Ok. 1/3 ludności świata jest zakażona wirusem zapalenia wątroby (WZW) typu B. Corocznie notuje się także 1,4 miliona zachorowań na WZW typu A. Z kolei 170 milionów ludzi zmaga się WZW typu C. Mimo to, przeciętny człowiek wciąż niewiele wie o tej chorobie.
Wirusowe zapalenie wątroby, jak sama nazwa wskazuje, to choroba wynikająca z zakażenia wirusowego. Współcześnie wyróżnia się kilka typów schorzenia: A, B, C, D, E, F, G oraz SENV. Podział ten obejmuje tzw. wirusy hepatotropowe, czyli pierwotnie uszkadzające wątrobę. Nie oznacza to jednak, że WZW nie może być wywołana także innymi rodzajami wirusów, między innymi: grypy, cytomegalii, opryszczki pospolitej, ospy wietrznej, świnki, różyczki czy żółtej febry. Różne typy zapalenia wątroby różnią się od siebie czasem trwania, śmiertelnością, a także sposobem zakażenia czy powikłaniami.
WZW bardzo mylnie nazywana jest żółtaczką. W medycynie termin ten opisuje objaw charakteryzujący się zażółceniem skóry, błon śluzowych i białkówki oka. Barwa bierze się z nagromadzenia bilirubiny w surowicy krwi i tkankach ciała. Wirusowe zapalenie wątroby może przebiegać bez takich objawów. Dla przykładu, w przypadku WZW typu C zażółcenie pojawia się w ok. 20% przypadków.
W Polsce najczęściej diagnozowane są WZW typu A (HAV), B (HBV) i C (HCV). Pierwsze z nich przenosi się drogą pokarmową i często zaliczane jest do „chorób brudnych rąk”. Do zakażenia zazwyczaj dochodzi w czasie kontaktu z kałem, zwykle w niezauważalnych jego ilościach, np. w toalecie. Oprócz tego przez zanieczyszczoną wodę, spożywanie owoców morza oraz kontakty homoseksualne. Wirusy HBV i HCV najczęściej dostają się do organizmu za sprawą skażonych przyrządów medycznych, używanych przy różnych zabiegach medycznych oraz niemedycznych, jak tatuowanie lub zabiegi kosmetyczne. Do zakażenia może dojść także przez kontakty seksualne, głównie w przypadku HBV. Obydwa patogeny wywołują stan zapalny, który nierzadko przechodzi w stan przewlekły.
WZW może mieć postać pełnoobjawową, skąpoobjawową lub przebiegać bezobjawowo. Chorobę często poprzedzają mało charakterystyczne dlań symptomy. W czasie rozwoju zakażenia, zwykle od kilku tygodni do kilku miesięcy, pojawiają się objawy grypopodobne, nudności, wymioty i niestrawności. Gry choroba się rozwinie, nierzadko pojawia się ciemny kolor oczu, podwyższona temperatura, osłabienie, jasny stolec i brak apetyty. W badaniach krwi stwierdza się wyższe stężenia enzymów wątrobowych. Choroba, jeśli przejdzie w stan przewlekły, zwykle skutkuje uszkodzeniem wątroby i nosicielstwem. W innym przypadku dochodzi do wyleczenia, a w rzadkich sytuacjach również do samowyleczenia. Brak wczesnego, właściwego rozpoznania i leczenia może skończyć się zgonem chorego. W przebiegu schorzenia należy bezwzględnie dbać o higienę.
W Polsce, każdego roku 1500 osób zaraża się HBV, a pół miliona jest jego nosicielami. Blisko 200 tys. ludzi zakażonych jest wirusem HCV, z czego 90% chorych nie jest świadoma rozwijającej się choroby.
