiedzialna, dobrze płatna praca". W ten sposób doszło do utorowania idei pieniędzy. 

W kolejnych eksperymentach z udziałem ludzi, u których utorowano ideę pieniędzy okazywało się, że  

1. byli oni bardziej niezależni, niż w przypadku braku takiego torowania i rozwiązywali zlecone zadania bez zwracania się o pomoc do eksperymentatora

2. byli bardziej samolubni i mniej skłonni do udzielenia pomocy osobie udającej niezrozumienie zadania czy niezgrabiaszowi, któremu rozsypały się ołówki

3. poproszeni o aranżację mebli do rozmowy, zostawiali większe odstępy między krzesłami dla rozmówców

Wniosek jest taki, że idea pieniędzy toruje postawy indywidualistyczne. Jak stwierdza Daniel Kahneman w książce "Pułapki myślenia", eksperymenty te 

"sugerują, że życie w kulturze, która na każdym kroku osacza nas odniesieniemi do pieniędzy, może kształtować nasze postawy i zachowania w sposób, z którego w ogóle nie zdajemy sobie sprawy i z którego raczej nie możemy być dumni." 

Dla podkreślenia rangi tych wyników Daniel Kahneman podaje opis eksperymentu przeprowadzonego na jednej z brytyjskich uczelni. W pokoju socjalnym pracownicy wrzucali pieniądze za wypitą kawę i hebatę do skarbonki, nad którą wisiał sugerowany cennik. W ramach eksperymentu powieszono nad cennikiem plakat, który zmieniał się co tydzień, a na którym były wizerunki kwiatów albo oczu, które wydawały się patrzeć wprost na osobę stojącą przed plakatem. Okazało się, po zakończeniu eksperymentu, że składki różniły się radykalnie zależnie od wizerunku, na korzyść wizerunku z oczami. Chyba nie ma lepszego dowodu na naszą podatność na manipulację. 

Mamy więc oto pewne mechanizmy umysłowe. Teraz zerknijmy na wspólczesny kontekst, w którym mogą one wywierać określony wpływ. System demoliberalny sprzężony jest nierozłącznie z gospodarką konsumpcjonistyczną. Codziennie opinia publiczna ma do czynienia z komunikatami na temat wskaźników wzrostu PKB, na temat notowań giełdowych i kursów walut, a słuchacze i widzowie bombardowani są nieustannym potokiem reklam i działań marketingowych. Czy można się dziwić, że ten system wpędza nas i siebie w ślepy zaułek ? 

zetjot
O mnie zetjot

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Społeczeństwo