BMI, czyli wskaźnik masy ciała. Jak obliczyć BMI?

BMI (body mass index), czyli wskaźnik masy ciała służy do oceny prawidłowej wagi, ale także ryzyka zagrożenia otyłością i chorobami związanymi z nadmiarem tkanki tłuszczowej w organizmie. Jak sprawdzić swoje BMI?

Jak obliczyć BMI

BMI to  współczynnik powstały przez podzielenie masy ciała podanej w kilogramach przez kwadrat wysokości podanej w metrach. Zapis w postaci wzoru ma następującą postać:

Ten współczynnik masy ciała został opracowany w 1832 r. przez Belgijskiego matematyka Adolfa Queteleta, który prowadząc szereg badań antropometrycznych odkrył pewną zależność, związaną z masą ciała i wzrostem człowieka. Okazało się, że waga ludzka rośnie w sposób proporcjonalny do kwadratu wzrostu człowieka. Tak właśnie powstał współczynnik Quateleta, który od lat 70. XX wieku jest wykorzystywany powszechnie jako wskaźnik BMI. 

Istnieje wiele kalkulatorów ułatwiających przeliczanie BMI. Nawet niektóre wagi łazienkowe oferują taką funkcję. Jeżeli pod ten wzór podstawimy np. osobę, która ma 170 cm wzrostu i waży 65 kg, otrzymamy wynik 22,49, co oznacza prawidłową masę ciała. Dla podanego wzrostu (170 cm) prawidłowa waga wynosi bowiem pomiędzy: 53 a 72 kg. 

Zakresy wartości BMI

Klasyfikacja masy ciała osób dorosłych na podstawie BMI

Klasyfikacja wskaźnika BMI została opracowana wyłącznie dla dorosłych i nie może być stosowana u dzieci. Dla oceny prawidłowego rozwoju dziecka wykorzystuje się tzw. siatki centylowe.

Im jesteśmy starsi, tym bardziej maleje nasza masa mięśniowa oraz kości. Jednocześnie rośnie najczęściej ilość tkanki tłuszczowej. Prawidłowe BMI w zależności od wieku wynosi odpowiednio: 

Jeżeli Twoje BMI wynosi 30 i więcej, to najwyższa pora, żeby udać się do lekarza i radykalnie zmienić styl życia. Wysokie BMI wiąże się bowiem z ryzykiem takich chorób np. cukrzyca, chorobą niedokrwienna serca, miażdżyca.

Zobacz też: Czystek a odchudzanie - właściwości i zastosowanie czystka

Minusy badania BMI

BMI nie jest wskaźnikiem idealnym. W założeniu Queteleta miał odnosić się do całych populacji, a nie jednostki. Oznacza to, że w odniesieniu do grup daje wymierne informacje, natomiast ze względu na zróżnicowaną budowę poszczególnych osób, może przedstawiać nieco zafałszowane wyniki. 

Kalkulator BMI nie mierzy bowiem zawartości tkanki tłuszczowej w organizmie. Dlatego można być grubokościstym wysportowanym "mięśniakiem" o wysokim współczynniku masy ciała i otłuszczonym "chudzielcem" z niskim BMI. Na wysoką wagę może się bowiem składać masa mięśni, kości czy wody w organizmie. Z tego powodu BMI nie sprawdza się także u sportowców - lekkoatletom pokazuje niedowagę, a kulturystom dużą otyłość. Do badania zawartości tłuszczu w organizmie potrzebna jest jednak specjalistyczna aparatura. 

Aby poznać szczegółową analizę składu ciała, trzeba zmierzyć:

• całkowitą ilość wody w organizmie (ang. total body water, TBW)
• wewnątrzkomórkową ilość wody w organizmie (ang. intra-cellular body water, ICW)
• zewnątrzkomórkową ilość wody w organizmie (ang. extracellular body water, ECW)
• komórkową masę ciała (ang. body cell mass, BCM)
• tkankę tłuszczową (ang. body fat mass, FM)
• tkankę mięśniową (ang. fat-free body mass, FFM)

Porównując grupowe dane między wielkością wskaźnika a ryzykiem chorób wynikły różnice między populacjami o różnych proporcjach ciała. I tak wśród Azjatów ryzyko cukrzycy jest znacząco wyższe przy niższych wartościach BMI niż u Europejczyków. 

ja