Według Trybunału Konstytucyjnego, składanie oświadczeń majątkowych przez rodziny najważniejszych urzędników państwowych jest niezgodne z konstytucją. Przepisy zaskarżył w 2019 r. prezydent Andrzej Duda.
Rozprawa Trybunału Konstytucyjnego w pełnym składzie odbyła się w czwartek. Po 1,5 godziny rozpoznania sprawy zapadł wyrok niekorzystny dla ustawodawcy ws. jawności majątków rodzin najważniejszych urzędników państwowych - ich dzieci, dzieci małżonka i dzieci przez nich przysposobionych.
W ustnym uzasadnieniu tego wyroku sędzia Wojciech Sych zaznaczył, że na podstawie zakwestionowanych przepisów wskazane osoby publiczne musiałyby ujawniać w oświadczeniach majątkowych także dane o sytuacji osobistej i rodzinnej swoich bliskich.
Czytaj:
Merkel na spotkaniu z Morawieckim wytłumaczyła, dlaczego dzwoniła do Łukaszenki i Putina
Mocne cięcie VAT. Będzie tańsze paliwo i gaz
Jaś Kapela wystąpił w reklamie. Firma odwołała emisję filmu i przeprasza klientów
- Obowiązek ujawniania dotyczący majątku dzieci własnych, dzieci przysposobionych i dzieci małżonka osób pełniących funkcje publiczne jest bez wątpienia ingerencją w prawo do prywatności i autonomii informacyjnej - ocenił członek TK. Prawo do prywatności natomiast obejmuje nie tylko urzędników, ale także osoby im bliskie, które nie pełnią funkcji publicznych.
W wyroku Trybunału Konstytucyjnego podkreślono, że ujawnienie majątku posiadanego przez dzieci urzędników nie wyeliminuje podejrzeń dotyczących źródeł pochodzenia majątku urzędników, ani też nie zwiększy transparentności życia publicznego. Zdaniem sędziów, kwestionowane rozwiązanie nie będzie też dostatecznie skutecznym bodźcem dla zachowań zgodnych z prawem i nie zapewni uczciwości urzędników.
TK nie ma wątpliwości, iż ujawnianie sytuacji majątkowej dzieci funkcjonariuszy publicznych narusza prywatność tych osób oraz cześć i dobre imię. Kolejnym argumentem było potencjalne osłabienie więzi rodzinnych, co w konsekwencji prowadziłoby do konfliktów wśród bliskich.
Trybunał orzekł przy tym, że zakwestionowane przepisy są nierozerwalnie związane z całą ustawą. W związku z tym - jak dodano - prezydent ma obowiązek odmowy podpisania tej ustawy, co w konsekwencji oznacza zakończenie procesu legislacyjnego w tej sprawie. Zgodnie bowiem z art. 122 konstytucji, orzeczenie przez TK o nierozerwalnym związku zakwestionowanych przepisów z całą ustawą powoduje obowiązek odmowy podpisania jej przez prezydenta.
Ustawa o jawności majątków rodzin funkcjonariuszy publicznych uchwalono w Sejmie we wrześniu 2019 r. Zgodnie z ustawą, premier, ministrowie, posłowie, europarlamentarzyści, senatorowie, prezesi TK, NSA i SN, a także osoby stojące na czele innych instytucji państwowych będą zobowiązane do umieszczania w oświadczeniu majątkowym informacji o majątku osobistym małżonków, dzieci i osób pozostających we wspólnym pożyciu.
Część przepisów nie spodobała się prezydentowi, który zaskarżył je do Trybunału Konstytucyjnego. "Wskazywane w oświadczeniu o stanie majątkowym informacje - o posiadanych przez dziecko własne, dziecko małżonka oraz dziecko przysposobione zasobach finansowych, jego działalności zawodowej i biznesie oraz pełnionych funkcjach - są objęte prywatnością i autonomią informacyjną osoby najbliższej" - wymieniał Andrzej Duda we wniosku do TK.
"Obowiązek wskazania całego zgromadzonego majątku wraz z drobiazgowym wyliczeniem jego składników przedmiotowych i ich wartości głęboko wkracza w sferę życia prywatnego" - pisał prezydent.
Zobacz:
Spotkanie Mateusza Morawieckiego z Angelą Merkel i Olafem Scholzem
Premier Morawiecki w „Le Figaro”: Bronimy wschodniej flanki NATO i UE
„Gdyby polityk nie miał predyspozycji do depresji, nie wywołałoby jej i sto dymisji”
GW
