Naukowcy z Politechniki Krakowskiej we współpracy z badaczami z ośrodków naukowych z Krakowa i Lublina odkryli nową metodę usuwania narkotyków z organizmu. Według nich jest ona bezpieczna i skuteczna.
Problem z leczeniem przy zatruciu organizmu mefedronem
Efekty prac nad innowacyjnym sposobem podawania propranololu przy przedawkowaniu mefedronu opublikowano na łamach prestiżowego czasopisma „Chemical Engineering Journal”.
Zespół badaczy kierowany przez dr. hab. inż. Przemysława Jodłowskiego z Wydziału Inżynierii i Technologii Chemicznej Politechniki Krakowskiej proponuje użycie sieci metaloorganicznych (Metal Organic Frameworks, MOF) jako nośników leków z grupy tzw. ß-blokerów, stosowanych do detoksykacji organizmu z substancji odurzających.
Jak wskazują naukowcy, szczególnie groźną w ostatnich latach substancją odurzającą jest mefedron. Związek, zaliczany do grupy syntetycznych narkotyków z grupy katynonów, swoją budową i efektem działania naśladuje amfetaminę. Choć został zdelegalizowany w 2010 r. pozostaje popularny w nielegalnym obrocie z powodu stosunkowo niskiej ceny i łatwej dostępności na czarnym rynku. Jego przedawkowanie może tymczasem prowadzić do bardzo poważnych zagrożeń dla zdrowia, a nawet życia.
- Do detoksykacji po zatruciu tym narkotykiem stosuje się leki z grupy tzw. beta-blokerów stosowanych w kardiologii. Problemem do rozwiązania w kontekście użycia tych leków przy zatruciu organizmu mefedronem było znalezienie odpowiedniego nośnika, który uwalniałby lek bezpiecznie i skutecznie – czyli stopniowo i kierunkowo, wykluczając przy tym efekt pierwszego przejścia leku. Ten efekt powoduje eliminację leku z organizmu na drodze procesów metabolicznych przebiegających np. w błonie śluzowej jelit i wątrobie przed jego dostaniem się do krążenia ogólnoustrojowego - tłumaczy dr. hab. inż. Przemysław Jodłowski, kierownik zespołu badawczego.
Nowy skuteczny i innowacyjny system detoksykacji organizmu
Według niego interdyscyplinarny zespół badaczy pracujący z udziałem naukowców z Politechniki Krakowskiej, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Akademii Górniczo-Hutniczej, Uniwersytetu Medycznego w Lublinie oraz Instytutu Mechaniki Górotworu PAN opracował skuteczny i innowacyjny system detoksykacji organizmu, rozwiązujący te pułapki.
- Zaproponowany sposób polega na użyciu sieci metaloorganicznych do usuwania narkotyków z organizmu. Dzięki charakterystyce takich sieci można uniknąć nagłej reakcji organizmu na podawanie odtrutki. Zastosowanie sieci metaloorganicznych – dzięki możliwości ich modyfikacji – pozwala na kontrolowaną adsorpcję narkotyków, czyli wiązanie ich cząsteczek tak by nie były szkodliwe oraz kontrolowane podawanie leków z równoczesnym wydzielaniem antidotum na zatrucie organizmu. MOF-y, czyli sieci metaloorganiczne, są substancjami posiadającymi strukturę jedno, dwu lub trójwymiarową w zależności od materiałów zastosowanych do ich budowy. Składają się z jonów metali, które połączone są ze sobą przez organiczne ligandy, tworząc strukturę krystaliczną. Materiały te mają zastosowanie w wielu dziedzinach m.in. podawanie leków, obrazowanie tomograficzne, czy rozkładanie gazów – wyjaśnia dr Przemysław Jodłowski.
Wyniki prac badawczych potwierdziły, że szkielet metaloorganiczny posłużyć może jako nośnik leku eliminującego efekty nadużycia mefedronu oraz jako adsorbent tego narkotyku. Jak zapowiedziano, zespół badawczy będzie rozwijać swoją innowacyjną metodę oraz przechodzić następne etapy zmierzające do wprowadzenia jej w medycynie. Naukowcy mają nadzieję, że finałem ich prac będzie lek w postaci prostego w użyciu proszku, który wspomoże walkę z jednym z palących problemów współczesności.
Naukowcy prace prowadzili w ramach projektu „Nowoczesne materiały oparte o sieci metaloorganiczne do usuwania substancji psychoaktywnych – synteza, charakterystyka chemiczna, toksyczność i efektywność w badaniach in vitro i in vivo”. Projekt sfinansowało Narodowe Centrum Nauki w konkursie OPUS 22.
Tomasz Wypych
Czytaj także:
