Szczyt aktywności kleszczy przypada na maj i czerwiec oraz wrzesień i październik. Te małe pajęczaki są nosicielami groźnych chorób, dlatego należy unikać miejsc ich bytowania i szybko usuwać, jeśli wczepią się w skórę.
Ciepła wiosna i lato zachęcają do wycieczek nad rzekę, do lasu czy parku. Niestety nie każdy pamięta, że w zaroślach czają się maleńkie kleszcze, których ukąszenie może być przyczyną groźnych chorób: boreliozy i odkleszczowego zapalenia opon mózgowych. Warto więc unikać kleszczy nosząc ubranie z długimi rękawami i nogawkami oraz nakrycie głowy. Trzeba też wiedzieć, jak radzić sobie, gdy kleszcz wczepi się w skórę.
Gdzie żyją kleszcze?
Pajęczaki te są doskonale przystosowane do życia wszędzie tam, gdzie mogą znaleźć potencjalne ofiary. Kleszcze żyją nie tylko w lesie, ale także:
- w parkach i ogrodach,
- nad rzekami i jeziorami,
- na polanach i łąkach,
- na poboczach polnych dróg,
- przy drzewach.
Kleszcze żyją przede wszystkim w ściółce, trawach i paprociach, choć mogą wspinać się na drzewa i krzewy na wysokość 20-70cm. W rzadkich przypadkach mogą znaleźć się wyżej – wyłącznie wtedy, gdy przeniosą je tam ptaki lub inne zwierzęta. Żyją zarówno na nizinach, jak i w górach – możne je spotkać nawet na wysokości 1300-1500 m n.p.m.
Największa aktywność kleszczy przypada na maj i czerwiec, a także wrzesień i październik. Jednak przy sprzyjającej, ciepłej pogodzie są one groźne także w pozostałych miesiącach. Pajęczaki te są niezwykle aktywne w godzinach porannych i wieczornych, dlatego o tych porach lepiej unikać spacerów. Łagodne zimy sprawiły, że populacja kleszczy stale rośnie i obecnie w wielu miejscach można natknąć się na ich całe gniazda.
Jak rozpoznać kleszcza?
Kleszcz to niewielki pajęczak, mający od 2,5 do 4 mm w stanie głodu. Ma czarny kolor, dlatego najlepiej zauważyć go na jasnym ubraniu. Porusza się dość szybko, a po znalezieniu odpowiedniego miejsca zakotwicza się w skórze, wprowadzając do niej płyn znieczulający, dzięki czemu ukąszenie nie boli i łatwo je przegapić. Po wczepieniu i napojeniu krwią, odwłok kleszcza rośnie nawet 100-krotnie.
Jak unikać kleszczy?
Najprostszym sposobem na ochronę przed kleszczami jest unikanie miejsc oraz pór ich największej aktywności. Oczywiście nie zawsze jest to możliwe, dlatego warto przestrzegać następujących zasad:
- wybierając się do lasu lub w inne miejsca, w których mogą żerować kleszcze, należy zakładać odzież zakrywającą jak największą powierzchnię ciała – najlepsze są długie, obcisłe spodnie, koszulki z długim rękawem, skarpetki, zabudowane buty oraz czapka lub opaska, które zakryją najbardziej lubiane przez kleszcze miejsca za uszami,
- najlepiej zakładać ubrania jasne, na których łatwiej zobaczyć kleszcza,
- przebywając w miejscach bytowania kleszczy, należy stosować repelenty czyli preparaty, które unieszkodliwiają lub odstraszają kleszcze,
- po spacerze w lesie, parku czy pobycie w ogrodzie należy dokładnie oglądać całe ciało wyłapując zauważone kleszcze.
Co zrobić, gdy ukąsi kleszcz?
Nawet pomimo zachowania ostrożności, może zdarzyć się, że kleszcz wczepi się w skórę. Aby usunąć kleszcza w sposób bezpieczny. Należy złapać go pęsetą przy samej skórze i wyciągnąć zdecydowanym ruchem ku górze. W aptekach i drogeriach są też specjalne karty do wyciągania kleszczy. Miejsce ukłucia trzeba zdezynfekować i obserwować przez kilka tygodni czy nie pojawi się rumień czyli czerwony okrąg z czerwoną plamą w środku. Rumień może pojawić się w dowolnym miejscu na ciele. Wówczas konieczna jest antybiotykoterapia. Niestety zdarza się, że rumień nie pojawi się lub nie został rozpoznany, a borelioza rozwija się bez oznak skórnych. Dlatego konieczne jest obserwowanie czy nie pojawiają się dolegliwości takie jak: ból głowy, omdlenia, kłopoty ze wzrokiem, ból stawów i ogólne złe samopoczucie. Objawy te mogą świadczyć o rozwoju choroby.
AW
© Artykuł jest chroniony prawem autorskim. Wykorzystanie tylko pod warunkiem podania linkującego źródła.
Artykuł współfinansowany z funduszu prewencyjnego PZU.
