Przedstawiałem już we wcześniejszej publikacji podstawowe źródło Służby Bezpieczeństwa do spraw filmu: ko lub kp „Jerzy”. Dotychczas jego teczka pracy nie doczekała niczyjej uwagi, mimo figurowania na tzw. liście Wildsteina. Pierwszy „kontakt” nawiązano z „Jerzym” w 1958 r., ale wtedy filmem zajmowano się marginalnie. Pierwszy dokument w teczce, w którym film potraktowano jako odrębny obszar zainteresowania SB powstał dopiero w 1963 r.:
/.../ Ostatnio na terenie Zjednoczonych Zespołów Realizatorów Filmowych doszło do starć personalnych na tle sprawy Ludwika Starskiego – b. Kierownika Artystycznego Zespołu „Iluzjon”. Wym. miał być zdjęty z tego stanowiska na skutek braku kwalifikacji reżyserskich do ostatniej chwili nie chciał ustąpić i dopiero wobec zdecydowanej postawy Kierownictwa, Org. Partyjnej i Związkowej złożył swą dymisję w dniu 20.VI na ręce V-ce Ministra Zaorskiego. L. Starski był bardzo broniony przez Aleksandra Forda i Jerzego Bossaka, którzy uważali, że sprawa ta została przeprowadzona w sposób niezgodny z zasadami i że zostali oni pozbawieni możliwości zajęcia swego stanowiska tak jako kierownicy artyst. Zespołów /członkowie Rady Artystycznej/ i jako przedstawiciele SPATiF. W/g krążących pogłosek ostatnie wystąpienia Organizacji Związkowej i Rady Reżyserów proponującej przyjście na miejsce L. Starskiego – Czesława Petelskiego, a ponadto stanowisko w/wym. organizacji na spotkaniu z Zarządem Sekcji Filmowej SPATiF – komentowane są przez Forda jako działania nowych sił na tle antysemityzmu. W skład Zarządu Sekcji Filmowej SPATiF wchodzą m.in. ... A. Ford, J. Bossak i Stanisław Wohl. A. Ford w osobistej rozmowie ze mną ostrzegał mnie, że w wypadku dalszego postępowania w ciągu dwóch lat Min. Kultury i Sztuki odsunie nas zupełnie od możliwości decydowania w sprawach artystycznych. Nadmieniał, że [nie umieliśmy się zjednoczyć, co oznacza - trudno czytelne] podporządkowanie się woli „rekinów filmu”. Szczególnie niewygodne są im osoby młodych wybijających się reżyserów jak: Cz. Petelski, Kazimierz Kuc, którzy są członkami Partii, Zw. Zaw. oraz Rady Reżyserów. Usunięcie L. Starskiego nastąpiło na skutek dawnego wystąpienia (luty 63) Rady Reżyserów. Aktualnie Cz. Petelski został wytypowany na stanowisko Kier. Art. Zesp. „Iluzjon” – kandydatura ta podlega zatwierdzeniu przez Ministra Zaorskiego. A. Ford do ostatniej chwili jako członek Rady Artystycznej sprzeciwiał się formie wytypowania Petelskiego domagając się na temat tej kandydatury na ... Zespołu. Dyskusja odbyła się w dn. 24 bm. i jednomyślnie zaaprobowano Petelskiego. Chodziło o to, aby mogła się pojawić nowa kandydatura wygodna kołom zbliżonym do Forda. Taką kandydaturą Forda była osoba Andrzeja Wajdy. Wiadomo mi, że Wajda podczas bytności na Festiwalu Filmowym w Mar de Plata /Argentyna 196./ niepochlebnie wyrażał się o naszych stosunkach w wywiadach udzielanych tamtejszej prasie. Wiadomość tę przywiózł Petelski, który był tam w 1962 r. Sprawa ta była przekazana do Wydz. Kultury KC PZPR przez Egzekutywę POP ZZRF.
Występujące w tekście trzy kropki oznaczają brak możliwości rozczytania ze względu na zły stan zachowania dokumentu. Niemniej pojawia się w nim interesujące sformułowanie „rekinów filmu”. Czy to tak jak dzisiaj?
Osoby zadowolone i niezadowolone z lektury proszę o klikanie na poniższe reklamy.
Nowości od blogera
Inne tematy w dziale Kultura
