Rząd przyjął pakiet zmian dla sądownictwa. „Nie wszyscy wierzyli, że uda się tak szybko”

Powtórzenie konkursów i uporządkowanie statusu sędziów

Jednym z głównych założeń przyjętej ustawy „praworządnościowej” jest ponowne przeprowadzenie konkursów na stanowiska sędziowskie obsadzone z udziałem Krajowej Rady Sądownictwa w kształcie obowiązującym po zmianach z 2017 roku. Projekt ma w sposób kompleksowy uregulować skutki uchwał KRS z tego okresu i – jak podkreśla rząd – przywrócić legitymację do orzekania osobom powołanym w procedurach budzących wątpliwości konstytucyjne.

Zgodnie z uzasadnieniem, sytuacja sędziów powołanych w latach 2018–2025 jest zróżnicowana i dlatego ustawa wprowadza odmienne rozwiązania w zależności od ich wcześniejszego statusu zawodowego. Celem ma być uniknięcie dalszych sporów prawnych, a także ograniczenie ryzyka kolejnych odszkodowań zasądzanych przeciwko Polsce.

Zobacz także„Prezydent wetuje na złość, zapomina o rozsądku”. Krytyczne słowa o Nawrockim

Trzy kategorie sędziów i zachowanie mocy orzeczeń

Waldemar Żurek wyjaśniał, że projekt dzieli sędziów sądów powszechnych na trzy grupy. Pierwszą stanowią tzw. młodzi sędziowie, których status ma zostać utrzymany z mocy prawa. Druga grupa to osoby, które wcześniej były prawidłowo powołanymi sędziami, lecz awansowały z udziałem obecnej KRS. Trzecia obejmuje tych, którzy nigdy nie przeszli procedury przed legalnie ukształtowaną Radą i prezydentem.

Minister podkreślał przy tym, że ustawa jednoznacznie przesądza o zachowaniu mocy orzeczeń wydanych przez tzw. neosędziów. Powtórzenie konkursów ma dotyczyć wyłącznie części stanowisk i ma się odbywać przed nową, legalnie wybraną KRS, tak aby w przyszłości nie było podstaw do ich kwestionowania.

Zobacz takżeCios dla Solorza. Przegrał z dziećmi walkę o imperium

Nowa KRS: wybór przez wszystkich sędziów

Równolegle rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy o Krajowa Rada Sądownictwa, który zmienia sposób wyboru sędziowskich członków Rady. Zgodnie z propozycją, 15 sędziów wchodzących w jej skład ma być wybieranych przez wszystkich sędziów w stanie czynnym, a nie – jak dotąd – przez Sejm.

Wybory do KRS mają mieć charakter powszechny i być nadzorowane przez Państwowa Komisja Wyborcza. Projekt przewiduje również rozwiązania mające wzmocnić reprezentację sędziów z niższych instancji, m.in. poprzez system odrębnych „kurii”.

Zobacz takżeRymanowski żegna się z programem Polsatu News. Zamieścił symboliczny moment

„Powołania nie będą już kwestionowane”

Szef MS przekonywał, że nowelizacja ustawy o KRS ma charakter kompromisowy i nie wprowadza formalnego podziału na sędziów i neosędziów. Czynne prawo wyborcze ma przysługiwać wszystkim sędziom, natomiast bierne – osobom z odpowiednim stażem orzeczniczym. W jego ocenie odbudowana w ten sposób KRS będzie działać zgodnie z konstytucją, a przyszłe powołania sędziowskie nie powinny już być przedmiotem sporów przed sądami krajowymi i międzynarodowymi.

Żurek podkreślał także, że zmiany są odpowiedzią na wcześniejsze orzeczenia europejskich trybunałów oraz procedury unijne, które – jak zaznaczył – kosztowały Polskę miliardy złotych utraconych środków. Przyjęty pakiet ma zamknąć ten etap i stworzyć stabilne podstawy funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości.

Zobacz takżeKarolak w świątecznej reklamie piwa. Sadowska oskarża go o promocję alkoholizmu

n/z: Minister sprawiedliwości, prokurator generalny Waldemar Żurek podczas konferencji prasowej w siedzibie resortu w Warszawie, 22 bm. Konferencja dot. Funduszu Sprawiedliwości. (jm/mr) PAP/Paweł Supernak

RD