„Rozkazuję Dalekowschodniemu frontowi w okresie od 19 sierpnia do 1 września 1945 okupować połowę wyspy Hokkaido na północ od linii idącej od miasta Kusiro na wschodnim brzegu do miasta Rumon i wyspy południowego końca Kuryli do wyspy Simusiru – włącznie. Dla tego celu przy pomocy okrętów TOF i floty morskiej przerzucić od 19sierpnia do 1 września 2 dywizje piechoty 87-ego korpusu piechoty. W tym samym okresie przebazować na Hokkaido i wyspy kurylskie 1 dywizję myśliwską i 1 dywizję bombową 9-ej armii powietrznej.”
21 sierpnia łodzie podwodne L-12 i L-19 zajęły pozycje w rejonie portu Rumon (Hokkaido) w celu prowadzenie wywiadu oraz niszczenia okrętów przeciwnika.
W pierwszej części tego artykułu przedstawiłem mało znaną i zdumiewającą propozycję-prośbę tow. Stalina z 16 sierpnia 1945 do prezydenta USA, aby ZSRR okupował północną połowę drugiej co do wielkości wyspę Japonii - Hokkaido.
18 sierpnia otrzymał odpowiedź:
Ściśle tajne. Do generalissimusa Stalina od prezydenta Trumana
Odpowiadając na Pana posłanie z 16 sierpnia zgadzam się z Pańską prośbą zmiany „Ogólnego rozkazu nr 1” w tym, aby włączyć wszystkie Kurylskie wyspy w region, który powinien kapitulować przed Głównodowodzącym radzieckich sił zbrojnych na Dalekim Wschodzie. Jednak chciałbym wyjaśnić, że Rząd Stanów Zjednoczonych życzy sobie dysponować prawami do baz lotniczych dla lądowych i morskich samolotów na jednej z wysp Kurylskich, do wojennych i handlowych celów. Byłbym zadowolony, jeśli by Pan zawiadomił mnie, że Pan zgadza się na to, a szczegóły będą omówione przez specjalnych przedstawicieli naszych państw.
Co tyczy się Pańskiej propozycji o kapitulacji japońskich wojsk na wyspie Hokkaido przed sowieckimi siłami zbrojnymi, to utrzymuję – i w związku z tym były przedsięwzięte konkretne środki – że generałowi McArturowi poddają się* japońskie siły zbrojne na wszystkich wyspach właściwej Japonii : Hokkaido, Honsiu, Sikoku i Kiusiu.”
Prezydent USA H.Truman
Получено 18 августа 1945 года.Строго секретно Для генералиссимуса Сталина от президента Трумэна
Отвечая на Ваше послание от 16 августа, я выражаю согласие с Вашей просьбой изменить «Общий приказ № 1» с тем, чтобы включить все Курильские острова в район, который должен капитулировать перед Главнокомандующим советскими вооруженными силами на Дальнем Востоке. Однако мне хотелось бы пояснить, что Правительство Соединенных Штатов желает располагать правами на авиационные базы для наземных и морских самолетов на одном из Курильских островов, предпочтительно в центральной группе, для военных и коммерческих целей. Я был бы рад, если бы Вы сообщили мне, что Вы согласны на такое мероприятие, причем месторасположение и другие детали будут согласованы путем назначения для этой цели специальных представителей наших обоих правительств.
Что касается Вашего предложения в отношении капитуляции японских вооруженных сил на острове Хоккайдо перед советскими вооруженными силами, то я имею в виду — и в связи с этим были проведены мероприятия, — что генералу Макартуру сдаются японские вооруженные силы на всех островах собственно Японии: Хоккайдо, Хонсю, Сикоку и Кюсю.
ПРЕЗИДЕНТ ТРУМЭН
Odpowiedź Stalina z 22.08.1945:
„Otrzymałem Pańskie posłanie z 18 sierpnia:
1. Rozumiem treść Pańskiego posłania w ten sposób, że odmawia Pan spełnienia prośby Związku Radzieckiego o włączeniu północnej połowy Hokkaido do rejonu kapitulacji japońskich sił zbrojnych przed radzieckim wojskiem. Muszę przyznać, że ja i moi współpracownicy nie oczekiwali od Pana takiej odpowiedzi.
2. Na temat Pańskiego żądania posiadania stałej bazy lotniczej na Wyspach Kurylskich, które zgodnie z postanowieniami krymskimi trzech mocarstw, powinny przejść we władanie ZSRR, to uważam za swój obowiązek oznajmić w tym temacie następująco. Po pierwsze, muszę przypomnieć, że takie rozwiązanie nie było przewidywane w postanowieniu trzech mocarstw na Krymie, ani w Berlinie i w żadnej mierze nie wynikają z przyjętych tam decyzji. Po drugie, takie żądania zwykle wysuwa się pokonanemu państwu, lub sojusznikowi, który samodzielnie nie może obronić tę czy inną część swojego terytorium i wyraża gotowość udostępnić swojemu sojusznikowi odpowiednią bazę. Ja nie sądzę, aby ZSRR można by zaliczyć do rzędu takich państw. Po trzecie, jako w Pana posłaniu nie przedstawia się żadnych przyczyn żądania udostępnienia stałej bazy, to muszę Panu szczerze powiedzieć, że ani ja, ani moi współpracownicy nie rozumiemy dlaczego podobne żądanie mogło by być skierowane do ZSRR” Stalin
Jednak 22 sierpnia między godzinami 10-tą a 13-tą Stalin rozkazał zatrzymać przygotowania do desantu na Hokkaido i marszałek Wasilewski przekazał dowódcom floty:
„Od operacji desantowej z wyspy Sachalin na wyspę Hokkaido wstrzymać sę do specjalnych zarządzeń Stawki.”
28 sierpnia dowódca Floty Oceanu Spokojnego otrzymał pilną depeszę od szefa sztabu Głównodowodzącego radzieckimi wojskami na Dalekim Wschodzie:
„W celu uniknięcia konfliktów i nieporozumień z sojusznikami Naczelny Wódz kategorycznie zakazał wysyłania jakichkolwiek okrętów i samolotów w stronę Hokkaido”
I tak szanse na komunizm w Japonii zostały li tylko w sercach komunistów japońskich …
Pełna korespondencja Stalina z Roosveltem i Trumanem: http://stalinism.ru/Dokumentyi/Perepiska-I.-V.-Stalina-s-F.-Ruzveltom-i-G.-Trumenom-v-godyi-voynyi/1945-god.html
* - japońska kapitulacja nastąpiła 2 września 1945 na okręcie "Missouri"
