Romuald Szeremietiew Romuald Szeremietiew
1233
BLOG

1939 – Wojsko Niepodległej (cz. VII)

Romuald Szeremietiew Romuald Szeremietiew Historia Obserwuj temat Obserwuj notkę 6

Siły zbrojne II RP, Łączność.

„Łączność w wojsku podczas wojennych wypadków jest taką samą bronią jak armata, karabin maszynowy, jak kuchnia polowa, jak wóz amunicyjny kompanii. (…) Dlatego też powtarzać zawsze będę, że lepsza jest dobra łączność niż armata, niż karabin maszynowy, niż kuchnia polowa i wóz amunicyjny.” (Piłsudski: rozkaz z 27 marca 1929 o łączności).
image
W 1919 powstały w Warszawie Centralne Warsztaty Radiotelegraficzne, które w 1929 weszły w skład  Państwowej Wytwórni Łączności. W 1931 w wyniku włączenia PWŁ do Państwowej Wytwórni Aparatów Telegraficznych i Telefonicznych powstały Państwowe Zakłady Tele- i Radiotechniczne w Warszawie. W latach 1928–32 uruchomiono  produkcję przemysłową środków łączności dla wojska.

W 1927 powołano Biuro Studiów Łączności, które współpracowało z specjalnym wydziałem wojskowym Państwowego Instytutu Telekomunikacji (1933)

Opracowano i wdrożono do produkcji m.in. radiostacje RKD (korespondencyjna dywizji) przeznaczone do utrzymania łączności między dowództwem dywizji piechoty (brygady kawalerii) a podległymi jej pułkami wyposażonymi w radiostacje tego samego typu; radiostacje RKA (korespondencyjna armii) o zasięgu do 250 km na telegrafię i do 100 km na fonię; radiostacje RKG/A (korespondencyjna grupy armii) przewidziana do obsługi dowództw na szczeblu operacyjnym, a więc od dowództwa armii wzwyż — łącznie z naczelnym dowództwem.

W 1931 zdecydowano o rozwoju łączności bezprzewodowej dla potrzeb dowództw poszczególnych szczebli w ramach dwóch zasadniczych grup (W [wyższe dowództwo] i N [niższe dowództwo])

1.    Sieć kompania, szwadron, patrol – batalion - nowa radiostacja  korespondencyjna N3
2.    Sieć batalion - pułk , artyleria – nowa radiostacja  korespondencyjna N2
3.    Sieć pułk - dywizja , artyleria ciężka, lotnictwo, czołgi (szczególnie duży zmiana ku nowoczesności) – nowa radiostacja  korespondencyjna N1
4.    Sieć dywizja, brygada - armia, grupa operacyjna  - nowa radiostacja  korespondencyjna W2
5.    Sieć armia, grupa operacyjna  – Naczelne Dowództwo - nowa radiostacja  korespondencyjna W1
6.    Naczelne Dowództwo - nowa radiostacja  korespondencyjna o zasięgu europejskim W.
image
Radiostację typu N2 zaczęto opracowywać w 1928 i do 1933 wypuszczono serię próbną. Wprowadzona do wojska na przełomie 1935/1936. Zasięg ok. 25km na telegrafii i 10-15km na fonii.
Do wybuchu wojny wyprodukowano 1400 radiostacji.
Po zajęciu Polski Niemcy kontynuowali produkcję radiostacji dla swojej armii.           
image
Radiostacja nadawczo-odbiorcza N-1 zasięg: na fonii 30km a na telegrafii 50, km wprowadzona do wojska w 1937. Do wybuchu wojny dostarczono 170 szt.
Niemcy kontynuowali produkcję radiostacji dla swojej armii w przejętych Państwowych Zakładach Tele- i Radiotechnicznych pod oznaczeniem fabrycznym AQ2/3.

