Nasz organizm trawi masło klarowane znacznie łatwiej niż tradycyjne masło i oleje roślinne, dlatego masło ghee (wym. gi) nadaje się świetnie do gotowania i pieczenia. Warto zmienić dietę i mieć je w swoim domu.
Co to jest masło ghee?
Masło klarowane ghee to najogólniej tłuszcz pochodzenia zwierzęcego (masło) wytwarzany przez długotrwałe podgrzewanie na niedużym ogniu. W czasie gotowania tłuszcz wytapia się, a metodą filtracji zostaje pozbawiony m.in. białka (kazeiny) oraz wody. Ma bardziej wyrazisty, a jednocześnie bardziej delikatny smak niż masło. Mogą je spożywać osoby z nietolerancją laktozy bez żadnych obaw przed reakcjami alergicznymi.
Masło ghee nie zawiera kazeiny, fot. Flickr.
Masło ghee i medycyna ajurwedyjska
Ojczyzną masła ghee są Indie. Metodę klarowania masła wynaleziono tam ponad 4 tys. lat temu – Hindusi do dziś wierzą, że jest to "boski dar" i nazywają go "najdoskonalszym tłuszczem świata". Nie bez przyczyny, bo pozyskuje się je z mleka świętych w Indiach zwierząt, czyli krów. W ajurwedzie ghee zaliczane jest do grupy pokarmów satwicznych, czyli takich, które wzmacniają pozytywne nastawienie do życia, a także promują rozwój i wzrost świadomości. Ghee to również produkt zapewniający długowieczność. Dlatego stosuje się go w wielu indyjskich recepturach zielarskich. Lekarze ajurwedyjscy używają go praktycznie do wszystkiego. Szerokie zastosowanie znalazło także w kuchni hinduskiej.
Zgodnie z ajurwedą spożywanie masła ghee ma wiele właściwości prozdrowotnych, jak np. wspomaga regenerację błony śluzowej żołądka (pomaga zrównoważyć nadmiar kwasów żołądkowych) i innych narządów układu pokarmowego, poprawia procesy myślowe i pamięciowe, reguluje metabolizm i gospodarkę hormonalną, pomaga w gojeniu się ran po oparzeniach oraz na stany zapalne skóry. W średniowiecznych Indiach masło ghee w połączeniu z szafranem stosowano również do rozjaśniania skóry.
Masło klarowane nie pali się tak szybko jak zwykłe masło.
Właściwości masła ghee
Masło klarowane jest źródłem witamin rozpuszczalnych w tłuszczach: witaminy A, witaminy D, witaminy E i witaminy K. Zawiera kwas mlekowy utrzymujący równowagę jelit oraz sprzężony kwas linolowy (CLA) – antyutleniacz o właściwościach antywirusowych i przyspieszających metabolizm. Obecność witaminy K i D w maśle klarowanym wpływa na poprawę stanu układu kostnego.
Wspomaga odchudzanie. Energia podchodząca z kwasów tłuszczowych dwunienasyconych sprzyja spalaniu innych tłuszczów skumulowanych w naszym organizmie, stymuluje wydzielanie soków trawiennych, co z kolei wpływa na oraz utratę wagi.
Działa działa łagodząco na układ trawienny, przyspiesza gojenie wszelkich żołądkowo-jelitowych stanów zapalnych, zwłaszcza jeśli zaburzona jest naturalna produkcja kwasu mlekowego w jelitach. Spożywanie masła klarowanego pomaga przy chorobach zapalnych jelit takich jak choroba Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Prawidłowa produkcja kwasu masłowego sprzyja wytwarzaniu limfocytów T w jelicie, co prowadzi też do wzmocnienia układu immunologicznego organizmu.
Nie powoduje ryzyka chorób serca i układu krążenia. Obniża cholesterol, zwiększa przyswajalność witamin, usprawnia pracę mózgu.
Masło klarowane cechuje się wysoką temperaturą spalania: 250 st. C (podczas gdy zwykłe masło już w 150 st. C). Jest idealnym produktem do smażenia w głębokim tłuszczu. Możemy na nim smażyć pączki czy frytki, tłuszcz nie wsiąka w potrawę. Posiada wysokie walory odżywcze, podobne do tych, które występują w nierafinowanym oleju kokosowym. Można przygotowywać na nim mięso, ryby i warzywa. Doskonale wydobywa smak potraw, jest świetnym dodatkiem do kasz.
Można także piec ciasta z dodatkiem masła klarowanego.
Jak zrobić masło klarowane ghee?
Masło ghee możemy kupić w sklepie ze zdrową lub orientalną żywnością. Ale możemy też przygotować je samodzielnie, w domu. Jak to zrobić?
Dwie (lub cztery) kostki masła wkładamy do garnka o grubym dnie i roztapiamy. Musi być to masło wysokiej jakości, niesolone, więc nie każde sklepowe masło się nadaje. Kiedy masło zacznie wrzeć, na wierzchu pojawi się biała piana, czyli kazeina, którą zbieramy łyżką. Skręcamy wtedy ogień, należy uważać, aby masła nie przypalić! Po ok. 10-15 minutach, kiedy masło się przetopi i wybierzemy już prawie całą pianę, odstawiamy naczynie na kilka minut. Aby masło zostało całkowicie oczyszczone, musimy przefiltrować je za pomocą ściereczki lub gazy i sitka. Przelewamy masło przez ściereczkę i sitko do szklanego lub glinianego naczynia. Należy to robić ostrożnie, starając się, by biały osad pozostał w garnku. Resztki piany i drobinki białka powinny osadzać się na gazie. Gotowe masło klarowane powinno być przezroczyste i mieć złoty kolor. Z 1 kg masła otrzymamy 0,5-0,8kg masła klarowanego.
Masło użyte do zrobienia masła klarowanego musi być wysokiej jakości.
Jak przechowywać masło ghee
Powinno być przechowywane w szczelnie zamkniętym pojemniku, najlepiej szklanym, z dala od źródła światła. Przechowywane w pojemniku próżniowym, ghee zachowa świeżość na 2-3 miesiące. Masło ghee nie musi być trzymane w lodówce! Wyjęcie z niskiej temperatury do temperatury pokojowej powoduje kondensację pary wodnej w pojemniku, co w efekcie prowadzi do szkodliwego utleniania tłuszczu, czyli jełczenia. Masło ghee jest dość wydajne – jedna łyżka odpowiada czterem łyżkom oleju roślinnego.
ja
