Podjęcie się przez Ministra Zdrowia zogniskowania społecznej debaty nad zmianami systemu ochrony zdrowia, doprowadzić powinno do szerokiego udziału w opracowaniu Narodowej strategii zdrowia. Kierując jednym z ośrodków takiej społecznej debaty, ośrodkiem stawiającym od roku rekomendacje zmian ustrojowych w profilaktyce medycznej, przedstawię nasze cztery perspektywy prowadzenia refleksji.
Perspektywy współpracy w poczuciu obywatelskiej misji witalizacji i humanizacji systemu ochrony zdrowia.
Model Krakowskiej misji witalizacji i humanizacji
Organizacja naszej współpracy, którą dla lepszej identyfikacji określiliśmy terminem „Krakowska”, obejmuje cztery perspektywy: Wartości, Wizji, Standardów i Okoliczności. Równocześnie prowadzone rozważania i ustalenia, prowadzą do naszych propozycji dla przyszłych programów Narodowej strategii zdrowia.
Rys. 1. Obszary rozważań Krakowskiej misji witalizacji i humanizacji ochrony zdrowia. Opracowanie własne Andrzej Madej.
(Wartości) Pierwsza z perspektyw jest refleksją nad zmianami stylu życia, powodowanymi dynamiką cyfrowego powiązania nieograniczonych zasobów wiedzy. Nowe możliwości i zagrożenia, otwierają pytania o skutki dynamizowania indywidualnych relacji międzyludzkich. Na ile trzeba chronić wartości tych relacji właściwe dla narodowych tradycji, na ile można korzystać z doświadczeń innych krajów.
(Wizja) Drugą z perspektyw refleksji, jest teoretyczne określenie sposobu zorganizowania systemu ochrony zdrowia, po wprowadzeniu programów rekomendowanych w Strategii. Wizji zawierającej przede wszystkim odpowiedź na pytanie; jakie będą relacje pomiędzy pracą mobilizowaną przez instytucje systemu a pracą mobilizowaną poczuciem dobroczynności, po wprowadzeniu pełnej infrastruktury formalizacji relacji pacjenta i lekarza.
(Standardy) Tak wprowadzamy propozycje konkretnych sposobów wykorzystywania nowoczesnych narzędzi i technologii medycznych. Propozycje, które już pojawiają się w różnych obszarach naszej troski o zdrowie i specjalistycznej wiedzy medycznej. Systematyczne zbadanie jakości tych propozycji, przed wprowadzaniem do upowszechnienia przez instytucje medyczne, wymaga laboratoryjnych warunków badania użyteczności.
(Okoliczności) Czwartą z perspektyw, jest otwarcie najszerszego tła refleksji. Dynamika zmian w czasie i przestrzeni aktywności, oddziałuje na wszystkie obszary relacji międzyludzkich istotne dla zdrowia. W kulturze najistotniejsze będą potrzeby wychowawcze dla więzi społecznych, w ekonomii potrzeby mobilizacji pracy dobroczynnej, w polityce potrzeby interaktywnej komunikacji dla poznawania i wartościowania wspólnego dobra.
Pogłębianie tych czterech perspektyw refleksji, owocując analizami, diagnozami i rekomendacjami, powinno dać podstawę do politycznego skonkludowania zamierzeń Narodowej strategii zdrowia.
(1) Wartości
Cyfrowe otwarcie nieograniczonych możliwość interaktywnej komunikacji, zobowiązuje do poszerzenia języka gospodarowania w systematycznym porządku czasu, czasu któremu w starożytnej Grecji patronował bożek Chronos, o pojęcia właściwe dla spontanicznego porządku czasu, czasu któremu w starożytnej Grecji patronował bożek Kairos. Tą potrzebę wprowadzania nowych pojęć, ukazujemy w naszym określeniu proponowanego kierunku modernizacji systemu ochrony zdrowia, jako jego „witalizacji i humanizacji”.
Rys. 2. Wartości oddziaływujące na dobrostan społeczny. Opracowanie własne Andrzej Madej.
Terminem witalizacja, określamy poznawcze wykorzystywanie przez kulturę, cyfrowo poszerzonych wymiarów czasu i przestrzeni.
Terminem humanizacja, określamy praktyczne wykorzystywanie przez gospodarkę, kompetencyjnie rozwijanej efektywności pracy dobroczynnej.
W stosunku do osobowej godności życia człowieka, poszerzenie czasu i przestrzeni ludzkiego działania dla podniesienie efektywności pracy, uzasadnia powiększenie łacińskiego katalogu czterech cnót kardynalnych o piątą cnotę pracodzielności 1).
W stosunku do wspólnotowego gospodarowania w relacjach międzyludzkich, poszerzenie czasu i przestrzeni praxis, uzasadnia powiększenie trzech, wypracowanych przez wieki rozwoju gospodarczego sektorów gospodarki komercyjnej, o czwarty, właściwy dla pracy dobroczynnej, sektor dobroczynności. Ustrój sektora dobroczynności powinien ułatwiać samorządowej i rynkowej subsydiarności, wspieranie samodzielności dla wszystkich wymiarów solidarności.