W 1938 Państwowe Zakłady Tele- i Radiotechniczne w Warszawie wykonały pod nadzorem Biura Badań Technicznych Wojsk imageŁączności dwie eksperymentalne radiostacje W1. Obie wersje stały się podstawą do opracowania warunków technicznych produkcyjnego modelu stacji W1 oraz warunków wstępnych dla radiostacji oznaczonej jako W2. W1 została przystosowana do pracy telegrafią ręczną i automatyczną, telefonią oraz do przesyłania obrazów czarno-białych(fotografii)  z wykorzystaniem telekopiarki.  Obliczenia wykazały iż nadawane z radiostacji sygnały mogą dotrzeć do korespondenta oddalonego nawet o 1500 kilometrów.

Obsługa: oficerowie (dowódca, zastępca), 8 podoficerów (radiotelegrafiści, radiomechanicy), 17 szeregowych (masztowi, kierowcy) -  transport: 6 samochodów Fiat 621.
image
Oba przedprodukcyjne modele W1 wzięły udział w działaniach wojennych we wrześniu 1939. Model w wersji stacjonarnej został użyty z chwilą wybuchu wojny do obsługi stałego rzutu sztabu naczelnego dowództwa (od 15 września 1939 — dowództwa obrony Warszawy) zaś model w wersji przewoźnej — do obsługi rzutu terenowego. Radiostacja dotarła wraz Naczelnym Dowództwem do Kołomyi gdzie została rozmontowana 17 września i zniszczona.
image
Wprowadzenie łączności radiowej na wielką skalę nie oznaczał rezygnacji z łączności drutowej. Linią telefoniczną nazywano imageprzewody umożliwiające przepływ prądu od jednego aparatu telefonicznego do drugiego. W zależności od liczby przewodów, rozróżniano linie dwu i jednoprzewodowe. Na liniach polowych z kabla izolowanego rozciąganych na ziemi zasięg wynosił 10-15 km, przy liniach rozciągniętych na podporach zasięg łączności wynosił 50 km, na liniach półstałych - 150 km.

imageW 1936 wprowadzone nowe aparaty telefoniczne polowe AP-36. Telefony produkowano w Państwowych Zakładach Tele i Radiotechnicznych. Ciężar aparatu wynosił 4,8 kg z baterią. Dostarczono wojsku 15 000 sztuk, a w produkcji w 1939 była partia 5000 sztuk.

Niemcy po zajęciu Polski kontynuowali produkcję telefonów AP-36 na własne potrzeby.

imageW 1936 rozpoczęto prace nad nową, lżejszą łącznicą. W 1938 rozpoczęto jej produkcję. Była to łącznica 6-liniowa bez wewnętrznego aparatu odzewowego. Jako aparatu odzewowego używano dowolnego aparatu polowego induktorowo-brzęczykowego. Łącznica polowa Ł.P.6-36 ważyła 7,3 kg. W 1938 wyprodukowano i dostarczono wojsku 800 sztuk. W 1939 roku w produkcji była kolejna partia 400 sztuk.

Wprowadzano do jednostek łączności wozy telefoniczne - drużynowy wz.37Ł przeznaczony dla drużyn telefonicznych wojsk łączności, były dostosowane zarówno do ciągu konnego, jak i samochodowego. W 1938 w kieleckiej Hucie „Ludwików” wyprodukowano 216 wozów. Opracowano też wóz telefoniczny kawaleryjski wz.39K. miał być używany w pułkach kawalerii.

image


Ocena wojskowego sprzętu radiowego i telefonicznego z ostatnich lat II RP wykazuje, że  aparaty telefoniczne, łącznice, radiostacje typu N oraz W — dzięki wysokim parametrom technicznym i przystosowaniu do pracy w warunkach polowych stanowiły środek łączności o dużych walorach użytkowych.

imageZrealizowanie planowanej rozbudowy łączności wymagało bardzo dużego wysiłku przemysłowego. Dla realizacji tych zamierzeń zbudowano w 1939  w Poniatowej na Lubelszczyźnie fabrykę sprzętu łączności, która od 1940 miała wytwarzać radiostacje polowe, wojskowe łącznice telefoniczne oraz inny sprzęt łączności.

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Kultura