Dokumenty z SOR "Popiel"

 Działalność ks. Popiełuszki w stanie wojennym spędzała sen z powiek najwyższym dostojnikom władzy świeckiej i kościelnej w Warszawie jeszce przed założeniem Sprawy Operacyjnego Rozpracowania:

 

                                                                                  Warszawa, dnia 26 stycznia 1982 r.

dopisek Oryginał w Urzędzie

            d/s Wyznań

                                                                                                          P O U F N E

                                                                                                          Egz. nr           

 

N O T A T K A

z rozmowy Prezydenta m.st. Warszawy tow. Jerzego Majewskiego z ks. biskupem Jerzym Modzelewskim – sufraganem Warszawskim w dniu 23.I.1982 r. z udziałem dyrektora Wydziału do Spraw Wyznań Jerzego Śliwińskiego i ks. dyr. Edwarda Żmijewskiego z Kurii Metropolitalnej Warszawskiej.

 

            Biskup przybył na zaproszenie Prezydenta. Na wstępie rozmowy Prezydent omówił sytuacją społeczno-polityczną w mieście po wprowadzeniu stanu wojennego i zasygnalizował niepokojące władze miejskie fakty z działalności niektórych jednostek kościelnych i poszczególnych księży zgodnie z przygotowanymi uprzednio tezami /w załączeniu/. Następnie dyrektor Wydziału do Spraw Wyznań omówił obszerniej niepokojące władze postawy księży, aktualizując materiał zawarty w tezach o nowo przykłady:

1/ ks. Leon Kantorski – proboszcz parafii w Podkowie Leśnej, który 13.XII.81 r. został na krótko zatrzymany, kreuje się z tego powodu na bohatera i męczennika oraz daje temu publiczny wyraz w kazaniach wygłaszanych przez siebie lub swoich wikariuszy.

2/ W dniu 17 stycznia 1982 r. w kościele Stanisława Kostki na Żoliborzu została odprawiona msza, intencje mszy podał człowiek świecki, co już wywołało atmosferę niezwykłości, pogłębioną jeszcze jej treścią m.in. w tych działaczy [sic] „Solidarności”, wobec których prowadzi się postępowanie karne oraz stwierdzeniem, że ponieważ wolność słowa jest ograniczona prosi się obecnych o uczczenie pozbawionych wolności i ich rodzin chwilą skupienia i ciszy.

            Całe nabożeństwo zostało starannie wyreżyserowane w celu uzyskania nastroju niezwykłości, grozy, poczucia krzywdy, a w sumie atmosfery wrogości wobec władz przez recytowanie utworów poetyckich o walce z ciemiężem [sic], nędzą i głodem. Utwory te recytowali znani aktorzy – Danuta Szaflarska, Damian Damięcki, Andrzej Fedorowicz, Andrzej Zaorski, Maja Komorowska, Marian Opania, Daniel Olbrychski i Zofia Mrozowska.

3/ Samowolne rozbudowanie kaplicy przez ks. Konowrockiego – proboszcza z Kobyłki na cmentarzu poległych w 1920 r. w Ossowie, w której co roku, w sierpniu organizowane były imprezy antyradzieckie. dopisek przez KPN

            Następnie dyrektor Wydziału do Spraw Wyznań rozwinął temat organizowania przez Kościół tzw. pomocy internowanym podkreślając, że pod płaszczykiem pracy [dopisek pomocy] w kościele św. Marcina na Piwnej i św. Jacka na Freta kontynuowana jest działalność nielegalnych lub zawieszonych organizacji jak KOR, KPN i „Solidarność”.

Dyrektor domagał się odsunięcia tych osób, które przykleiły się do kościoła bynajmniej nie w celach religijnych, lecz pod ochroną kościoła prowadzić wrogą wobec państwa działalność i wciągać do niej kościół.

            Odpowiadając na postawione problemy biskup nie ustosunkował się do nich. Stwierdził tylko, że akcja pomocy jest uzgodniona między rządem i episkopatem. Udzielana jest ona zgodnie z misją kościoła internowanym, ich rodzinom, ludziom zwalnianym z pracy i powodzianom.

            Uzgodnienia z rządem nie przewidywały tych wyjaśnień [odpowiedzi skreślono], których domaga się dyrektor. Akcja pomocy prowadzona jest w wymienionych kościołach, bo w nich istnieją odpowiednie warunki, świeccy ludzie kościołowi pomagają, bo kościół zwrócił się do nich o to. Władze powinny z większym zaufaniem patrzeć na tę akcję, która została zalegalizowana przez czynniki rządowe.

Odnośnie samowoli budowlanej w Ossowie domyśla się, że takie były potrzeby wiernych, które proboszcz musi zaspokoić i prosi o wybaczenie faktu samowoli.

            Kilkakrotne repliki Prezydenta i dyrektora nie spowodowały właściwego ustosunkowania się biskupa do postawionych faktów.

            Pod koniec rozmowy biskup prosił o załatwienie spraw budownictwa sakralnego wniesionych, złożył wniosek o modernizację kościoła na Łazienkowskiej /w załatwianiu/. Wniósł o przyspieszenie zatwierdzenia programu budowy kaplicy przy cmentarzu północnym w Wólce Węglowej oraz prosił o przydzielenie talonów na paliwo dla księży: Bijaka, Pyzla, Uczciwka, Majchra, Wojdeckiego, Skibińskiego i Stasiaka oraz spytał, czy Komitet Budowy Pomnika kardynała Wyszyńskiego może działać w okresie stanu wojennego.

            Ustalono, że sprawy budowlane zostaną rozpatrzone na następnym spotkaniu za 2 tygodnie, odnośnie przydziału paliwa sprawą się zajmie dyrektor Śliwiński, zaś w sprawie funkcjonowania Komitetu Budowy Pomnika Prezydent wyjaśni i odpowie.

            Dyrektor Wydziału do Spraw Wyznań wręczył biskupowi notatkę w sprawie wykupu budynku parafialnego w Tarczynie na potrzeby Gminnego Ośrodka Kultury /w załączeniu/.

            Na tym rozmowę zakończono.

PS. Podczas rozmowy nie zabierał głosu ks. Żmijewski. Natomiast w rozmowie z dyrektorem Wydziału do Spraw Wyznań stwierdził, że biskup wykręcił się od ustosunkowania się do przedstawionych mu problemów.

 

                                                                                              D Y R E K T O R

Otrzymują: wg rozdzielnika przy kopii.

                                                                                              mgr Jerzy Śliwiński

 

 

Na podkreślenie zasługuje, że ks. Popiełuszko nie działał przeciwko komunistycznej władzy w pojedynkę.