Dynamika zindywidualizowanego uczestnictwa w kulturze, ekonomii i polityce, przywołuje do wychowania wartości (cnoty) właściwe dla chronienia godności, natomiast do ekonomiki wartości (zasady) właściwe dla umacniania współpracy.
(2) Wizja
Sprawiedliwe wykorzystanie nowoczesnych technologii medycznych, dzięki subsydiarnemu wsparciu pracy dobroczynnej dla praktyki troski o zdrowie własne i swoich bliskich, opiera się na wykorzystaniu kompetencji powstających dzięki formalizacji technologii medycznych.
Rys. 3. Wizja systemu ochrony zdrowia opartego na zasadzie samopomocy zdrowia. Opracowanie własne Andrzej Madej.
Dzięki witalizacji kultury i humanizacji gospodarki, możliwym będzie zastosowanie przy wprowadzaniu usług telemedycznych, trzech kluczowych zasad zapewniających równość dostępu i efektywność ekonomiczną: wspólnego podejmowania decyzji (zasada medyczna), kompetencyjnej samoregulacji telemedycyny (zasada ekonomiczna) oraz samorządowego wsparcia samodzielności dla solidarności (zasada polityczna).
Dzięki stosowaniu tych zasad przy wprowadzaniu technologii telemedycznych, możliwym będzie się integrowanie profilaktyki i interwencji medycznej z perspektywy gospodarstw domowych.
Sprzyjać tej integracji powinien rozwój rynków usług domowej edukacji oraz usług specjalistyki medycznej. Korzystających z instrumentów publicznego i prywatnego ubezpieczenia świadczeń zdrowotnych.
(3) Standardy
Wprowadzenie nowych zasad polityk zdrowia i rynku usług medycznych do systemu ochrony zdrowia, realizowane będzie poprzez wprowadzania i korygowania nowych standardów dla form zaspakajania potrzeb. Innowacje wprowadzane będą na wszystkie poziomy uregulowań. Począwszy od interwencyjnych relacji pacjenta i lekarza, poprzez programy czy polityki profilaktyki medycznej, współdziałanie różnych rodzajów podmiotów medycznych i wprowadzanie innowacji, przydatnych we wszystkich miejscach wykorzystywania kompetencji dla troski o zdrowie.
Rys. 4. Standardy wprowadzane do systemu ochrony zdrowia. Opracowanie własne Andrzej Madej.
Przedstawiane w poniżej zalinkowanych tekstach konkretne propozycje dla czterech rodzajów standardów humanistycznego systemu ochrony zdrowia, powinny być poddane praktycznemu rozpoznaniu, zgodnie z zasadami prac badawczo wdrożeniowych.
(3.1.) Standardy usług interwencji medycznych
Przewidujemy, że kluczowe znaczenie dla procesu witalizacji i humanizacji systemu ochrony zdrowia będzie miało wprowadzenie nowej usługi wsparcia rodziców/opiekunów dzieci przez lekarza rodzinnego, poprzez udostępnienie im bonu na wykonanie Telemedycznej kontroli terapii u lekarza specjalisty. Tym samym następować będzie telemedyczna integracja usług podstawowej i ambulatoryjnej opieki medycznej, zgodnie z zasadą kompetencyjnej samoregulacji medycyny. Proponowana nowa technologia medyczna, wymaga wykorzystania zasady współpłatności prywatnej i publicznej w finansowaniu tej, uzupełniającej wobec gwarantowanych przez ustawodawcę, procedury telemedycznej. Proponujemy wprowadzanie tej usługi w formie Programów polityki zdrowotnej, jako świadczenia zdrowotnego uzupełniającego.
Więcej w tekście: Telemedyczna kontrola terapii. https://www.salon24.pl/u/madej/879298,telemedyczna-kontrola-terapii
(3.2.) Standardy programów profilaktyki medycznej
Wprowadzenie usług integrujących profilaktykę i interwencje medyczne, wymagać będzie zmodernizowania, dostępnych dla każdego obywatela form profilaktyki medycznej, prowadzonych w szkołach i w zakładach pracy.
Wymaga to pilotaży dwóch usług systemu profilaktyki medycznej: medycyny pracy i medycyny szkolnej. Modernizacje tych usług powinny wzmocnić nowymi narzędziami i technologiami, praktykę subsydiarności dla solidarności międzypokoleniowej gospodarstwa domowego. Odpowiednia modernizacja obu usług, z wykorzystaniem placówek medycznych Ambulatoryjnej Opieki Specjalistycznej oraz Podstawowej Opieki Zdrowotnej, dla racjonalizowania działań, powinna wykorzystywać zasadę współpłatności.
Więcej w tekście: Kompetencyjna samoregulacja telemedycyny. https://www.salon24.pl/u/madej/882840,kompetencyjna-samoregulacja-telemedycyny
(3.3.) Standardy integracji podmiotów medycznych
W konsekwencji przewidywanego upowszechnienia zainteresowania i kompetencji do korzystania z telemedycyny, należy się spodziewać rozwój zarówno medycznego jak i edukacyjnego obszaru otoczenia gospodarstw domowych. Wprowadzenie nowych standardów dla dokonywania porównań i instrumentów przy dokonywaniu wyborów, na rynkach zdrowia i edukacji, uaktywni współpracę podmiotów gospodarczych. W tym prowadzić będzie do powstawania wspólnych instytucji.
