Franco i Salazar

Jan Bodakowski

Franco i Salazar

Francisco Franco uratował Hiszpanie przed zalewem bolszewickiej dziczy, krwawym terrorem komunistycznej dyktatury, głodem i zapaścią cywilizacyjną wywołaną realizacją marksistowskich urojeń gospodarczych. Dziś podobnie jak António Salazar przeklinany jest przez władze rodzimego kraju, a na sprawiedliwy osąd może liczyć tylko w Polsce.

Niewątpliwie głosem rozsądku w lewackim skowycie o Franco i Salazarze jest wybór tekstów „Franco i Salazar. Europejscy dyktatorzy” wydany nakładem wydawnictwa Von Borowiecky. Autorami wstępu i wyboru tekstów są Maciej Słęcki i Bohdan Szklarski. Autorami tekstów są: profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego Marek Bankowicz, profesor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika Jacek Bartyzel, profesor Uniwersytetu Warmińsko-mazurskiego Selim Chazbijewicz, profesor Uniwersytetu Śląskiego Anna Łabno, politolog Arkadiusz Meller, wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego Tadeusz Miłkowski, politolog Bartłomiej Różycki, dyrektor Muzeum Jana Pawła II i prymasa Stefana Wyszyńskiego Paweł Skibiński, politolog Maciej Słęcki, profesor Collegium Civitas i Uniwersytetu Warszawskiego Bogdan Szklarski, politolog Piotr Tarczyński, profesor Uniwersytetu Przyrodniczo Humanistycznego w Siedlcach Adam Wielomski.

Maciej Słęcki i Bohdan Szklarski w swoim wstępie przybliżyli metodologie wyboru tekstów do publikacji. Piotr Tarczyński w swoim artykule zdefiniował autorytaryzm. Przybliżył ideologie i rzeczywistość polityczną, społeczną i gospodarczą iberyjskiego autorytaryzmu. Omówił rolę jednostki, instytucji, sił zbrojnych, przywódcy w systemie autorytarnym. Paweł Skibiński opisał przyczyny wojny domowej w Hiszpanii 1936-1939, zwracając uwagę na niestabilność systemu politycznego, znaczenie antydemokratycznych ugrupowań komunistycznych i anarchistycznych, totalitarne dążenia hiszpańskiej lewicy, konflikty regionalne, eskalacje przemocy, role elit politycznych, sytuacje międzynarodową, konflikty ekonomiczne, społeczne, polityczne, religijne, agresje bezbożnictwa i prześladowania katolików, słabość prawicy.

Losy Hiszpanii Frankistowskiej w latach 1939-1975 przybliżył czytelnikom Tadeusz Miłkowski. Mikołowski w swoim artykule zwrócił uwagę na: ideologie narodowo katolicką, politykę Hiszpanii w czasie II wojny światowej, konflikty wewnętrzne między frankistami, niepowodzenia gospodarcze dyktatury i późniejszy sukces gospodarczy, ostatnie lata reżimu. Adam Wielomski opisał doktrynę polityczną frankistowskiej Hiszpanii, kładąc szczególny nacisk na: karlizm, madrycki autorytaryzm, nacjonalizm pokolenia 98, ideologie Falangi. W swych rozważaniach Wielomski opisał polityczną role frankizmu, katolicyzmu, nacjonalizmu, w Hiszpanii.

Bartłomiej Różycki przybliżył czytelnikom kulisy formalnych i nieformalnych relacji frankistowskiej Hiszpanii z PRL. Oficjalną propagandę nienawiści PRL wobec frankistowskiej Hiszpanii, wsparcie PRL dla hiszpańskich komunistów, rozpoczęcie wymiany gospodarczej między PRL a Hiszpanią w połowie lat 60., nawiązanie relacji politycznych w początkach lat 70.. Piotr Tarczyński przygotował w drugim swoim teście kalendarium wydarzeń w Hiszpanii w XX wieku.

W części drugiej „Franco i Salazar. Europejscy dyktatorzy” poświęconej Portugalii Marek Bankowicz opisał postać António Salazara twórcy i ideologa portugalskiego autorytaryzmu. Selim Chazbijewicz politykę Salazara. Jacek Bartyzel przybliżył czytelnikom ideowe implikacje idei Salazara, nacjonalizm, integryzm, katolicyzm, i konserwatyzm. Anna Łabno swój tekst poświęciła konstytucji portugalskiej z 1933 roku, z uwzględnieniem portugalskiego konstytucjonalizmu z XIX wieku i konstytucji z 1911 roku. Adam Wielomski opisał w swoim tekście stosunek prawdziwych portugalskich faszystów do dyktatury Salazara. Arkadiusz Meller przybliżył czytelnikom stosunek polskich narodowców w połowie lat 30. do dyktatury Salazara. Ostatnim tekstem w zbirze jest kalendarium wydarzeń w Portugalii w XX wieku pióra Piotra Tarczyńskiego.

Jan Bodakowski

tekst na ten temat ukazał się pierwotnie na portalu Prawy.pl http://www.prawy.pl/