Z 2139 zarejestrowanych w 2023 r. prób samobójczych dzieci i młodzieży do 18. roku życia aż 146 zakończyło się śmiercią. UWAGA! Jeśli jesteś w kryzysie, depresji, masz problemy, skontaktuj się z osobami, które mogą pomóc. Możesz to zrobić np. dzwoniąc na bezpłatny numer 116 123.
Po raz kolejny Aktywiści Fundacji GrowSPACE - Dominik Kuc, Paulina Filipowicz i Mateusz Trzaska - podczas konferencji prasowej pod Ministerstwem Zdrowia przedstawili pozyskane dane o próbach samobójczych dzieci i młodzieży do 18 roku życia ze wszystkich Wojewódzkich Komend Policji.
Wzrost prób samobójczych u młodych
Z danych wynika, że w 8 województwach nastąpił wzrost prób samobójczych dzieci i młodzieży do 18 roku życia w stosunku do 2022 roku. To drugi rok z rzędu, gdy wskaźnik utrzymuje się powyżej dwóch tysięcy. W 2023 roku zostało podjętych 2139 prób samobójczych dzieci i młodzieży do 18 r.ż., liczba prób samobójczych zakończonych zgonem wynosi sumarycznie 146 przypadków.
- To pokazuje, ile mamy jeszcze do zrobienia w zakresie zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. Przed nami wiele pracy, ponieważ statystyki z zeszłego roku powtórzyły się. Wiemy, że średni czas oczekiwania na konsultację na NFZ do psychiatry dziecięcego wyniósł 238 dni. Musimy pilnie działać, aby zwiększyć dostępność opieki. 3 miliardy na psychiatrię i onkologię dziecięcą w nowym budżecie to bardzo ważny krok, ale nadal musimy działać na rzecz tzw. „referencyjności 0”. To nie tylko kolejny szpital i oddział, ale również pomoc ambulatoryjna, pomoc psychologiczna, środowiskowa, profilaktyka, psychoedukacja. Eksperci i ekspertki są zgodni, że ogromną większość tych statystyk można zatrzymać właśnie za pomocą „poziomu zero” – przekonuje Dominik Kuc, aktywista Fundacji GrowSpace.
Co ma wpływ na dramaty młodych ludzi
W 2023 roku dane dotyczące prób samobójczych dzieci i młodzieży drugi raz z rzędu utrzymują się na poziomie ponad dwóch tysięcy przypadków. Specjaliści zdrowia psychicznego są zaniepokojeni.
- To my, dorośli, jesteśmy odpowiedzialni za świat, jaki oddajemy młodym ludziom. Po pierwsze warto podkreślić, że na zachowania suicydalne ma wpływ wiele czynników, które wzajemnie na siebie oddziałują - mówi Paulina Filipowicz, psycholożka i aktywistka GrowSPACE.
Przyczynami, dla których dzieci i młodzież podejmują tragiczne w skutkach decyzje, są: trudna sytuacja rodzinna (rozwód rodziców, nasilone konflikty rodzinne, upośledzenie relacji rodzic-dziecko), społeczna izolacja, choroby somatyczne i psychiczne, stresujące wydarzenia życiowe czy sytuacje kryzysowe. Współcześnie młodzi ludzie to pokolenie obarczone doświadczeniami izolacji. Jako ważny czynnik kryzysów samobójczych psychologowie wskazują też brak poczucia bezpieczeństwa: wojna za granicami kraju, rosnący niepokój społeczny, kryzysy światowe. Specjaliści mówią coraz częściej o „syndromie podłego świata”, który szczególnie miałby dotykać młode pokolenie.
3 miliardy na psychiatrię i nie tylko
W minionym tygodniu Sejm przyjął ustawę, która gwarantuje 3 miliardy złotych na psychiatrię i onkologię dziecięcą. Zdaniem Fundacji GrowSPACE to spory krok w dobrą stronę, lecz trzeba mieć na uwadze na co dokładnie te fundusze powinny być wydatkowane. Do rekomendacji wydanych przez organizację należą: dalszy rozwój pomocy środowiskowej i ambulatoryjnej, szczególnie poza dużymi ośrodkami miejskimi, wsparcie „Referencyjności/Poziomu 0” – profilaktyki i psychoedukacji oraz zwiększenie finansowania oddziałów psychiatrycznych dla dzieci i młodzieży dziennych i całodobowych przez Ministerstwo Zdrowia, ze szczególnym naciskiem na tworzenie nowych miejsc na oddziałach.
Ma być również położony nacisk na kształcenie specjalistów, psychiatria dzieci i młodzieży jako deficytowa, otrzyma więcej miejsc rezydenckich i stażowych. Będzie też edukacja innych zawodów medycznych w temacie wspierania pacjentów psychiatrycznych;
Niezwykle istotne są także zmiany w zakresie wyceny świadczeń NFZ, w taki sposób, aby zatrzymać odpływ specjalistów i specjalistek do rynku prywatnego.
Eksperci zdrowia psychicznego apelują o współpracę międzyresortową, wraz z Ministerstwem Edukacji oraz Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
- W środku kryzysu suicydalnego dzieci i młodzieży musimy zwrócić uwagę na potrzeby najmłodszych. Od nich usłyszymy, że chcą oni być pewni, że w sytuacji kryzysowej w ich szkole będzie psycholog gotowy, by im pomóc - podsumowuje Mateusz Trzaska.
Osoby w stanie kryzysu psychicznego mogą znaleźć wsparcie m.in. tutaj:
- Bezpłatny Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży: 116 111
- Ogólnopolski telefon dla ofiar przemocy w rodzinie "Niebieska Linia": 800 12 00 02
- Fundacja Itaka
- Bezpłatny Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka 800 12 12 12 SOS 800 12 12 12 – 800121212.pl
- Telefoniczne Centrum Wsparcia: 800 70 2222 Strona główna - Centrum Wsparcia
Tomasz Wypych
Fot. Pixabay/zdj. ilustracyjne
