Ciekawa wspólna oś świątyń św. Michała i Apolla

Linia św. Michała i Apolla

W 1967 roku Jean Richer opublikował książkę Géographie sacrée du monde grec, w której opisał linię Kerkyra-Delphi-Athens-Delos.  Wzdłuż tej osi w starożytności Grecy pobudowali wiele świątyń, często poświęconych bogu Apollo.

10 lat później jego brat Julien Richer opublikował artykuł "The Apollo - St. Michael axis", w której rozbudował antyczną linię o świątynie pobudowane w średniowieczu do XII wieku i ofiarowane św. Michałowi Archaniołowi. Wyniki jego pracy przedstawione są na mapce powyżej.

Wybrane najciekawsze kościoły pobudowane w miejscu objawień św. Michała Archanioła, opisałam w poprzedniej notce Niezwykłe położenie średniowiecznych świątyń św. Michała. Tym razem chciałabym wykazać, że obiekty te były często budowane w miejscach zaludnionych w starożytności oraz na miejscach poświęconych pogańskim bogom. 

Przeanalizowanie zabudowy sakralnej na osi św. Michał i Apollo jest ciekawym, ale i bardzo złożonym tematem. W notce na blogu mogę jedynie zasygnalizować wybrane fakty historyczne.

SKELLING MICHAEL
Irlandia,  51°46′19″N  10°32′19″W

    

Skelling Michael to pierwsza zaznaczona na mapce mała wysepka na Oceanie Atlantyckim oddalona o 12 km od półwyspu Ivereagh w hrabstwie Kerry. Znajdują się tutaj ruiny niezwykle ciekawego klasztoru założonego przypuszczalnie w VI wieku. Nieprawdopodobne wydaje się, że przez kilka wieków mieszkali tutaj zakonnicy.  Ze względu na bardzo trudne warunki atmosferyczne w XIII wieku mnisi opuścili wyspę i przenieśli się do Ballinskelligs.

 St. MICHAEL's MOUNT
Kornwalia, Anglia,  50°06′N  5°29′W

 

St. Michael's Mount jest wyspą na terenie hrabstwa Kornwalii w Anglii. Istnieją dowody, że ludzie żyli w tej okolicy już w latach 4000-2500 p.n.e.  Były to tereny najwcześniej zasiedlone w starożytnej Anglii.

Najbliżej wyspy na lądzie położone jest miasto MARAZION. W starożytności miasto to nazywało się ICTIS, uważane jest za najstarszą osadę w Anglii.

MONT SAINT MICHEL
 Zatoka Wzgórza Świętego Michała w Normandii, Francja,  48°38′08″N  1°30′40″W

Wokół Mont Saint Michel w starożytności rósł las Scissy, tereny wówczas nie były zalane morzem. W okolicy mieszkały plemiona celtyckie. Zdaniem opata Gilles’a Derica wzgórze było poświęcone Belenowi, galijskiemu bogu Słońca.

W miarę podnoszenia się poziomu wód w kanale La Manche, wyspa była okresowo odcinana od lądu. W okresie rzymskim  znana była jako Mont Tombe (łac. Góra Cmentarna). Mieszkający w okolicy Rzymianie rozwijali kult boga słońca, nazywanego przez nich Mitrą. Mitraizm, kult solarnego boga w pierwszych wiekach naszej ery był popularny w cesarstwie rzymskim. Według miejscowej legendy na wzgórzu pochowano w złotych butach i trumnie Juliusza Cezara.

Chrześcijaństwo pojawiło się w IV wieku. W 709 roku biskupowi Avranches, świętemu Aubertowi, objawił się  św. Michał Archanioł, prosząc o zbudowanie kościoła na skale. W 966 r. Ryszard I, książę Normandii, przekazał Mont Saint Michel o. Benedyktynom.

SAGRA DI SAN MICHELE
 prowincja Turyn, Włochy,  45°05′53″N  7°20′37″E

Monumentalny klasztor Sacra di San Michele  o. Benedyktynów zbudowany w latach 983-097 na szczycie góry Pirchiriano w Piemoncie. Miejsce klasztoru wg tradycji wskazał św. Michał Archanioł.

W czasach starożytnych kraina ta należała do Celtów, następnie przeszła pod panowanie imperium rzymskiego.

MONTE SANT'ANGELO
 półwysep Gargano, Włochy,  41°42'N  15°58′E

    
Niebiańska  Bazylika,  jedyna świątynia na świecie nie poświęcona ludzką ręką

Św. Michał Archanioł 3-krotnie objawił się w latach 490, 492, 493 biskupowi Sipontu. Siponto zostało założone prawdopodobnie przez Daunianów. Pierwotnie była to dobrze rozwijająca się kolonia grecka. W 335 roku p.n.e. została zdobyta przez króla Aleksandra z Epiru, zaś w 189 roku p.n.e. stała się rzymską kolonią. Obecnie działa tutaj Archeologiczny Park.

Biskupstwo Siponto zostało założone około 400 roku. Za czasów papieża Gelasiusa I (492-496), miały miejsce na Monte Gargano objawienia św. Michała Archanioła.

DODONA
Grecja, 39°32′47″N  20°47′16″E

Najstarsze wykopaliska pochodzą sprzed 500-550 lat p.n.e. 

DELPHI
Grecja,  38°28′56″N  22°30′02″E

Sanktuarium Apollina w Delphi datowane jest na V-IV w.p.n.e.

Układ parku archeologicznego

  

Wyspa DELOS
Grecja,  37°23′36″N  25°16′16″E

Świątynia Apollina na wyspie Delos

Apollo w mitologii greckiej syn Zeusa i Leto urodził się na wyspie Delos. Opis ruin z II wieku p.n.e. ciekawie opisany jest na stronie Wyspa Delos. Grecja

 

KAMIROS  na wyspie RODOS
   Grecja,  36°20'09″N  27°55′17″E

 LINDOS  na wyspie RODOS
   Grecja,  36°05′25″N  28°05′10″E

 

MOUNT CARMEL
 Izrael,  32°43′59″N  35°02′59″E

W jaskiniach Tabun, El Wad, Skhul i Kebara zidentyfikowano ślady osadnictwa od 600 tys. lat temu. Najstarsze artefakty znaleziono w jaskini Tabun. Odkryto tu ślady osadnictwa neandertalczyków.

Patrząc na mapkę umieszczoną na początku notki widzimy, że o wielu świątyniach nawet nie wspomniałam. Na mapce zaznaczone są jedynie miejsca kultu znane już XII wieku. W kolejnych wiekach na opisywanym terenie pobudowano wiele nowych świątyń różnych religii.

Zastanawiające jest, dlaczego na jednej osi znalazło się tak wiele niezwykłych obiektów. Czy to był przypadek? W literaturze opisanych jest wiele teorii opartych na astrologii i ezoteryce, ale są to tylko hipotezy.

Na opisanej osi dzisiaj pozostały jedynie ruiny z okresu Starożytnej Grecji i Cesarstwa Rzymskiego. W 1973 roku odkryto chyba jedynie dzisiaj zachowaną świątynię boga Mitry w jaskini w Cezarei Nadmorskiej w pobliżu góry Carmel. Niezniszczone są  świątynie katolickiego św. Michała Anioła, ale one często pełnią już funkcje muzealne.

Jak będą wyglądały miejsca kultu wzdłuż tej linii za sto, tysiąc lat??? Być może zachowa się jedynie grota św. Michała w Monte Sant'Angelo.