Więcej w tekście: Łączność ma przyszłość. https://www.salon24.pl/u/madej/879620,lacznosc-ma-przyszlosc
(3.4.) Standardy integracji innowacji gospodarczych
Subsydiarne wsparcie pracy dobroczynnej i na rynkach i we wspólnotach solidarności, powinno ujawnić nowe potrzeby i innowacje dla ich zaspokajania. Ułatwieniem dla przedsiębiorców we wprowadzania takich innowacji powinno być uruchomienie Giełdy domowej edukacji. Proponujemy, by regulacje konkursowego wartościowania innowacji domowej edukacji pracy solidarnej rozpocząć od potrzeb kompetencyjnych rodziców/opiekunów dla korzystania z rekomendowanych wcześniej nowych usług medycznych.
Więcej w tekście: Giełda otwartej edukacji. https://www.salon24.pl/u/madej/880319,gielda-otwartej-edukacji
(4) Okoliczności
W stanowiskach Grupy Inicjatywnej Krakowskiej Strategii Profilaktyki Medycznej, wielokroć odwołujemy się do podkreślonych w Polskiej Konstytucji, łacińskich wartości formacji człowieczeństwa i ustroju życia publicznego. Aktualność tych wartości w okresie zmian epok w formach dynamiki społecznej, potwierdziło przełomowe znaczenie Pierwszej Pielgrzymki Jana Pawła II do Polski, w naszej drodze do III niepodległości.
Ta wspólnota aksjologicznych fundamentów ustroju życia społecznego, powinna ułatwiać Europejskim narodom wprowadzanie nowych metod poznania do kultury, ekonomii i polityki.
Rys. 5. Wybrane zmiany okoliczności wpływające na ochronę zmian zdrowia. Opracowanie własne Andrzej Madej.
Trzymając się takiej perspektywy zjednoczenia dwóch płuc Europy, w naszej Krakowskiej Misji przestawiamy najważniejsze oczekiwania dla witalizacji i humanizacji ochrony zdrowia.
(4.1.) Kultura
Oczekiwanie nowych metod pedagogicznych dla samokształcenia w rodzinie jako kluczowej kompetencji uczenia się przez całe życie. Metody przygotowania i prowadzenia przez rodziców lub opiekunów (mentora), zajęć edukacyjnych domowej edukacji pracy solidarnej, w zakresie przedmiotowym istotnym dla samopomocy zdrowia. Czyli dla domowej edukacji medycznej.
Więcej w prezentacji: Muzealne wsparcie samokształcenia w rodzinie. https://www.youtube.com/watch?v=sRZ2sC9i8Sw&index=3&list=PL3gmfNF3HdWS8YJ8Tsdg3TbgOhdOx__Uy
(4.2.) Ekonomia
Oczekiwanie nowych metod badania i wartościowania dobrostanu społecznego, za pomocą wskaźników ekonomicznych. Powinny one wykorzystywać dostępne w cyfrowych sieciach, informacje o gospodarstwach domowych i służyć rozwojowi usług oraz polityk społecznych sektora dobroczynności.
Więcej w prezentacji: Solidarny rozwój wiedzy. https://www.youtube.com/watch?v=3ID9E3MlEOI&t=174s&list=PL3gmfNF3HdWS8YJ8Tsdg3TbgOhdOx__Uy&index=6
(4.3.) Polityka
Oczekiwanie nowych metod i instrumentów finansów publicznych, dla montażu środków prywatnych i publicznych do finansowania potrzeb sektora dobroczynności. Powinny one realizować zasadę: Samorządowego wsparcia samodzielności dla solidarności. Już dziś wprowadzanymi nowymi instrumentami dla finansowania samorządności są: bony, obligacje społeczne i budżety partycypacyjne.
Uważam, że oparta na naszym doświadczeniu społecznego budowania strategii profilaktyki medycznej, propozycja rozłączenia czterech perspektyw rozważań i rekomendacji, jest warunkiem koniecznym dla autentycznego i szerokiego udziału w społecznych debatach o przyszłości ustroju zdrowiu. O sprawie dotyczącej każdego Polaka.
Minister Zdrowia ma wszelkie warunki dla takiego zorganizowania debaty.
Uważam, że bez rozdzielenia zagadnień wartości, wizji, standardów i oddziaływań, w niby spontanicznej społecznej debacie nad narodową strategią, będziemy atakowani propagandą lobbistów interesów branżowych, produktowych i kapitałowych.
A koronnym argumentem, tych zawodowych eksponentów grupowych interesów, za lekceważeniem opinii społecznych rzeczników dobra wspólnego, będzie trudny do odparcia zarzut niezdolności do utrzymania merytorycznego poziomu w tak obszernej problematyce.
---------------------------------------------------------
1) Pojęcie „pracodzielność” wprowadził do filozofii personalistycznej w roku 1976 ksiądz Czesław Bartnik.
