W 1938 roku Stany Zjednoczone wprowadziły ustawę FARA (Foreign Agents Registration Act) dla przytarcia rogów propagandzistom hitlerowskim w USA, finansowanym przez Niemcy. Skopiowanie FARA w polskim ustawodawstwie rozwiązałoby wiele problemów.
Węgry Orbana właśnie przymierzają się do czegoś podobnego, przy akompaniamencie wycia Komisji Weneckiej. A to przecież tylko formalizacja przejrzystości (transparency) życia publicznego.
W USA każdemu wolno prowadzić działalność lobbystyczną lub public relations jaka mu się tylko podoba. Z jednym zastrzeżeniem - jeśli prowadzi ją na rzecz zagranicznego mocodawcy, musi się najpierw zarejestrować w Ministerstwie Sprawiedliwości.
Rejestracji w myśl FARA podlega każdy, kto:
1. Bierze udział w działalności politycznej w USA na rzecz obcego państwa.
2. Występuje w charakterze dostawcy działań i/lub usług public relations dla zagranicznego mocodawcy.
3. Gromadzi lub rozprowadza w USA dla zagranicznego mocodawcy dowolne rzeczy mające wartość.
4. Reprezentuje interesy zagranicznego mocodawcy przed jakimkolwiek urzędem lub urzędnikiem Stanow Zjednczonych
"Zagraniczny mocodawca" jest zdefiniowany przez ustawę FARA jako: zagraniczny rząd, zagraniczna partia polityczna, każda osoba fizyczna lub organizacja mająca miejsce stałego zamieszkania lub siedzibę poza terytorium USA.
Osoby podlegające rejestracji FARA muszą zarejestrować się w Ministerstwie Sprawiedliwości (Department of Justice) i dostarczyć informacje dotyczące typu umowy lub ugody z mocodawcą oraz rozliczenie dochodów i wydatków obejmujące fundusze otrzymane od mocodawcy. Formularze z podanymi informacjami są dostępne publicznie. Informacja musi być aktualizowna co sześć miesięcy.
Wszystkie materiały informacyjne lub propagandowe rozpowszechniane w USA, a związane z interesami mocodawcy muszą być opatrzone czytelną klauzulą oświadczenia, że zawarta w nich informacja jst rozpowszechniania przez agenta wpływu w imieniu mocodawcy. Kopie wszystkich materiałów muszą zostać zdeponowane w biurze US Attorney General (z grubsza - równoważnik polskiego ministra sprawiedliwosci).
Każdy agent obcego wpływu może być wezwany do złożenia wyjaśnień przed komisjami parlamentarnymi Kongresu USA. Zgłaszając się do złożenia zeznań musi przedstawić aktualny certyfikat rejestracyjny FARA.
Każdy agent obcego wpływu musi prowadzić sprawozdawczość ze swojej działalności. Sprawozdania podlegają inspekcji na każde żądanie Ministerstwa Sprawiedliwości
Niedopełnienie obowiązku rejestracyjnego lub wymagań przewidzianych ustawą FARA jest karane grzywną do $10 000 i/lub więzieniem do lat pięciu.
Dyplomaci nie podlegają postanowieniom ustawy.
TITLE 22--FOREIGN RELATIONS AND INTERCOURSE
CHAPTER 11--FOREIGN AGENTS AND PROPAGANDA
SUBCHAPTER II--REGISTRATION OF FOREIGN PROPAGANDISTS
- Sec. 611. Definitions.
- Sec. 612. Registration statement.
- Sec. 613. Exemptions.
- Sec. 614. Filing and labeling of political propaganda.
- Sec. 615. Books and records.
- Sec. 616. Public examination of official records; transmittal of records and information.
- Sec. 617. Liability of officers.
- Sec. 618. Enforcement and penalties.
- Sec. 619. Territorial applicability of subchapter.
- Sec. 620. Rules and regulations.
- Sec. 621. Reports to Congress.
Przecie to jest gotowiec! Przetłumaczyć na polski, dostosować terminologię do polskiego systemu prawnego – trzy dni roboty. Potem przeprowadzić przez Sejm. Ustawa FARA nie narusza niczyich konstytucyjnych praw. Wymaga jedynie, by kto działa na rzecz zagranicznego mocodawcy, czynił to jawnie.
Znamiennie, FARA Registration Unit, zajmująca się także ściganiem przestępstw i wykroczeń przeciwko FARA, jest częścią Counterespionage and Export Control Section (CES), National Security Division (NSD), amerykańskiego Ministerstwa Sprawiedliwości (Department of Justice).
