Brak aktywności fizycznej to nie tylko gorsze zdrowie i większa liczba zgonów, ale też miliardowe straty dla gospodarki.
Brak aktywności fizycznej w Polsce – dane z najnowszego raportu IBS
Gdyby co druga nieaktywna fizycznie osoba zaczęłaby ćwiczyć, liczba zgonów zmniejszyłaby się o 13,7 proc., a oszczędności wynikające z ograniczenia absencji chorobowych wyniosłyby 1,9 mld zł. Tymczasem co trzeci Polak nie podejmuje żadnej formy ruchu, w tym spacerów czy jazdy na rowerze. To dane z raportu Instytutu Badań Strukturalnych przygotowanego na zlecenie Benefit Systems.
– Blisko siedmiu na 10 dorosłych Polaków rusza się zbyt mało, by osiągnąć korzyści zdrowotne wynikające z aktywności fizycznej. Naszym zadaniem – jako rządu, samorządu, nauczycieli, pracodawców, a także świadomych obywateli – jest stworzyć warunki i kulturę, w której ruch stanie się naturalnym wyborem dla każdego. Inwestycja w aktywność fizyczną to inwestycja w zdrowie narodu i przyszłość nas wszystkich – podkreślił w trakcie EFNI Piotr Borys, sekretarz stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki.
Koszty braku ruchu dla zdrowia, ZUS i całej gospodarki
Dane przytaczane w raporcie IBS „Korzyści z aktywności fizycznej Polek i Polaków. Ocena wpływu na zdrowie, gospodarkę i rynek pracy” wskazują, że niedostateczna aktywność fizyczna generuje znaczące koszty dla systemów opieki zdrowotnej. W 2013 roku było to 67,5 mld dol. w wydatkach na leczenie i stratach produktywności. W Polsce koszty te stanowiły około 0,46 proc. całkowitych wydatków na opiekę zdrowotną. Dla tegorocznego budżetu NFZ (ponad 183 mld zł) to ok. 842 mln zł. Do tego dochodzą także wydatki po stronie ubezpieczeń społecznych.
– Świadczenia związane z chorobami cywilizacyjnymi to przede wszystkim świadczenia związane z niezdolnością do pracy. To są zwolnienia lekarskie, świadczenia rehabilitacyjne czy renty z tytułu niezdolności do pracy. W zeszłym roku te koszty wyniosły 57,5 mld zł i stanowią 1,6 proc. PKB. Były niestety o 0,2 pp. wyższe w stosunku do poprzedniego roku – mówi agencji Newseria Elżbieta Dobrowolska, dyrektorka Departamentu Prewencji i Rehabilitacji w ZUS.
– Zdrowy pracownik to ten, który korzysta ze sportu. Aby korzystać ze sportu, potrzebne są również zachęty i tu jest ogromna rola pracodawców – wskazuje Piotr Borys.
MultiSport Index 2025 wskazuje, że 36 proc. Polaków w ciągu ostatniego miesiąca nie podjęło żadnej formy ruchu, nawet spaceru czy jazdy na rowerze. Odsetek ten od lat pozostaje stabilnie wysoki.
Z analizy Benefit Systems wynika, że liczba osób spełniających normę WHO dotyczącą aktywności fizycznej wyniosła w 2024 roku ponad 9,86 mln. Największą grupę stanowiły osoby z pokolenia Z (4,42 mln), a najmniejszą baby boomers (388,5 tys.).
Symulacja IBS pokazuje, że gdyby co drugi niećwiczący Polak zaczął spełniać kryteria średniego poziomu aktywności fizycznej, odsetek korzystających z zasiłków chorobowych spadłby z 23,14 proc. do 21,44 proc., co oznaczałoby spadek liczby świadczeniobiorców z 7,6 mln do 7 mln osób. Średni koszt nieobecności w pracy zmniejszyłby się z 756 zł do 698 zł, a łączna kwota z 24,8 mld zł do 22,9 mld zł.
Jak większa aktywność fizyczna mogłaby zmienić zdrowie publiczne Polaków
– Moglibyśmy ograniczyć liczbę zgonów o 13,7 proc., to jest populacja wielkości Tczewa lub Świdnicy. O milion spadłaby liczba zachorowań na choroby układu krążenia. W grupie chorób metabolicznych częstość występowania obniżyłaby się o 304,8 tys. osób. Poprawiłyby się także wskaźniki masy ciała – zarówno wśród osób z otyłością, jak i nadwagą, łącznie o 577,2 tys. osób. Lista benefitów jest bardzo długa. Sama ochrona zdrowia zyskałaby 359 mln zł rocznie – podkreśla Rafał Światłowski, chief growth officer w Benefit Systems Oddział Fitness.
– Jeden dolar zainwestowany w profilaktykę zwraca się siedmiokrotnie, jeden dolar zainwestowany w szczepienia zwraca się szesnastokrotnie, a jeden dolar zainwestowany w leczenie chorób układu krążenia zwraca się osiemnastokrotnie. To pokazuje, jak ważna jest aktywność fizyczna z punktu widzenia zdrowia publicznego i gospodarki – mówi Marek Augustyn, zastępca prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia.
Raport wskazuje również, że aktywni Polacy dostrzegają wymierne korzyści ze sportu. 93 proc. z nich uważa, że ruch pozytywnie wpływa na zdrowie psychofizyczne, a 77 proc. widzi jego przełożenie na wykonywanie obowiązków zawodowych. Dla 42 proc. aktywnych zawodowo karta sportowa stanowi ważny benefit pracowniczy. Aż 84 proc. jej posiadaczy podejmuje aktywność co najmniej raz w tygodniu, podczas gdy w całej populacji ćwiczących odsetek ten wynosi 48 proc.
Z tego artykułu dowiedziałeś się:
- Ile Polacy tracą gospodarczo przez brak aktywności fizycznej
- Jakie koszty dla NFZ i ZUS generuje siedzący tryb życia
- W jaki sposób wzrost aktywności fizycznej mógłby zmniejszyć liczbę zgonów i zachorowań
- Dlaczego pracodawcy odgrywają kluczową rolę w promowaniu aktywności wśród pracowników
na zdjęciu: Tłumy przed galerią handlową Złote Tarasy w Warszawie, zdjęcie ilustracyjne. fot. PAP/Paweł Supernak
Tomasz Wypych
Inne tematy w dziale Gospodarka
